Romy Beijersbergen & Jeroen Gortworst
Romy Beijersbergen & Jeroen Gortworst
Elk jaar belanden nog steeds honderden jongeren op de intensive care van het ziekenhuis met een alcoholvergiftiging. Dat overkwam ook Bas (17) en Mike (17). Zij spraken met NOS Stories over hoe ze dat hebben ervaren.
Na een schoolfeest en een afterparty ging het mis bij Bas (17). "Het was heel gezellig. Ik dronk biertjes, shotjes, sterke drank." Al snel voelde hij 'm wel zitten. "Ik had het volgens mij warm en denk dat ik op avontuur wilde, dus ik ging naar buiten", vertelt Bas. Hij ging een stukje lopen en kwam terecht bij een grasveld, waar hij struikelde en op de grond viel. "Ik heb uiteindelijk tweeënhalf uur bewusteloos in het gras gelegen."
NOS Stories sprak met een neuropsycholoog, de staatssecretaris en met Bas die in coma belandde door alcohol. Allemaal om erachter te komen: is de nieuwe leeftijdsgrens op alcohol een succes? Of kan-ie net zo goed weer terug naar 16? Het antwoord check je in de video:
Toen de ambulance eindelijk kwam, werd Bas met een alcoholvergiftiging en totaal onderkoeld naar het ziekenhuis gebracht. "Alles is zwart, dat is zo raar. Ik weet er bijna niks meer van. Ik weet alleen nog dat ik even wakker werd in het ziekenhuis, en tegen de verpleger zei dat-ie een held was."
De volgende ochtend werd Bas wakker, na een zenuwslopende nacht voor zijn familie en de dokters. Toen vertelden de dokters dat hij in coma had gelegen en op het randje van dood balanceerde. "Daar ben ik heel erg van geschrokken. Ik ben blij dat ik nog leef."
De leeftijdsgrens voor het drinken van alcohol ging in 2014 van 16 naar 18 jaar. Het doel was: minder jongeren moeten drinken en ook moeten ze later beginnen. Tegelijkertijd wilde de overheid minder bingedrinkers en comazuipers. Die doelen zijn maar deels gehaald: minder jongeren drinken, maar de jongeren die drinken, drinken meteen veel meer. Driekwart van alle minderjarige drinkers is bingedrinker: dat betekent dat je binnen korte tijd vijf à zes glazen alcohol drinkt.
In IJsland wisten ze juist wel de trend te keren. Daar geeft nog maar 5 procent van de jongeren aan soms dronken te zijn. Dat was in twintig jaar geleden nog 42 procent:
Ook Mike (17) had het net iets te gezellig op een verjaardag. "Ik zat niet zo lekker in mijn vel, en het voelde als een moment om er even lekker uit te zijn." Ze was op dat moment 14 jaar, en ze was de enige in haar vriendengroep die al weleens dronk. "Ik ging daarom drankjes inschenken voor iedereen. Bij elk drankje dacht ik: daar kan nog wel een extra shotje wodka bij."
Haar vrienden wilden naar een feestje, maar Mike zei dat ze liever naar bed wilde. Ze was op dat punt al heel dronken, en haar vrienden wilden niet dat ze alleen thuisbleef. Daarom moest ze achterop de fiets mee naar een feest. Mike was niet meer heel stabiel, en viel van haar fiets. "Ik ging, hots, met mijn gezicht op de grond. Ik ben op het feestje door mijn vrienden meteen naar de ehbo gebracht."
Bij de ehbo werden meteen een ambulance en haar ouders gebeld. "Vanaf dat moment is het allemaal een beetje vaag. Ik weet nog dat ik in een potje moest plassen en dat de dokters bloed prikten. Maar pas de volgende dag besefte ik wat er allemaal was gebeurd." Met een enorme kater werd ze wakker.
Hoe slecht is alcohol voor jonge hersenen?
Hoe slecht alcohol precies is voor het tienerbrein, is nog steeds lastig te zeggen. Eduard Klapwijk, neuropsycholoog, legt uit hoe dat zit. "We kunnen jongeren geen grote hoeveelheden alcohol toedienen en kijken wat er gebeurt. Dus moeten we het doen met onderzoek op ratten. Het is dan altijd de vraag in hoeverre die resultaten ook voor mensen gelden."
Je ziet dat jongeren die veel drinken als ze jonger zijn, slechter scoren op testjes die wat zeggen over hoe slim je bent.
Door onderzoek weten we wel dat vooral véél drinken slecht is voor minderjarigen. "Als je jong bent, worden er allerlei verbindingen gemaakt in je hersenen. Daardoor leer je plannen, leren en ontwikkel je je geheugen." Als je veel drinkt heeft dat een negatieve invloed op de ontwikkeling van die gebieden in het brein, zegt Klapwijk. "Als je later die vaardigheden onderzoekt, zie je inderdaad dat jongeren die vroeg beginnen met veel drinken, slechter scoren op testjes die wat zeggen over hoe slim je bent."
Dat is niet het enige nadeel van vroeg beginnen met drinken. Hoe eerder je begint met drinken, hoe groter de kans op verslaving op latere leeftijd. Afhankelijk van onder meer je leeftijd, geslacht en gewicht heb je zelfs vier tot zes keer meer kans op een verslaving.
Voor Mike was de hele ervaring een enorme eyeopener. "Ik wist nooit dat er een grens was, en nu ben ik daar heel hard overheen gegaan. Daardoor ben ik nu veel voorzichtiger." Ze heeft een tijdje nadat ze in het ziekenhuis was beland niet gedronken, maar doet dat nu wel weer. Met mate.
Ook Bas heeft de alcohol een jaartje laten staan. En nu? "Nu drink ik wel weer, maar niet meer zo veel als toen. Het is sindsdien niet meer zo heftig geweest."