Slakkenplaag onderdeel breder probleem: 'Vrij ernstig wat gaande is'

De naaktslakkenplaag die zich tijdens dit natte en warme voorjaar voordoet, is onderdeel van een breder probleem. Dat betoogt bioloog Arnold van Vliet van de Wageningen Universiteit. "Het is vrij ernstig wat gaande is."

"We zien fragmenten, maar vergeten het totaalplaatje", benadrukt Van Vliet. "Ik wandelde bij Landgoed Warnsborn. Hele stukken heide waren dood. Veel regen compenseert de droogte niet: de heide komt niet meer tot leven. De weerextremen hebben een gigantisch effect. Het heeft veel langer impact."

Tuinspecialist Romke van de Kaa uit Dieren noemt de plaag 'een soort straf, omdat we alle natuurlijke vijanden van de slak uitgeroeid hebben'. Egels en padden zijn het slachtoffer van het snelverkeer, zegt hij. "De paddenoversteekplaatsen met emmertjes zijn hartverwarmend, maar zijn druppels op een gloeiende plaat. Het aantal kevers is fors verminderd door insecticiden. En mensen jagen mollen uit hun gazonnetje, maar veel mensen weten niet dat mollen ook naaktslakken eten."

Perceptie klopt niet

De perceptie van de mensen klopt vaak niet, stelt Van Vliet. "Ik hield vorige week een praatje en vroeg naar het karakter van het voorjaar. 18 procent vond het een koud voorjaar en maar 4 procent zeer warm. Terwijl het het warmste voorjaar ooit is. We zien het gewoon niet."

"Vanaf nu wordt het alleen maar extremer met onverwachte gebeurtenissen", voorziet Van Vliet. "De slakken zijn een glibberig voorbeeld. Die vreten je tuin op. Het ligt ook weer aan de perceptie, in het buitenland moet je bij elke stap uitkijken dat er geen slak onder je voet komt. Maar dat is niet zo ernstig, behalve als boeren besluiten om vanwege de slakken meer te spuiten. Maar de omstandigheden zijn echt uitzonderlijk. Het voorjaar is het warmste en ook natste ooit. Dat is ideaal voor slakken."

'We passen ons onvoldoende aan'

"We passen ons onvoldoende snel aan op de stikstofproblematiek en mindere waterkwaliteit. We lopen vast", stelt Van Vliet. Ook Van de Kaa ziet de toekomst somber in. "Dit jaar is het door de regen misschien erger, maar volgende jaren wordt het nog erger. We zullen de gevolgen moeten dragen, want we krijgen er ieder jaar mee te maken. En dat hebben we over onszelf afgeroepen."

Met een aantal andere wetenschappers heeft Van Vliet Europe For Nature opgericht. "Het is een oproep aan wetenschappers. We delen onvoldoende kennis vanuit alle disciplines die we hebben. Het sijpelt niet door naar de samenleving. Daar hebben de wetenschappers ook een rol in. Het is een advies aan elke sector hoe we kunnen anticiperen op wat er gebeurt met de natuur en hoe we naar de toekomst kunnen kijken."