'Iemand met rood haar is net een gebakje'

• 

  Michael de Smit

  verslaggever

Ze waren er massaal, de afgelopen dagen in Breda. Het waren er zelfs zoveel dat de organisatie van de Redhead Days op zoek is naar een nieuwe stad om het festival te organiseren.

Als schilder was organisator Bart Rouwenhorst twaalf jaar geleden op zoek naar een roodharig model. Er kwamen 150 reacties. "Te veel om te schilderen, dus nodigde ik ze allemaal uit voor een groepsfoto. Het was zo'n succes dat de roep om een tweede meeting al snel kwam."

Inmiddels is het evenement gegroeid naar een meerdaags festival van 40.000 bezoekers uit 80 verschillende landen. Het is het grootste evenement voor roodharigen ter wereld.

In de video hieronder leggen we je uit wat de grootste fabels en feiten over roodharigen zijn:

Vooral bij vrouwen heeft het iets mysterieus en sensueels, vindt bioloog Midas Dekkers. De rode haarkleur wordt door meer mensen als mooi ervaren. Dekkers is dus fan: "Als je haarkleur mag vergelijken met brood, dan is de kleur rood een gebakje. Ik vind het de mooiste genmutatie die er bestaat."

Want dat is het, een genmutatie in het gen MC1R (Melanocortine 1 Receptor). Het is verantwoordelijk voor de productie van donkere pigmenten. Door de mutatie wordt er meer feomelanine aangemaakt, wat resulteert in de rode kleur.

Rood haar komt maar bij een klein deel van de wereldbevolking voor. In Schotland (13 procent) en Ierland (11 procent) is het percentage roodharigen het grootst. In de rest van Europa en de Verenigde Staten ligt het veel lager (4 tot 5 procent). In de Russische regio Kazan wonen er ook opvallend veel, maar in totaal is wereldwijd slechts 1 op de 100 mensen roodharig.

Omdat het zo uitzonderlijk is, staan roodharigen vaak in de belangstelling in negatief en positief opzicht. In de middeleeuwen had je 'rode heksen' op de brandstapels. Maar ook de oude Egyptenaren en Romeinen dichtten mensen met rood haar bijzondere eigenschappen toe.

In Egypte bracht rood haar ongeluk en 'rode slaven' waren bij de Romeinen meer waard, omdat ze meer kracht en uithoudingsvermogen zouden hebben. Voor veel van dit soort beweringen is geen enkel bewijs, stelt bioloog Midas Dekkers. Net als voor de bewering dat ze meer of minder pijn ervaren. "Dat is ooit door een farmaceutisch bedrijf in de komkommertijd in de wereld geholpen en nooit meer verdwenen."

Ook zouden de roodharigen uitsterven omdat de wereldbevolking steeds meer mixt. Ook dit is niet waar. "Er zullen wel minder roodharigen komen, maar het gen dat voor rood haar zorgt zal altijd blijven bestaan. Twee mensen met dat gen krijgen dus waarschijnlijk een kind met rood haar", aldus Midas Dekkers.

Verder zouden mensen met rood haar allerlei typische karaktereigenschappen hebben. Zo zouden ze brutaler, excentrieker en zelfstandiger zijn. Dekkers: "Van oudsher worden roodharigen apart behandeld en zelfs uitgescholden. Dat zorgt ervoor dat ze anders reageren op de wereld om zich heen."

In sommige opzichten zijn roodharigen wel degelijk anders. Zo hebben ze minder haarzakjes in hun hoofdhuid en zou rood haar ook dikker zijn dan andere haarkleuren, al is dat niet onbetwist. Ook zijn ze door een bleke huid gevoelig voor licht en kunnen daardoor zelf vitamine-d aanmaken. Dat verklaart hun evolutionaire voordeel in landen waar weinig licht is, zoals in Schotland en Ierland.

Niet meer in 2018

Volgend jaar zullen er geen Redhead Days worden georganiseerd. De organisatie gaat op zoek naar een nieuwe stad. "Niet dat Breda tekortschiet, maar er komen nu zoveel mensen op af, dat we ons kunnen voorstellen dat een andere stad een invasie van roodharigen ook leuk vindt", zegt organisator Bart Rouwenhorst.

Voor het jaar daarna gaat hij op zoek naar een andere locatie in binnen- of buitenland. Die moet in ieder geval een paar voorwaarden voldoen: "De stad moet in ieder geval in minimaal dertien kroegen hebben, de gemeente moet graag met ons samen willen werken en er moet een camping op loopafstand van het stadscentrum liggen."