Dit weekend gebeld door een +53-nummer? Je was niet de enige

• Arnoud van der Struijk en Stella Vrijmoed

Had jij een gemiste oproep van een Cubaans nummer afgelopen weekend? Dan was je één van de tienduizenden mensen. Maar, wat willen die bellers eigenlijk van je en hoe komen ze aan jouw nummer?

Voor de goede orde: die telefoontjes komen van oplichters. Deze vorm van fraude wordt wangiri-fraude genoemd en komt uit Japan. Wangiri betekent in het Japans iets als 'één rinkel'.

Dat is ook wat de oplichters doen: zij laten je telefoon heel kort overgaan. Als je vervolgens terugbelt, word je verbonden met een buitenlands servicenummer. En dat kan een dure grap zijn. Zo'n nummer kan zomaar enkele euro's per minuut kosten.

Door het gebruik van geluidsbandjes lijkt het alsof er nog niet is opgenomen, of dat er juist al is opgehangen. Daardoor blijf je langer aan de lijn en tikt de teller gewoon door.

De meeste mensen die dit weekend gebeld werden, zijn klant bij Tele2. Wangiri-fraude komt meestal in golven, zegt Tele2-woordvoerder Robin Janszen. Het is volgens hem niet ongebruikelijk dat er tijdens zo'n golf tienduizenden mensen gebeld worden.

Ook KPN en VodafoneZiggo zijn bekend met het fenomeen. Zij hebben er enkele keren per jaar last van, al zag VodafoneZiggo het aantal meldingen de laatste tijd wel afnemen. T-Mobile heeft dit soort fraude op deze schaal nog nooit meegemaakt, zegt woordvoerder Liselore Stuut.

Hoe komen die mensen aan mijn nummer?

"De nummers worden gegenereerd door een computer. Die varieert dan bijvoorbeeld met de laatste cijfers van een telefoonnummer," zegt Tim Wijkman van Telecompaper. "Deze keer hadden ze blijkbaar een cijferreeks van Tele2 te pakken." Ook als je vroeger Tele2-klant was en nu bent overgestapt met nummerbehoud, kon je dit keer dus gebeld worden.

Wangiri-fraude gaat in een golfbeweging. Als providers merken dat zo'n buitenlands nummer veel klanten belt, blokkeren ze het zo snel mogelijk. Maar, een nieuw nummer is zo gemaakt. Vanuit elke hoek van de wereld kan iemand zo'n servicenummer kopen en het tarief bepalen. En dat maakt het lastig om de daders te vinden.

Wat moet ik doen?

Tele2 adviseert om eerst zelf het nummer te blokkeren in je telefoon als je ziet dat je door een onbekend buitenlands nummer gebeld bent. "Wanneer je dit nummer daarna ook meldt bij je provider, kan die ervoor zorgen dat niemand in hun netwerk het nummer meer terug kan bellen. Meer kunnen providers niet doen," zegt Janszen.

De meeste providers waarschuwen op hun website voor dit soort belletjes en leggen uit wat je het beste kunt doen: niet opnemen en niet terugbellen. Janszen: "Wanneer je per ongeluk toch terugbelt, hang dan zo snel mogelijk zelf op, ook als het lijkt alsof het gesprek al beëindigd is."

Heb je toch teruggebeld naar het buitenlandse nummer en kosten gemaakt? Daar kan de provider helaas niet zoveel aan doen. "Wij betalen ook kosten om jou in verbinding te brengen met dat nummer. Het is heel vervelend, maar uiteindelijk ben jij degene die besluit om te bellen", zegt Janszen.