Stadsmuseum koopt internationaal topschilderij: ‘Gezicht op Rhenen' eindelijk écht thuis
'Rhenen heeft goud binnen!' Maike Woldring, directeur van het Stadsmuseum ziet met de aankoop van het schilderij Gezicht op Rhenen van Jan van Goyen een grote wens in vervulling gaan. Bijna een jaar lang is door het museumbestuur flink genetwerkt, zijn fondsen aangeboord en hebben vrijwilligers zich ingezet om 350.000 euro in te zamelen voor de aankoop van haar eigen Nachtwacht. En nu is het gelukt.
Het schilderij uit 1649 is sinds 2021 in bruikleen door het Rhenense museum. Het is een stuk uit een privécollectie van een familie in Berlijn. Uiteindelijk vroeg de kunstverzamelaar, die anoniem wenst te blijven, of het museum het schilderij ook zou willen kopen. Daar hadden Woldring en haar collega's wel oren naar. "Zij zeiden: het schilderij gaat over Rhenen en jullie zijn het stadsmuseum, dan hoort het werk toch daar?"
Fondswerving
Het schilderij komt wel met een flink prijskaartje; 350.000 euro. Dat is een bedrag waarvoor een lokaal museum meestal terugdeinst. Het bestuur van het Stadsmuseum ziet toch een kans en schakelt hulp en fondsen in. De Stichting het Voormalige Gast- en weeshuis Rhenen levert in 2021 een startkapitaal van 25.000 euro, daarna volgen nog vele andere giften uit het Rhenense.
Het Mondriaanfonds en de Vereniging Rembrandt geven samen 260.000 euro voor het kleine Stadsmuseum dat nu dus in bezit is van een groot kunstwerk. Geert-Jan Jansen is directeur van de Vereniging Rembrandt en zet zich ook in voor ambitieuze aankopen van kleinere musea: "Het is belangrijk dat topkunst beschikbaar is voor iedereen. Het is dan ook fantastisch nieuws dat een van de mooiste Gezichten op Rhenen van Van Goyen nu blijvend in Rhenen te zien zal zijn."
Voordat zoveel geld beschikbaar komt, moet er wel flink wat werk verricht worden. Er wordt getoetst aan de hand van verschillende criteria. Een restauratierapport is nodig, net als een herkomstrapportage. Ook moet een museum een motivatie meesturen. "Ik vind dit schilderij mooi en daarom wil ik het kopen is niet genoeg", legt Woldring uit.
Rhenen op doek
Door de eeuwen heen is Rhenen vaak geschilderd. De eeuwenoude stad had een aantrekkingskracht op veel kunstenaars, vooral vanwege het silhouet van de stad. Ook Rembrandt, Van Ruysdael en Vermeer schilderden de stad. Jan van Goyen zelf 28 keer.
Op het nu aangekochte schilderij is Rhenen te zien van het uiterste westen tot aan de Grebbeberg. Dat maakt dat veel bebouwing van toen te zien is, gebouwen die er nu niet meer staan zoals het zomerpaleis van koningspaar Frederik V van de Palts en Elizabeth Stuart. In Rhenen wordt het doek ook wel 'de Nachtwacht van Rhenen' genoemd. Zo belangrijk wordt het schilderij gevonden voor de regio.
Bij de aanschaf van zo'n topstuk komt ook een grote verantwoordelijkheid kijken, weet Woldring. Het schilderij wordt het sleutelstuk in een nieuw deel van de vaste tentoonstelling. Plannen daarvoor worden nu gemaakt en de tentoonstelling zal gaan over Rhenen als lieveling van meester-schilders.