De Britten mogen wéér naar de stembus. De Britse premier Theresa May kondigde gisteren vervroegde verkiezingen aan en vandaag gaf een ruime meerderheid van het parlement toestemming ervoor. May wil ervoor zorgen dat ze sterker in haar schoenen staat bij brexit-onderhandelingen. Hoe zit dat?
In deze explainer leggen we het je kort uit:
May heeft met 330 van de 650 zetels maar een krappe meerderheid in het parlement. Als er geen chaos in de partij zou zijn geweest, zijn dat in principe genoeg stemmen om beslissingen door te voeren.
Maar er is verdeeldheid in de Conservatieve Partij van May: sommigen willen een harde brexit, waarbij zo veel mogelijk banden met de EU worden doorgesneden. Anderen willen, ondanks de brexit, juist nog zo veel mogelijk blijven samenwerken met de EU.
Jongeren hadden het verschil kunnen maken.
May wil met de verkiezingen haar achterban en vooral de meerderheid in het parlement vergroten. En het lijkt erop dat dat wel gaat lukken: "De peilingen zijn nu enorm in haar voordeel", zegt correspondent Tim de Wit. Mays partij kan nu rekenen op 42 procent van de stemmen en daarmee kan ze met een beetje geluk zo'n 400 zetels binnenslepen."
Hoe dan ook een brexit?
"Brexit zal deze verkiezingen volledig domineren", zegt Tim. En niets wijst erop dat May de verkiezingen zal verliezen. Want alleen als de Liberale Democraten (vergelijkbaar met D66 in Nederland) zouden winnen, zou het terugdraaien van brexit weer op de agenda komen.
May wordt waarschijnlijk toch wel de grootste.
Maar dat is erg onwaarschijnlijk: de liberalen hebben nu maar 9 zetels, tegenover de 330 van May. "Ook al doen ze het goed en zouden ze 40 of 50 zetels halen, dan nog wordt May waarschijnlijk de grootste", zegt Tim. "En Groot-Brittannië heeft een districtenstelsel. Dat betekent dat in elk district alleen de winnaar telt, de rest van de stemmen telt niet mee in de einduitslag. Het is een systeem van winner takes all."
Maar toch, door vervroegd verkiezingen uit te roepen, neemt May ook een gok, legt Tim uit. Vooral jongeren spelen daarin een belangrijke rol. "Jongeren hadden het verschil kunnen maken bij het brexit-referendum", zegt Tim. "Jongeren stemden massaal pro-EU, maar kwamen in veel minder grote getale opdagen dan ouderen. Daar zitten denk ik wel veel jongeren bij die daar spijt van hebben."
Maar waarom heeft May besloten om nú vervroegde verkiezingen uit te schrijven? Volgens Tim is het gat sinds de jaren 80 niet meer zo groot geweest tussen de conservatieven en Labour. Bovendien is er ook in de partij van Jeremy Corbyn verdeeldheid: twee derde stemde voor bremain, maar een derde was voor de brexit.
"Labour zit in een spagaat", zegt Tim. "Ze weten niet zo goed wat ze moeten doen en zijn ook steeds onduidelijk in wat ze willen."
Nu of nooit
Van die chaos profiteert May. Dus met 20 procent voorsprong in de peilingen durft ze de verkiezingen wel aan, zegt Tim. "De afgelopen maanden had ze dat ook prima kunnen doen, maar misschien heeft ze nog lang getwijfeld."
De brexit-onderhandelingen gaan pas in het najaar een cruciale fase in, en nu zijn nog alle ogen gericht op de Franse en Duitse verkiezingen. "Dus als ik het doe, moet ik het nu doen, moet May hebben gedacht."