'Cocktail van pesticiden' en kankerverwekkende stoffen nu ook in beschermde natuur
Niet alleen boeren en burgers die dichtbij akkers wonen maar bijna iedereen ademt dagelijks een 'cocktail van pesticiden' in. Uit nieuw onderzoek van burgerinitiatief Meten = Weten blijkt dat zelfs beschermde natuur wordt bedekt onder een 'deken van landbouwgif' en zelfs verboden bestrijdingsmiddelen. Dit kan verklaren waarom 'het zo slecht gaat met de biodiversiteit', denken experts. Kun je nog wel veilig wandelen in natuurgebieden?
Onderzoekers hingen maandelijks in eikenbomen en staken meetpalen in de grond om te achterhalen hoeveel bestrijdingsmiddelen er in de natuur belanden. En wat blijkt?
Kankerverwekkend
Ze troffen tientallen stoffen die mogelijk of zeker giftig zijn voor de mens. Dit loopt uiteen van kankerverwekkend tot giftig voor het zenuwstelsel en hormoonsysteem. Zowel op 100 meter tot meer dan 2 kilometer afstand van de akkers werden de gifstoffen aangetroffen. De onderzoekers testten één jaar lang de lucht op drie plekken vlakbij woonwijken in natuurgebied de Veluwe: in Putten, Emst en Wageningen. Bij de laatste twee werden tot wel 61 soorten giftige stoffen gemeten.
Opvallend is dan ook dat in sommige natuurgebieden de hoogste concentraties bestrijdingsmiddelen werden gevonden. Zelfs in beschermde Natura2000-gebieden daalt een walm pesticiden neer, blijkt uit het onderzoek van Meten = Weten, een burgerinitiatief dat het onderzoek uitvoerde omdat ze 'wilde weten wat we het hele jaar door inademen'.
'Zeer giftig'
“Dit kan verklaren waarom het zo slecht gaat met de biodiversiteit want dit soort middelen zijn al in lage dosering zeer giftig voor bijvoorbeeld bijen, zweefvliegen en vlinders”, vertelt professor Jeroen van der Sluijs, gespecialiseerd in bijensterfte, aan onderzoeksprogramma Zembla.
“Op bomen leven veel insecten, en die zijn weer voedsel voor vogels. Veel bestrijdingsmiddelen die wij wilden onderzoeken, zijn gemaakt om te doden. Het is aannemelijk dat dit ook in de natuur, dus buiten de akkers, gebeurt", vertelt mede-onderzoekers Jelmer Buijs aan het onderzoeksprogramma.
Om te achterhalen hoeveel gif er in de natuur neerdaalt, hingen de onderzoekers maandelijks in eikenbomen. Ze plukten en onderzochten eikenbladeren. En wat blijkt? Op de bladeren werden 53 soorten bestrijdingsmiddelen gevonden. Zelfs verboden bestrijdingsmiddelen werden gebruikt, zo'n 40 procent.
'Het is van de gekke'
En dat mag niet volgens de Europese Habitatrichtlijn. Daarom moet uit voorzorg gestopt worden met het gebruik van de stoffen, concludeert de groep burgeronderzoekers, die bij gebrek aan onderzoek door de overheid het heft in eigen hand namen. 'Alleen als is aangetoond dat de 'cocktails' van gifstoffen geen kwaad kunnen voor omwonenden en de biodiversiteit'.
En dat is tot op heden niet onderzocht, weet de GGD Leefomgeving. Wel is uit onderzoek gebleken dat omwonenden van bollenvelden vaker blootgesteld worden aan bestrijdingsmiddelen. En 'hoe hoger de blootstelling hoe groter de kans op gezondheidsschade', aldus de GGD. Of de gifstoffen in de natuur schadelijk zijn voor wandelaars, is onbekend.
“Eigenlijk is het van de gekke dat wij als burgers dit soort onderzoek moeten doen", aldus Guido Nijland van Meten = Weten, één van de drijvende krachten die opkomt voor een 'gezonde leefomgeving zonder pesticiden'.