Een model tijdens een show van Hans Ubbink in 2013. Deze couturier komt niet voor in het verhaal

'Modellen moeten topless poseren, zonder dat ze het van tevoren weten'

Je bent model en je wordt geboekt voor een fotoshoot. Op de set aangekomen, blijkt opeens dat je topless of zelfs naakt op de foto gaat. Het overkwam tientallen modellen, blijkt uit een anonieme enquête onder 300 modellen van The Model's Health Pledge. Een groot deel van hen heeft achteraf spijt.

The Model's Health Pledge is een belofte die modellen, grote modellenbureaus en fashion-tijdschriften vorig jaar deden. Daarin werd onder meer afgesproken dat de gezondheid van modellen voorop staat en ze beter begeleid moesten worden. Via enquêtes en een meldpunt wordt gecheckt of de branche zich ook echt aan de beloftes houdt.

Het is het eerste grote onderzoek naar arbeidsomstandigheden in de modellenwereld en de onverwachte naaktfoto's zijn niet enige wat naar boven komt. Meer dan honderd modellen zeggen wel eens gevraagd te zijn om af te vallen of extreem te gaan sporten. Zeven modellen zeggen tijdens hun werk aangerand te zijn of zelfs te zijn verkracht.

"Het zijn best heftige cijfers", zegt Marvy Rieder van The Model's Health Pledge. "Hiermee wordt de modebranche weer even bewust gemaakt van het feit dat verbetering nodig is. We moeten nu de confrontatie aangaan en dit echt aanpakken."

Modellen tijdens een show van Claes Iversen in 2015. Deze couturier komt niet voor in het verhaal

Recent is aan de regels van de belofte toegevoegd dat naaktfotografie alleen nog gebeurt nadat dit expliciet was afgesproken. Minderjarigen mogen helemaal niet meer topless of naakt worden gefotografeerd. "Blijkbaar is dat dus nodig, want uit ons onderzoek blijkt dat het nog altijd voorkomt", zegt Rieder.

Eerder concludeerde NOS op 3 ook al dat modellenbureaus zich niet altijd aan de belofte houden om gezondheid voorop te stellen. Modellen vertelden zich nog altijd gedwongen te voelen om af te vallen en ongezond dun te zijn. Want de magische grens van heupmaat 90 centimeter is nog altijd de norm:

"In jullie video wordt ook gesproken over een bepaalde angstcultuur", zegt Rieder. "Vraag voor ons is wel: waarom is die er? Door deze enquête en er steeds open over te praten, hoop ik dat de angst wordt weggenomen."

Uit de enquête blijkt dat modellen die klussen in het buitenland doen, net wat ontevredener zijn dan modellen die alleen in Nederland werken. Vooral Parijs stelt hoge eisen en de druk om te presteren is daar groot, vinden de modellen.

"Voor modellenbureaus ligt nu de vraag hoe we deze modellen kunnen beschermen als ze naar het buitenland gaan", zegt Rieder. "Je zou bijvoorbeeld kunnen besluiten om alleen onder bepaalde voorwaarden modellen naar buitenlandse klussen te sturen. Of je zou een checklist kunnen maken, zoals we ook bij de Fashion Week hebben gedaan."

Marvy Rieder (tweede van rechts) tijdens de Fashion Week

Wat Rieder verder opmerkelijk vindt, is dat een groot deel van de modellen aangeeft dat ze vooral zelf verantwoordelijk zijn voor hun gezondheid. "Ik was daar wel verbaasd over. Maar ik begrijp het ook wel, want als model ben je zzp'er. Frappant is wel dat de modellen die gevraagd zijn af te vallen minder tevreden zijn over hun werk. We moeten dus kijken waar het omslagpunt ligt."

Naast de enquête heeft The Model's Health Pledge ook een meldpunt. Daar zijn het afgelopen jaar 39 meldingen van misstanden gekomen. Het grootste deel daarvan ging over de omgangsvormen. Zo'n vijf meldingen gingen over het fotograferen van minderjarige modellen.

Een modeshow van het Nederlandse kledingmerk Avelon in 2015. Deze couturier komt niet voor in het verhaal

De vraag is: hoe nu verder? Dat is aan de modellenbureaus en modebladen zelf. "Door de cijfers in de openbaarheid te brengen, kunnen we zeggen: luister, dit gaat er niet goed. Hoe kunnen we dat in de toekomst veranderen?", zegt Rieder.

"We zouden bijvoorbeeld nog beter kunnen opletten in de briefing naar de modellen toe, dat ze duidelijk op de hoogte gesteld wordt dat er topless of naakt geposeerd wordt. We zullen ook zeker nog een keer meten of de genomen maatregelen zinvol zijn geweest en er verbetering is opgetreden."

Uit het onderzoek blijkt overigens ook dat veel modellen blij zijn met hun baan. Ze zeggen onder meer de afwisseling en creativiteit in hun werk leuk te vinden.

Deel artikel: