De FIOD, douane en merkrechtenbureaus zien steeds vaker accounts op Instagram voorbijkomen die luxe nepkleding en accessoires verkopen. Instagram heeft op verzoek in 2018 ruim 2000 van dit soort accounts verwijderd.
Een Gucci-riem voor 150 euro (originele prijs: 750 euro), Louboutin-sneakers voor 170 euro (originele prijs: 900 euro), en Louis Vuitton-zonnebrillen voor 65 euro (originele prijs: 500 euro). Het scheelt je een hoop geld, lijkt net echt, maar is hartstikke nep.
NOS Stories dook in de wereld van handel in namaak en sprak af met een 17-jarige handelaar die via Insta goed geld verdient.
De Instagramaccounts die nepkleding verkopen zijn vooral populair onder jongeren tussen de 12 en 25 jaar oud, vertellen nepmerkhandelaars zelf, vaak ook jong, anoniem aan NOS Stories.
In 2017 onderschepte de Belastingdienst in totaal bijna 75.000 namaakkleren, schoenen en accessoires, met een waarde van meer dan 6 miljoen euro. Het spul wordt vooral gemaakt in fabrieken in China, Hongkong en Turkije. Een Instagram-handelaar koopt via die landen bijvoorbeeld een zonnebril van Cartier in voor 15 euro, en verkoopt 'm voor 50 euro.
"Die 2000 opgedoekte accounts zijn het topje van de ijsberg. Het totaal aantal nepmerken-accounts loopt in de miljoenen, als we naar het aantal online-advertenties kijken", zegt Ronald Brohm, directeur van React, een organisatie die merken bijstaat in de strijd tegen nepartikelen.
Om merken daartegen te beschermen, heeft Brohm zo'n vijftig mensen in dienst die fulltime op zoek zijn naar dit soort accounts en ze vervolgens rapporteren.
Dat namaak z'n weg online zoekt, is niets nieuws: het is een relatief veilige manier om te verkopen. Wat volgens merkrechtenbureaus wel een nieuw verschijnsel is, is de verschuiving van veilingplatforms, zoals Marktplaats en eBay, naar social media-platforms.
"Marktplaats en Ebay zijn makkelijker om schoon te krijgen. In Nederland wordt vooral verkocht via Instagram, in Azië is dat bijvoorbeeld WeChat", zegt Brohm.
Op social media is het voor opsporingsdiensten moeilijker om de handelaren achter de accounts op te sporen, zegt Gera van Weenum, woordvoerder van de douane. "Je kan op een relatief eenvoudige manier je spullen verkopen omdat je een groot bereik hebt, en je kunt heel gemakkelijk van account wisselen. Daarmee blijf je anoniem." Voor jeugd lijkt de handel in valse artikelen zo een relatief makkelijke manier om wat geld bij te verdienen.
Het maken en verhandelen van nepmerkartikelen is dus illegaal. De handel is strafbaar met gevangenisstraffen tot vier jaar. Wat je leeftijd ook is, een merk kan je aanklagen voor de schending van hun merkrecht en auteursrecht. Vorig jaar werd aan een Nederlandse student een hoge geldboete opgelegd voor het handelen in vervalste Chanel-tassen. Zulke boetes kunnen oplopen tot 25.000 euro.
