Wildplassen zonder dat je daar een strafblad aan overhoudt, alcohol op straat drinken en het bezetten van twee stoeltjes in de metro. Voor kleine vergrijpen word je vanaf maandag in Manhattan niet meer in de boeien geslagen en vervolgd, mits je de publieke veiligheid niet in gevaar brengt.
Op die manier wil het politiekorps ervoor zorgen dat agenten meer tijd hebben voor het bestrijden van zware criminaliteit. Toch moet je blijven oppassen: je wordt nog gewoon beboet voor zulke vergrijpen.
De officier van justitie, politie en burgemeester komen met dit plan, omdat het aantal moorden, liquidaties onder criminelen, verkrachtingen en diefstallen in 2015 zou zijn toegenomen. Daarom wil de politietop zijn agenten ontzien en meer inzetten op, in hun ogen, belangrijkere zaken. De maatregel zorgt volgens officier van justitie Cyrus Vance voor 10.000 minder aanhoudingen per jaar.
Normaal altijd strenger
Het is een opvallende stap van de autoriteiten, zegt de Amerikaanse rechtsdeskundige Jeroen Langelaar. "Het past niet bij een stad als New York. Jarenlang was daar het beleid dat bij de kleinste dingen al werd ingegrepen. Zero tolerance. Aan de strenge handhaving wordt nu geknaagd."
De politie heeft geen zin meer in alle kleine wissewasjes.
Als metafoor gebruikt Langelaar een gebroken ruitje. Dat moest in de jaren 90 direct gerepareerd worden, anders lag verpaupering op de loer, met als uiteindelijk gevolg meer criminaliteit. Sinds New York een nieuwe burgemeester heeft, is dat beleid afgezwakt. Bijvoorbeeld door het verbod op het zomaar staande houden en fouilleren van burgers. Er lijkt dus sprake te zijn van een trend, denkt Langelaar. "Ietwat linksere Amerikaanse steden zetten stappen richting een meer gematigde handhaving."
De reden: in heel Amerika zijn veel rechtbanken overbelast en gevangenissen overvol. Op Rikers Island in New York worden meer dan 15.000 mensen vastgehouden die net zijn gearresteerd of hun korte straf uitzitten. Langelaar: "Hiermee zeggen ze: we willen niet voor alle kleine wissewasjes een arrestant inboeken die voor een klein vergrijp een cel een aantal dagen in beslag neemt. Alles om de gevangenispopulatie terug te brengen."
10.000 minder aanhoudingen
"Agenten en aanklagers kunnen zich nu tenminste concentreren op zaken die te maken hebben met serieuze criminaliteit", zegt officier van justitie Cyrus Vance. Agenten kunnen door de maatregel weer echt agent zijn, zegt hij. "Ze kunnen de straat op, onderzoek doen en onze buurt veilig houden."
Wie denkt nu helemaal los te kunnen gaan in New York heeft het mis, denkt Langelaar. "Oom agent kennen ze in Amerika niet, ook niet vanaf maandag in Manhattan. Iedereen die New York bezoekt, weet dat je met de politie geen grapjes moet maken."