De Europese Commissie heeft een nieuw migraine-medicijn met daarin de werkende stof erenumab goedgekeurd. Hoogleraar neurologie Michel Ferrari noemt dat middel een doorbraak voor migraine-patiënten. Ferrari is een van de toponderzoekers naar migraine in Nederland. "Toch is de succeskans nog beperkt."
"Het middel werkt bij 40 procent van de patiënten", zegt Ferrari. Bij die groep nam het aantal aanvallen met de helft of meer af. Er blijft dus een groep over bij wie het middel geen effect heeft. In Nederland hebben naar schatting 2 miljoen mensen migraine, maar slechts 250.000 van hen gaan met klachten naar een huisarts.
Weten hoe zo'n migraine-aanval voelt? Tik op de afbeelding hieronder.
Het medicijn heeft, in tegenstelling tot andere migraine-medicatie, weinig bijwerkingen, zegt neuroloog Wim Mulleners van het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Nijmegen. Ook hij was betrokken bij het onderzoek. "Van migraine-patiënten die bestaande medicatie gebruiken, stopt een derde in het eerste jaar vanwege die bijwerkingen." Daarnaast hoeft een patiënt dit medicijn slechts één keer per maand te injecteren, in plaats van soms dagelijks een tablet in te nemen.
Vooral het feit dat dit het eerste preventieve medicijn is dat specifiek voor migraine-patiënten is ontwikkeld, stemt Mulleners hoopvol. "Qua effectiviteit is nu misschien nog geen sprake van een 'doorbraak', maar van medicatie die patiënten nu gebruiken, is min of meer per toeval ontdekt dat het werkt zonder dat we echt weten waarom. Van dit nieuwe middel weten we waarom het werkt, dus kan het vanaf hier worden doorontwikkeld, zodat het bij meer mensen effect heeft."
6000 euro per jaar
Voorlopig blijft de vraag of zorgverzekeraars het preventieve middel wel op grote schaal gaan vergoeden. Het middel kost per patiënt zo'n 6000 euro per jaar, maar werkt dus niet voor iedereen.
"Toch hopen wij dat zorgverzekeraars dit gaan vergoeden, anders zou het alleen beschikbaar zijn voor patiënten die meer te besteden hebben", zegt Karin van Haperen, voorzitter van Hoofdpijnnet, de vereniging voor hoofdpijnpatiënten. Farmaceut Novartis, de ontwikkelaar van het medicijn, kan op dit moment nog niet zeggen wanneer het middel precies verkrijgbaar is en hoe het vergoed wordt, laat een woordvoerder weten.
Kritiek
Juist over de vergoeding van dit dure medicijn maakt Huub Schellekens zich zorgen. Hij is hoogleraar Farmaceutische Biotechnologie aan de Universiteit van Utrecht. "Van een wetenschappelijke doorbraak kunnen we wel spreken, maar ik vraag me ernstig af hoeveel patiënten hiermee daadwerkelijk geholpen zijn."
"Als dit middel uiteindelijk wordt vergoed voor mensen bij wie andere medicijnen niet werken, is nog maar de vraag of dit middel dan wél werkt. Maar intussen zijn we dan al miljoenen kwijt aan die vergoeding. Bovendien is er voor de industrie geen prikkel om dit medicijn door te ontwikkelen, omdat ze al zo veel hebben geïnvesteerd in dit eerste middel."
"De commerciële pressie die nu opgevoerd wordt door farmaceuten als het gaat om vergoeding, zou er uiteindelijk ook voor kunnen zorgen dat dit middel ook nog eens vergoed gaat worden voor mensen die te veel last hebben van bijwerkingen. Maar ook voor díe groep is nog onduidelijk of het medicijn werkt."
Leven met migraine
Naar schatting kunnen Nederlanders die aan migraine lijden (zo'n 2 miljoen) 3 tot 7 dagen per jaar niet werken. Uit internationaal onderzoek blijkt dat in extreme situaties patiënten maandelijks een week zijn uitgeschakeld.
Met dat laatste onderzoek moeten we wat voorzichtig zijn, zegt neuroloog en migraine-expert Emile Couturier van het Boerhaave Medisch Centrum. De studie is namelijk uitgevoerd door twee farmaceuten die een nieuw medicijn tegen migraine op de markt brengen. "Maar de resultaten lijken reëel."
Uit dat onderzoek bleek ook dat er niet altijd begrip is voor de hersenziekte. Patiënten werken regelmatig op halve kracht omdat ze nog herstellende zijn na een aanval. Ook gaf 63 procent aan dat hun werkgever van de migraine weet, en dat 18 procent ondersteuning biedt.
Van Haperen van Hoofdpijnnet: "Er is veel onbegrip bij werkgevers over hevige hoofdpijn, maar dat komt ook door de patiënt zelf. Die praat er niet over en komt half ziek terug op het werk. Ze hebben toch bepaalde angsten, bijvoorbeeld dat hun contract niet verlengd gaat worden bijvoorbeeld. Daar zou echt meer over gesproken moeten worden."