Bedrijven gecontroleerd en doorzocht omdat een ondermijnings-tool dat zegt

Opeens stond bij meerdere ondernemers op een Brabants bedrijventerrein de politie voor de deur. Niet omdat ze iets strafbaars hadden gedaan, maar omdat ze boven kwamen drijven na de inzet van een nieuwe tool die gebruikt wordt om ondermijning op te sporen. Bij alle ondernemers bleek de verdenking onterecht, maar toch gaat de methode vaker gebruikt worden. “Ze behandelen je alsof je een zware crimineel bent”.

Omroep Brabant doet samen met Lighthouse Reports onderzoek naar de inzet van data bij de bestrijding van fraude en ondermijning. We bekeken documenten van meerdere projecten die op dit moment lopen of eerder plaatsvonden in onze provincie.

Indicatoren

Bij acht autobedrijven op bedrijventerrein Ekkersrijt in Son en Breugel werd op 28 september vorig jaar aangeklopt. Voor de deur stond een delegatie van de gemeente, politie, het energiebedrijf, een beveiligingsbedrijf en de omgevingsdienst en het Dommelstroom Interventie Team (DIT). In dat team zitten onder andere de veiligheidsregio en de sociale recherche. Ze kwamen kijken of er misschien sprake was van criminele activiteiten.

Niet omdat de politie ze ergens van verdacht, maar omdat hun naam naar voren kwam met inzet van de risicotaxatie-tool voor bedrijventerreinen. Dat hulpmiddel werd ontwikkeld in opdracht van de provincie Gelderland en Noord-Brabant. De provincies betaalden hier elk 72.000 euro voor. Aan de hand van ‘indicatoren’ worden bedrijventerreinen geselecteerd die een risico zouden kunnen vormen. De gemeente heeft vervolgens met de indicatoren in de hand doorgezocht naar specifieke adressen.

Weinig reviews op Google

De lijst met indicatoren die de gemeente inzette is lang. Heb je als ondernemer weinig reviews op Google, ligt je bedrijf in een afgelegen straat of heb je veel dure auto’s binnen staan? Dan kun je zomaar in beeld komen.

Beveiligingscamera’s aan de gevel en het ontbreken van een BOVAG-lidmaatschap maken de kans op een controle nog groter. De indicatoren zijn opgesteld na ‘onderzoek en interviews met experts’. Hieruit kwam bijvoorbeeld ook het hebben van een oude website naar boven als mogelijk risico op ondermijning.

‘Niets aangetroffen‘

De impact van de controledag op de ondernemers is groot. In de rapportages zien we dat geen hoekje van de panden is overgeslagen. Overal werden foto’s van gemaakt en alle deuren moesten open. “Ze doen net alsof je een zware crimineel bent”, laat een van de ondernemers aan Omroep Brabant weten.

Maar werden er ook zaken aangetroffen die wijzen op ondermijning? Op de acht adressen bestond de vangst uit brandblussers die op de verkeerde plek hingen en hier en daar een versperde nooduitgang. Ook slaan de controleurs aan op de netheid van de bedrijven: ‘De algemene indruk is dat het bedrijf erg rommelig is’, zo staat in één van de rapporten. De gemeente bevestigt dat deze zaken niets met zware criminaliteit te maken hebben. “Er is niets aangetroffen wat duidde op ondermijning”, aldus een woordvoerder.

Andere gemeenten ook

Maar toch is Son en Breugel tevreden. De gemeente noemt het ‘goed denkbaar’ dat de tool opnieuw wordt ingezet. Ook de gemeente Moerdijk en Cranendonck willen de tool dit jaar nog inzetten op bedrijventerreinen.

Wil je reageren of heb je een tip? Mail onze onderzoeksredactie.