Zondag wordt de nieuwe president van Frankrijk gekozen. Twee kandidaten met uiteenlopende agenda's en een andere visie op het land. Hoe gaat het er straks uitzien?
Met historicus en Frankrijkspecialist Dr. Niek Pas werpen we een blik in de toekomst en schetsen we twee soorten Frankrijk: dat van Emmanuel Macron en dat van Marine Le Pen.
Open of gesloten
Het Frankrijk van Macron is volgens Pas een open Frankrijk. "Immigranten en vluchtelingen zijn er welkom. Het land staat positief tegenover Europa en kent een open economie."
Het Frankrijk van Le Pen daarentegen is een gesloten samenleving. "De grenzen gaan letterlijk dicht. Migranten en vluchtelingen zijn er minder welkom en de economie is gericht op de Franse markt."
Europa of een frexit
Le Pen wil af van Schengen, het vrije verkeer van personen en goederen. "Dat betekent dat er grenscontroles worden ingevoerd, meer dan op dit moment het geval is", vertelt Pas.
"Het liefst wil ze Frankrijk onafhankelijker maken van Europa, Brussel is voor haar een scheldwoord en een bureaucratisch gedrocht. Daarom wil ze een referendum houden voor een frexit."
Brussel is voor Le Pen een scheldwoord.
Of haar dat gaat lukken is maar zeer de vraag. De meeste Fransen zijn vooralsnog voorstander van Europa. "Ze zijn heel kritisch, maar ze begrijpen ook dat het land Europa nodig heeft."
En waar Le Pen in eerste instantie uit Europa en de euro wil, is Macron juist gericht op de EU. Zo wil hij de Europese economie versterken, met name in de eurozone.
In aanloop naar de tweede ronde wordt door beide kandidaten wel her en der wat toegegeven, waarschijnlijk om de twijfelende kiezers over de streep te trekken.
De werkloosheid in Frankrijk is al decennia structureel hoog. Over het algemeen zit zo'n 10 procent van de beroepsbevolking werkloos thuis. Bij jongeren is het erger: één op de vier kan geen baan vinden.
Macron wil daar wat aan doen door de markt flexibeler te maken, vertelt Pas. "Hij wil meer deeltijdcontracten. In combinatie met het afschaffen van allerlei regeltjes en lastenverlichting voor de werkgevers."
En daarnaast moet het allemaal moderner. "De beweging van Macron - En marche, Frankrijk vooruit - wordt wel gezien als een politieke startup. Het is niet voor niks dat dat begrip ook komt uit de economie. Hij is heel erg voor startups, voor die moderniteit, die internationalisering en het gebruik van de modernste technologie."
Le Pen wil juist de Franse economie afschermen om de Franse werknemers te beschermen. 'Nationale voorkeur' noemt Pas dat. "Franse bedrijven mogen in het Frankrijk van Le Pen hun ondernemingen niet verplaatsen naar Oost-Europa of India. Doen ze dat wel dan moeten ze bijvoorbeeld meer belasting of een boete betalen."
In het Frankrijk van Le Pen ben, denk en spreek je Frans.
Vluchtelingen en integratie
Le Pen wil heel weinig vluchtelingen opnemen. En de migranten die naar Frankrijk komen moeten écht Frans zijn, zegt Pas.
"In het Frankrijk van Le Pen ben, denk en spreek je Frans. Je gedraagt je als Fransman of Française. Je hebt maar één nationaliteit: de Franse. Je bent volstrekt geassimileerd, niet zozeer geïntegreerd. Dat je een andere religie aanhoudt of andere culturele gewoontes, dat is op zich niet zo'n probleem, als je het maar thuis doet."
In het Frankrijk van Macron gaan de grenzen niet dicht voor vluchtelingen. Hoeveel hij er wil opnemen is niet duidelijk, maar dat hij er voor openstaat wel. "Daarnaast wil Macron door meer Europese samenwerking de buitengrenzen van Europa beter beveiligen."
Veiligheid en terreurdreiging
Het Frankrijk waar we op vakantie gaan, dat verandert niet zozeer, zegt Pas. "Dat blijft het Frankrijk van het joie de vivre." En het straatbeeld zal volgens hem ook niet heel anders zijn.
"Sinds de aanslagen zijn er vooral in de grote steden militairen, gendarmerie en zwaarbewapende politie-eenheden op straat. En als je grote warenhuizen en musea ingaat, moet je je tas laten controleren. Dat is het Frankrijk van nu en dat zal voorlopig niet veranderen."
Beide kandidaten willen investeren in beveiliging op straat. Daarnaast hebben ze allebei nog andere plannen. Zoals met de zogeheten Fiche S, waar bij de S staat voor sécurité: veiligheid. Het gaat om een aantekening die veiligheidsdiensten maken van wat in hun ogen staatsgevaarlijke Fransen zijn.
"Dat zijn onder andere jihadisten, maar ook milieuactivisten", zegt Pas. "Le Pen wil alle buitenlanders met zo'n aantekening het land uitzetten. En de jihadisten strenger volgen en in de toekomst bijvoorbeeld huisarrest opleggen."
Macron zoekt de beveiliging meer in internationale samenwerking. En in het land zelf wil hij investeren in de veiligheidsdiensten. "Die zijn minder modern en ingeplugd op de huidige maatschappij qua technologieën als bijvoorbeeld in Nederland."
