De supermarkt in Baambrugge werd gered door de inwoners: 'We hebben het waargemaakt, het is gelukt'
Normaal gesproken werkt Anco Post achter een bureau, maar een keer per twee weken verruilt hij de kantoortuin voor de supermarkt. Hij bakt er brood af, zorgt dat de vakken gevuld zijn en dat alles er netjes bij staat. "Wij vinden het allemaal maar vanzelfsprekend dat zo'n winkel vol ligt met van alles, maar er zit wel wat werk achter. Het is heel grappig om dat te ontdekken", vertelt de 58-jarige Baambrugger.
Geen opvolging
Het zag er begin 2023 slecht uit voor de enige supermarkt in Baambrugge. De eigenaar van de kleine super wilde met pensioen en een opvolger, die de stijgende energie- en personeelskosten zou moeten dragen, kon niet gevonden worden. De inwoners van het dorpje lieten het er niet bij zitten, ze namen de levensmiddelenwinkel zelf over en houden de boel nu al drie maanden draaiende.
Anco werkt samen met zo'n 60 andere dorpsbewoners als vrijwilliger in de supermarkt. Zonder hun hulp zou het niet rendabel zijn om zo'n kleine levensmiddelenwinkel te runnen. Dat was ook de reden dat de vorige eigenaar, Henk van der Wilt, geen opvolging kon vinden. “De omzet loopt de afgelopen jaren flink terug. En ik weet niet hoe ons nieuwe energiecontract er uit gaat zien met deze gasprijzen", liet Henk RTV Utrecht in februari weten.
Spookdorp
Het leek dus einde verhaal voor de enige supermarkt van het dorp dat naast een winkel voor levensmiddelen, ook een postkantoor functie heeft, maar bovenal een plek is waar de inwoners elkaar ontmoeten. "Als deze winkel weggaat, wordt dit een spookdorp", sprak Henk begin dit jaar nog onheilspellend.
De inwoners wilden dat niet laten gebeuren en maakten onder aanvoering van de dorpsraad een plan. En er werden subsidies aangevraagd bij provincie en gemeente voor initiatieven die de sociale samenhang bevorderen.
300 leden, 75 euro
Uiteindelijk besloot het dorp de supermarkt zélf over te nemen. Het startkapitaal werd bij elkaar gehaald door inwoners lid te maken van de winkel. "We kunnen bogen op 300 leden die elk jaar 75 euro betalen. Daarvoor krijgen ze korting terug bij de boodschappen en dat zorgt dat er voor dat we een vertrekpunt hebben. Als het even tegenzit kunnen we een deuk opvangen", zegt Eric Scheijgrond, penningmeester van de vereniging Dorpswinkel Baambrugge.
Vervolgens meldden zich tientallen inwoners die onbezoldigd wilden komen vakkenvullen, kassadiensten draaien en schoonmaken. Zoals Anco. "Ik woon hier al m'n hele leven, ben geboren in Baambrugge. Vroeger had je hier 12 winkels ofzo: de slager, bakker enzovoort. En dit is de laatste winkel die dan zou sluiten. Dat wilden we niet laten gebeuren. Toen er ideeën waren om de supermarkt op een andere manier te gaan runnen, vond ik het ook leuk om mee te helpen."
Trots
"Van en voor en door het dorp", vat penningmeester Scheijgrond het samen. Doordat de inwoners niet alleen consument zijn, maar ook medewerker en eigenaar van hun supermarkt kon de winkel blijven bestaan. Inmiddels is de 'supermarkt nieuwe stijl' nu zo'n 3 maanden actief. Twee betaalde krachten houden de continuïteit op peil.
De winkel heeft een metamorfose ondergaan, het assortiment is uitgebreid en heeft een nieuwe naam: Henks. Ontleend aan de vorige eigenaar. En de zaken gaan goed. "De verwachtingen worden waargemaakt. De eerste weken zijn natuurlijk best spannend en iedereen komt dan even kijken. Maar ook nu nog blijven we dezelfde drukte ervaren en dezelfde omzetten draaien. Dat geeft ons vertrouwen dat het kan, dat het lukt", zegt de penningmeester vol trots.
Leuke reuring
In de weken rondom de opening kreeg de supermarkt veel media op bezoek. Niet alleen RTV Utrecht, maar ook de collega's van landelijke omroepen maakten reportages over het bijzondere concept waarmee een kleine gemeenschap een van de belangrijkste voorzieningen in de lucht houdt. Is het misschien ook iets voor andere dorpen? "Ik denk dat het zeker de moeite waard is om eens te komen kijken hoe we het hebben gedaan en daar lessen uit te trekken. Elk dorp is natuurlijk wel weer anders. Je hebt het enthousiasme nodig van de dorpsbewoners. Dan kun je het op deze manier doen."
"Het geeft gewoon een hele leuke reuring op het dagelijks leven. Dan sta je ineens naast je buurvrouw die je brood staat in te pakken. Of kinderen worden door hun lerares bediend die achter de kassa staat." Vrijwilliger Anco sluit zich daarbij aan. "Het is een soort buurtcentrum aan het worden. Mensen komen hier ook gewoon om een bakkie koffie te drinken of met elkaar te kletsen."
Blijvertje
Blakend van zelfvertrouwen gaat Baambrugge 2024 in. De supermarkt lijkt een blijvertje. "Nou en of", zegt Eric. "Over 10 jaar mogen jullie terugkomen en dan staan we waarschijnlijk met wat meer grijze haren, maar nog steeds met hetzelfde enthousiasme kunnen we dan zeggen dat we er zijn en dat we relevant zijn."
Anco zal zijn vrijwilligerswerk ook in het nieuwe jaar met ziel en zaligheid uit blijven voeren. En hij heeft de mogelijkheid om iets nieuws uit te proberen. "Spiegelen en vakkenvullen heb ik al wel veel gedaan. Maar de kassa, die heb ik nog niet bediend. Dus dat is straks het eerste wat ik ga bijleren."