Het is een belangrijke en bijzondere toespraak: de speech die koning Willem-Alexander vanavond in New York geeft tijdens de Algemene Vergadering van de VN. Niet eerder deed een Nederlands staatshoofd dat. Maar waarom spreekt de koning en niet premier Rutte?
"Omdat het staatshoofd nog belangrijker overkomt dan de premier", zegt Joost Herman, hoogleraar Internationale Betrekkingen aan de Rijksuniversiteit Groningen. En dat is in dit geval extra belangrijk. Want namens Nederland heeft de koning een missie. En die missie is: volgend jaar een zetel bemachtigen in de VN-Veiligheidsraad.
Speler op wereldniveau
Als Nederland volgend jaar wordt gekozen in de VN-Veiligheidsraad, dan beslist ons land rechtstreeks mee over bijvoorbeeld vredesmissies. En dat zou niet onverdiend zijn, zeggen deskundigen.
"Nederland speelt al een belangrijke rol binnen de VN. Kijk naar de VN-missies, bijvoorbeeld in Mali, of de aanpak van de nasleep van MH17", aldus historicus Michael Riemens van de Hanzeschool Groningen. "Dat de koning gaat spreken tijdens de Algemene Vergadering zal worden gewaardeerd. Of het genoeg is voor een plek in de VN-Veiligheidsraad is onzeker. Het is geen gelopen race."
Concurrenten
West-Europa mag twee landen leveren volgend jaar. Zweden, Italië en Nederland zijn de kandidaten. Drie honden dus, twee benen. Het zou zuur zijn voor Nederland als het niet gaat lukken.
"Op basis van inspanningen op de terreinen van internationale veiligheid, mensenrechten, humanitaire hulp en ontwikkelingssamenwerking, is het pijnlijk dat Nederland al lang geen grote rol meer speelt op internationaal niveau. In de VN-Veiligheidsraad of G20 bijvoorbeeld", zegt Herman.
Ook al heeft Nederland goede papieren, dat zegt nog niks. Want ook Zweden en Italië hebben hun strepen verdiend:
Volgend jaar juni houden alle lidstaten een geheime stemming. Daarna wordt duidelijk of Nederland twee jaar lang mag plaatsnemen in de VN-Veiligheidsraad.