Minder en minder jonge mensen slikken ADHD-medicatie zoals Ritalin. In 2014 waren er bijna 100.000 jonge mensen die zulke medicijnen (met het stofje methylfenidaat) slikten, in 2018 nog 78.000.
Dat komt onder meer doordat de psychiatrische wereld voorzichtiger is geworden met de diagnose ADHD en het voorschrijven van medicatie daarvoor. Maar ook de nadelen van de medicatie is voor ADHD'ers een reden om ermee te stoppen.
"Het lijkt wel alsof steeds meer mensen ADHD hebben", krijgt NOS Stories regelmatig van volgers te horen. Is dat zo? En wanneer heb je het nou wel of niet? We zochten het voor je uit.
"ADHD betekent voor mij dat ik hyper ben en me heel slecht kan concentreren. Ik begon op m'n tiende met het slikken van Equasym, een soort Ritalin. Na twee maanden ben ik gestopt, ik voelde me niet meer mezelf", vertelt Aidan (15). "Door de medicijnen besefte ik dat ADHD eigenlijk een deel van m'n persoonlijkheid is, dat met medicatie enorm werd afgevlakt."
Er bestaan drie typen ADHD. Bij het eerste heb je vooral last op het gebied van aandacht. Bij het andere ben je met name hyperactief en impulsief en bij het derde type is het een combinatie van de eerste twee.
Arian (23) heeft ADHD. Hij is erg druk en kan zich slecht concentreren. Hij stopte met pillen toen hij 15 was. "Ik kwam enorm met mezelf in het gedrang, kreeg negatieve gedachtes en raakte depressief", vertelt hij. Ook zijn eetlust verminderde, waardoor hij kilo's afviel. "Bizar hoeveel impact een medicijn heeft als je nog zo jong bent."
Dankzij m'n medicatie kan ik wél presteren op school.
Het gebruik van middelen met methylfenidaat was jarenlang enorm populair, maar sinds 2015 is het aantal jonge gebruikers sterk afgenomen. En in 2018 ging dat sneller dan daarvoor. Artsen en psychiaters zijn vanaf 2014 terughoudender geworden in het voorschrijven van ADHD-medicatie, en een hoop mensen met ADHD zijn kritischer over medicatie, leggen experts uit.
De meest voorkomende bijwerkingen van ADHD-medicatie zijn minder eetlust, slapeloosheid, hartkloppingen, hoofdpijn en een zenuwachtig gevoel. "Het is heel belangrijk dat je bijwerkingen met je psycholoog of psychiater bespreekt. Een hoop bijwerkingen zijn namelijk op te lossen", zegt psychiater Veerle Ockhuizen. "In geval van slapeloosheid helpt het bijvoorbeeld vaak om je medicijnen wat eerder op de dag te nemen."
Psycholoog Najla Edriouch ziet regelmatig patiënten die een verminderde eetlust hebben, als gevolg van ADHD-medicatie. "Dan geven we leefstijladviezen, waarbij we je met een planning eraan herinneren op welke momenten je iets moet eten."
Positief
In 2014 gebruikten bijna 100.000 minderjarigen methylfenidaat, in 2018 waren dat er 78.000. Een flink verschil, maar de resterende groep is nog steeds groot te noemen, zegt Stichting Farmaceutische Kengetallen, die het gebruik van geneesmiddelen bijhoudt.
Simon (17) heeft ook ADHD en is juist heel positief over zijn medicatie. "Met Ritalin kan ik me veel beter focussen in de les. Daarnaast zie ik een groot verschil in hoe ik naar de wereld kijk, mét en zonder medicatie. Bepaalde situaties blijken met medicatie opeens veel simpeler te zijn, dan toen hoe ik ze eerst zag."
Ook Sara (18) blijft dankzij Ritalin beter bij de les. "Dankzij m'n medicatie kan ik presteren op school, zonder nauwelijks. Als ik tijdens een toets iets hoorde op de gang, moest ik me eerst vier keer omdraaien voordat ik weer verder kon. Daar kwam bij dat ik vaak teksten tien keer moest lezen, voordat doordrong wat er stond. Dat heb ik nu een stuk minder."