Toen gister het nieuwe wetsvoorstel voor computercriminaliteit naar de Tweede Kamer ging, viel op dat het omstreden decryptiebevel is geschrapt. Maar wat hield dat bevel nou precies in? En waarom zou de minister dit bevel schrappen?
Het decryptiebevel is al omstreden sinds het geïntroduceerd werd. "Omdat het gewoon in strijd is met alle beginselen van onze grondwet", vertelt hoogleraar Informatierecht Nico van Eijk.
Als je een decryptiebevel krijgt, moet je je wachtwoord geven, waarmee de politie je versleutelde data kan inzien. Doe je dat niet, dan kan je een gevangenisstraf van maximaal drie jaar krijgen. "Een verdachte mag nooit gedwongen worden om mee te werken aan zijn eigen veroordeling. Een decryptiebevel zou betekenen dat je dit wel moet doen", zegt Van Eijk.
"En daarom is zo'n wet ook moeilijk uitvoerbaar in de praktijk", zegt ICT-jurist Arnoud Engelfriet. "Het is een risicovolle bevoegdheid die waarschijnlijk ook niet goed zou werken. Een rechter kan namelijk vrij snel zeggen dat zo'n bevel niet mag."
Sceptisch
Ook de Raad van State was zeer sceptisch over het voorstel. De Raad was niet overtuigd van de noodzaak en vooral niet van de effectiviteit van zo'n bevel. Daarnaast kunnen criminelen ook zelf prima rekenen, zeggen Van Eijk en Engelfriet. Met zo'n decryptiebevel kunnen ze kiezen tussen twee dingen: of ze werken mee, geven hun data prijs en riskeren veroordeeld te worden voor een strafbaar feit waar een lange straf op staat, of ze werken niet mee en gaan voor maximaal drie jaar achter de tralies.
Tot slot kan het schrappen volgens zowel van Eijk als Engelfriet komen door de politieke weerstand die het bevel kreeg. Het ministerie van Veiligheid en Justitie heeft volgens van Eijk zware discussies gevoerd met andere ministeries. "Maar uiteindelijk moest Veiligheid en Justitie toch toegeven."
Wil je alles weten over de nieuwe wet tegen computercriminaliteit? Check dan onze special Datadrift.