Stel je hebt boulimia. Je weet het van jezelf. Maar je durft niet in therapie te gaan. Je schaamt je om een behandelkamer van een arts binnen te lopen en je hebt eigenlijk ook geen tijd, want je hebt een volledige baan.
Dan kun je ook gewoon in internettherapie gaan. Naast therapie voor alcoholisme, burn-out en depressie, kun je namelijk ook een eetstoornis via het internet aanpakken. En dat werkt, zegt onderzoeker Elke ter Huurne die vrijdag op één van die behandelingen promoveert aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.
Ze deed onderzoek naar de online behandelmethode etendebaas.nl. Op die site kun je sinds 2009 een cognitieve gedragstherapie voor verschillende eetproblemen volgen. Die behandeling verschilt eigenlijk weinig van een 'normale' therapie. Als je een verwijzing van je huisarts hebt, word je aan een hulpverlener gekoppeld en doorloop je meerdere modules in de behandeling. Je moet allerlei opdrachten uitvoeren, zoals een eetdagboek bijhouden en je krijgt positieve feedback van je hulpverlener.
Maar dat doe je allemaal in je eigen tijd en achter je eigen computer.
Volgens Ter Huurnes onderzoek vertoonden proefpersonen die de internettherapie deden een significante verbetering in hun eetgedrag. "Ze waren minder bezig met lijnen en piekerden minder over hun eetpatroon, lichaam en gewicht."
Of zoals een proefpersoon met binge eating disorder zegt: "ergens vind ik het jammer dat dit is afgelopen, nu moet ik het zelf doen. Ik vond het erg confronterend maar wel zinvol. Ik denk echt dat ik nu iets beter begrijp waarom ik eet en wat ik dan beter kan doen."
Psychologen willen met online-therapie vooral een groep mensen aanboren die ze eerder niet konden bereiken, vertelt Ter Huurne. "Mensen die bang zijn voor een stigma en niet behandeld willen worden in de reguliere gezondheidszorg. We zien bijvoorbeeld veel hoogopgeleiden met een baan. Sommigen hebben hun klachten al heel lang, maar hebben nooit hulp gehad. Ze vinden het fijn dat ze het in eigen tijd en op een zelfgekozen plek kunnen doen. En dat ze geen vrij hoeven te nemen of oppas hoeven te regelen."
Sommige deelnemers noemen het zelfs een voordeel dat ze hun behandelaar niet hoeven te zien. "Ze vinden het fijn om onzichtbaar te zijn en zeggen hun emoties beter op papier te kunnen zetten dan het te bespreken."
Een behandelaar kan in tekst ook heel goed een band opbouwen met een patient.
Mist de psycholoog niet heel veel non-verbale communicatie als je dit via internet doet? "Natuurlijk mis je wel wat. Maar een behandelaar kan in tekst ook heel goed een band opbouwen. Deelnemers zetten vaak goed hun gevoel op papier. Als je op de juiste manier beantwoordt, voelen ze zich ook gehoord en gesteund, vertellen ze."
Om die reden zijn de behandelaars - verplegers, maatschappelijk werkers en psychologen - speciaal geschoold en getraind om mensen via internet te behandelen. Als ze merken dat iemand meer hulp nodig heeft, zullen ze ook ingrijpen, telefonisch contact zoeken of de huisarts inschakelen.
Internetbehandeling zal nooit de gewone therapie vervangen, zegt Ter Huurne. "Het is een behandeling die het aanbod aanvult. Het is voor een specifieke groep die dit prettig vindt. Het is niet voor iedereen geschikt."
Dat blijkt ook uit deze reactie van een deelnemer: "Ik vond het wel jammer dat er geen controle was doordat het contact via internet was. Hierdoor had ik soms wel het gevoel dat ik een beetje kon smokkelen, er is toch niemand die het ziet."