Romy Beijersbergen & Jeroen Gortworst
Romy Beijersbergen & Jeroen Gortworst
De leeftijdsgrens voor het drinken van alcohol ging in 2014 van 16 naar 18 jaar. Het doel was: minder jongeren moeten drinken en ook moeten ze later beginnen. Tegelijkertijd wilde de overheid minder bingedrinkers en comazuipers. De wet bestaat nu bijna zes jaar en NOS Stories keek naar het effect. Conclusie: de doelen zijn maar deels gehaald.
NOS Stories ging naar een neuropsycholoog, sprak met een jongen die door alcohol in coma raakte en vroeg de staatssecretaris het hemd van het lijf. Allemaal om erachter te komen: is de nieuwe wet na 6 jaar een succes? Of kan de leeftijdsgrens net zo goed weer terug naar 16? Het antwoord check je in de video:
Minder jongeren drinken, maar de jongeren die drinken, drinken meteen veel meer. Driekwart van alle minderjarige drinkers is bingedrinker: dat betekent dat je binnen korte tijd vijf à zes glazen alcohol drinkt.
Ook het aantal comadrinkers dat in het ziekenhuis belandt met een alcoholvergiftiging is na de wet niet gedaald. In 2013 waren dat er nog 434, in 2017 belandden 671 jongeren door alcohol in het ziekenhuis. "Dat baart mij zorgen", zegt staatssecretaris Blokhuis. "Elke comadrinker is er één te veel, je maakt meer kapot in je lijf dan je lief zou moeten zijn."
De wet heeft ook positieve effecten. In 2003 had ruim 8 op de 10 scholieren weleens alcohol gedronken. Ze begonnen gemiddeld al op hun 12e. Nu, bijna 6 jaar nadat de nieuwe leeftijdsgrens is ingegaan, heeft minder dan de helft van de scholieren ooit alcohol gedronken. Ook beginnen jongeren later met drinken, volgens de laatste cijfers van het Trimbos-instituut.
Het probleem is dat er geen aandacht is geweest voor hoe slecht bingedrinken en comadrinken voor je is.
De daling van het aantal jongeren dat drinkt is ingezet in 2006. "De nieuwe leeftijdsgrens was eigenlijk een sluitstuk van jarenlange campagnes", legt Lex Lemmers, onderzoeker van Trimbos, uit. "In 2006 begon de overheid strenger te controleren op de leeftijdsgrens van, toen nog, 16. Ook kwamen er allerlei reclamespotjes op tv. Sindsdien is het minder normaal geworden om vroeg te beginnen met alcohol drinken."
Maar hoe komt het dat comadrinken door de nieuwe leeftijdsgrens van 18 jaar niet is verminderd? "Wat je ziet is dat er toentertijd vooral is ingezet op het wakker schudden van ouders en laten zien hoe slecht alcohol is voor kinderen", legt Lex Lemmers, onderzoeker van het Trimbos, uit.
"Door de wet en strengere controles is daarnaast ook het handhaven van de leeftijdsgrens door verkopers aangepakt. Het probleem is dat er geen aandacht is geweest voor hoe slecht bingedrinken en comadrinken voor je is, en wat je daar concreet van kan merken als je volwassen bent."
Biertje halen voor je jongere broer? Straks niet meer
Blokhuis wil het alcoholbeleid de komende jaren meer richten op de jongeren die nog wel drinken. Onder meer door de beschikbaarheid van alcohol de komende jaren verder te laten dalen. Want dat jongeren, ondanks de leeftijdsgrens van 18 jaar, nog steeds aan alcohol kunnen komen, is geen geheim. Via broers, zussen, ouders en vrienden kun je als minderjarige gewoon je biertje blijven drinken.
Vanaf 2021 wordt dat strafbaar. Dan staat er een boete op het doorgeven- of verkopen van alcohol aan een minderjarige, voor zowel de minderjarige als het doorgeefluik. Ook wil de overheid het stoere imago van alcohol aanpakken. De komende jaren zul je daarom minder alcoholreclame zien op plekken waar veel jongeren zijn, zoals sportclubs en verenigingen.