Het aantal festivals in Nederland blijft maar groeien. In 2015 waren het er 837 en dat is een stijging van 4,5 procent. Dat meldt de Vereniging van Evenementenmakers (VVEM) zondag in een rapport. Vooral in grote steden waren meer festivals, met uitzondering van Amsterdam. De gemeente trapt daar bewust op de rem.
Vorige week besprak de Amsterdamse gemeenteraad het nieuwe evenementenbeleid van de stad. Vanaf volgend jaar gaan er nog minder evenementen plaatsvinden en wordt er strenger toegezien op geluidshinder en natuurschade. In 2020 wil de gemeente alleen nog maar volledig duurzame evenementen in de stad. Volgens de VVEM zorgt het 'festivalplafond' van de stad er voor dat er in andere delen van Noord-Holland juist meer festivals worden georganiseerd. In de provincie nam het aantal festivals toe met tien procent.
Festivalorganisatoren wijken daarbij steeds vaker uit naar nieuwe locaties in een groene omgeving. Maar ook daar stuiten organisatoren op weerstand, bijvoorbeeld van milieuactivisten. Wij liepen met Sjoerd Wynia over het terrein van festival Buiten Westen, dat hij organiseert.
Wynia haalde zijn evenement weg uit een Amsterdams stadspark na dringend verzoek van de gemeente om festivals minder snel op elkaar te laten volgen. Zo kan het gras beter herstellen. "Vorig jaar werden we benaderd door Groengebied Amstelland dat het terrein aan de Ouderkerkerplas beheert. Ze wilden kijken of er ruimte was voor een festival en vroegen of we mee wilden doen aan een pitch. Dat kwam als geroepen."
Maar niet iedereen heeft zin in het feestje. Enkele omwonenden vreesden voor meer grote evenementen en startten de petitie 'Maak Ouderkerkerplas geen festivallocatie'. Woordvoerder Monique Geurts laat weten niets tegen de organisatie van Buiten Westen te hebben. "De pijn zit ons in de keuze van Groengebied Amstelland. Het terrein is bedoeld voor mensen om te ontspannen en tot rust te komen, niet voor een hossende mensenmassa."
Volgens Gerben Houtkamp, adviseur van Groengebied Amstelland, gaan festivals en groene gebieden prima samen. "Het gebied is ingericht voor recreatie. Jonge mensen zijn voor ons een belangrijke doelgroep, voor hen is een festival een manier om van het groen te genieten. Dansen in de open lucht is net zo goed recreëren als wandelen en zwemmen."
Inzetten op duurzaamheid
De protestgroep is bang dat grote evenementen langdurige natuurschade veroorzaken. "In de beleidsvisie van het gebied is natuurbehoud opgenomen. Daar staat dit haaks op. Groengebied Amstelland moet bezuinigen en organiseert dit evenement om zichzelf te kunnen bedruipen."
Houtkamp beaamt dat inkomsten uit evenementen hard nodig zijn om de begroting rond te krijgen. "Maar dat gaat niet ten koste van de natuur. We kiezen terreinen uit waarvan we weten dat ze grote groepen mensen aankunnen. Daarnaast laten we festivalorganisatoren een flora-en-fauna-onderzoek doen, zoals ook Buiten Westen heeft gedaan."
Organisator Sjoerd Wynia vindt het jammer dat er een beeld ontstaat van festivals als milieuvervuilend, terwijl veel festivals juist inzetten op duurzaamheid. Dat ziet ook Paul Schurink, die met een Engelse commissie jaarlijks een prijs uitreikt aan het meest milieubewuste festival van Nederland. "Er kan nog veel worden verbeterd, maar de afgelopen jaren is duurzaamheid echt een rode draad geworden bij festivals. Dat moet ook wel, nu er meer druk komt van burgers en gemeenten."
Als voorbeeld noemt hij het festival Mysteryland, dat energie haalt uit oud frituurvet en alleen maar biologisch voedsel verkoopt. "En veel Nederlandse festivals zijn verbonden aan de stichting 10.000 Hours, dat laat festivalbezoekers vrijwilligerswerk doen in ruil voor een gratis kaartje." Ook benadrukt Schurink dat een festival een plek kan zijn waar mensen in aanraking komen met duurzaamheid. "Misschien gaan ze door die ervaring zelf verantwoord leven."