De overheid wil dat jongeren die van de radar van instanties verdwijnen weer in beeld komen bij sociale diensten en gemeenten, schrijft De Volkskrant. Verschillende regio's hebben daarom aan de minister plannen gepresenteerd om deze jongeren weer te motiveren iets te doen.
Mark (22, niet zijn echte naam) is zo'n zogeheten spookjongere. Hij staat al vier jaar bewust niet ingeschreven bij de gemeente.
De reden? Schulden, vertelt hij. "Ik ben laks geweest met mijn telefoonrekening en heb ook nog een huurachterstand. Ook heb ik schulden bij de zorgverzekering. Ik denk dat het totaal rond de 10.000 of 15.000 euro is."
De problemen begonnen toen hij op de havo zat, vertelt hij. "Mijn ouders stonden op het punt om te gaan scheiden en maakten veel ruzie. Van het een kwam het ander. In combinatie met druk op school kon ik het steeds slechter aan. In de derde ging ik steeds meer spijbelen en uiteindelijk werd ik van school gestuurd."
Hij kwam in de jeugdzorg terecht. Omdat hij veel ruzie had met zijn vader, besloot hij op zijn zeventiende uit huis te gaan. Hoewel hij altijd een dak boven zijn hoofd heeft gehad - via zijn vriendin of in de crisisopvang - stond hij vanaf dat moment niet meer ingeschreven.
Ik was erg bang. Voor de deurwaarders, voor hulpverleners.
Niet ingeschreven staan zorgt voor problemen. Zo kan hij niet naar de dokter omdat hij geen zorgverzekering heeft. "Heel lomp", zegt hij, "want ik ben vechtsporter." Ook een paspoort aanvragen gaat niet. "Ik heb een ID-kaart die nog maar een paar maanden geldig is."
Opvallend genoeg werkt Mark wel. "In de horeca. Ik ben begonnen toen ik nog ingeschreven stond en ze hebben het sindsdien niet gecontroleerd."
Schop onder de kont
Mark zegt dat hij bang was weer 'op de radar' van hulpinstanties te komen. "Voor deurwaarders, voor hulpverleners. Ik heb altijd gezegd dat ik het zelf uit kan zoeken. Ik heb weer goed contact met mijn ouders, maar wil ze niet belasten. Op een gegeven moment heb je zo'n hoge muur opgebouwd, dat je die niet meer kunt doorbreken."
En toch doet hij nu een poging. Hij vertelt dit terwijl hij bij BackUp zit, een stichting die hulp verleent aan jongeren zoals hij. Ze helpen hem aan een postadres en brengen hem in contact met schuldhulpverlening. "Het is mijn vriendin die me een schop onder mijn kont heeft gegeven", zegt Mark. "Het ging niet langer."
Gamen en blowen
Mark is niet de enige die enigszins van de radar is geraakt. Nick was een tijd lang een onzichtbare jongere, vertelt hij op Radio 1. "Het ging niet echt denderend. Ik zat alleen te gamen en te blowen, ik zag het leven niet zitten." Nick heeft wat je noemt een moeilijke jeugd gehad. "Er zijn veel dingen gebeurd waardoor je negatief wordt zeg maar."
Toen kwam Cindy. Zij zoekt contact met alle instanties die jongeren zouden kunnen helpen. "De eerste keer dat ik Nick zag, schrok ik. Hij ziet er nu goed uit, maar toen niet. Hij was bijna doorschijnend, ontbeet met cola en blowde dus heel veel. Daar hebben we hulp voor ingeschakeld, ook voor zijn schulden. Daarom kan hij nu op tijd komen, en heeft hij diverse uitzendbaantjes gehad."
Het vertrouwen dat mensen me nog konden helpen was ver weg.
Maar dat ging niet zomaar. "Het vertrouwen dat mensen me nog konden helpen was ver weg", zegt Nick. "Maar ik zag dat Cindy me echt wilde helpen. 'Als jij ervoor openstaat dan ik ook', dacht ik."
Op dit moment zoekt Nick werk. Hij begint sowieso in februari met een opleiding tot lasser. "Sinds mijn beste vriend die richting op ging, heb ik het ook te pakken. Als ik daarmee bezig ben, denk ik aan niets anders."