Een kind kan de was doen, maar voor een dakloze is het lastig. Daarom begonnen Lucas Patchett en Nic Marchesi (beiden 22) in Australië een gratis mobiele wasserette voor daklozen. In twee jaar tijd groeide hun Orange Sky Laundry uit tot een succes.
Het idee is simpel: stop twee wasmachines en twee drogers in een busje en rijd naar een plek waar veel daklozen zijn. Die leveren hun vieze kleren af en krijgen ze fris terug.
"We begonnen met een leuk plan in ons tussenjaar", vertelt Lucas aan NOS op 3. "Het is best bizar dat we mensen konden overtuigen ons wasmachines, drogers en een busje te geven."
Het eerste busje ging in oktober 2014 de straat op in Brisbane. Binnenkort gaan het elfde en twaalfde busje rijden, in Darwin en Newcastle. Hun werk wordt volledig gefinancierd door donaties. Het kost een half miljoen per jaar om op al die locaties actief te zijn. Dat zit 'm niet in de personeelskosten: het werk wordt voornamelijk gedaan door 600 vrijwilligers, die wekelijks 7000 kilo aan kleding wassen.
Grote getallen, maar het is nog niet genoeg. Lucas: "Australië heeft 105.000 daklozen, dat is ongeveer 1 dakloze op 200 inwoners." Ter vergelijking: in Nederland zijn dat er volgens het CBS ongeveer 1 op 550. "De komende zes maanden moeten vijf nieuwe busjes gaan rijden. Volgend jaar willen we minstens twee keer zo veel wassen als nu."
Terwijl de kleding wordt gewassen, praten de vrijwilligers ook veel met de daklozen. Die noemen ze 'friends'. "We wilden in eerste instantie simpelweg schone kleding geven. We hadden er alleen niet over nagedacht hoe lang een was duurt. Zo begon onze nieuwe missie: ervoor zorgen dat daklozen weer meetellen door naar ze te luisteren."
"We willen onze friends niets verkopen of leren, we willen gewoon naar hun verhaal luisteren. Daarom noemen we ze niet klanten, cliënten of patiënten, maar onze vrienden. Zo'n gesprek kan veel betekenen, voor een dakloze én een vrijwilliger."
Tazzie Stuart maakte kogelvrije vesten voor het leger, maar is sinds twee jaar dakloos. "Ik wilde mijn vieze kleren, die ik al een paar weken droeg, eigenlijk weggooien. Nu kan ik ze laten wassen."
Hij zegt dat het een hoop scheelt als je kleding weer ruikt naar een frisse Alpenweide. Voorbijgangers op straat kijken vriendelijker naar hem. En: "Nu heb ik tenminste iets om aan te doen naar een sollicitatiegesprek."
Nu zit Orange Sky alleen nog in Australië, maar er zijn plannen om uit te breiden naar andere landen. "Toen we net waren begonnen, kwam 12 procent van de donaties uit Amerika", zegt Lucas. "We kregen donaties uit 24 verschillende landen, er is veel interesse in wat we doen."
Het gaat nog wel even duren voordat Orange Sky naar Nederland komt. Maar voor wie echt graag wil helpen: in Australië zoeken ze altijd nieuwe vrijwilligers.