Meer dan 12.000 mensen verklaren op een speciaal daarvoor opgerichte Facebookpagina dat zij willen dat IJsland meer Syrische vluchtelingen opneemt. Dat lijkt verder te gaan dan wat loze kreten: duizenden IJslanders doen inhoudelijke voorstellen en willen er een actieve rol in spelen. Sommigen zeggen zelfs vluchtelingen in huis te willen nemen.
Zoals Manda Jónsdóttir, medewerker van een psychiatrisch centrum: "Ik wil ze kleren, voedsel, speelgoed en een auto geven. En ik kan er een paar onderdak bieden in een extra kamer", vertelt ze. Ook wil ze gebruikmaken van haar expertise. "Ik zou vluchtelingen psychische hulp willen bieden, zodat ze hun trauma's kunnen verwerken."
De Facebookpagina Kæra Eygló Harðar – Sýrland kallar (Syrië heeft je nodig) werd zondag gelanceerd door schrijfster Bryndis Bjorgvinsdottir. Ze deed dat na een uitspraak van de IJslandse regering, die zei dat ze vijftig extra Syriërs binnen zouden laten. Een cijfer dat, gezien het beperkte aantal inwoners van IJsland, in lijn ligt met wat veel andere Europese landen doen.
Maar Bjorgvinsdottir vond het niet genoeg. Ze publiceerde een open brief op Facebook aan de minister van Sociale Zaken, Kæra Eygló Harðar. Daarnaast riep ze haar landgenoten op om zich uit te spreken als ze ook wilden dat IJsland meer Syrische vluchtelingen zou opnemen, en ook te vertellen wat ze wilden bijdragen.
Ze zijn onze toekomstige echtgenoot of beste vriend, onze volgende zielsverwant. Ze zijn de drummer in de band van onze kinderen, onze nieuwe collega en de Miss IJsland in 2020.
"Vluchtelingen zijn menselijk kapitaal, ze zijn ervaring, ze zijn vaardigheden", is het antwoord van Bjorgvinsdottir op de vraag waarom ze dit doet.
"Ze zijn onze toekomstige echtgenoot of beste vriend, onze volgende zielsverwant. Ze zijn de drummer in de band van onze kinderen, onze nieuwe collega en de Miss IJsland in 2020. Ze zijn de timmerman die onze badkamer eindelijk afmaakt, de kok in de kantine. Ze zijn onze brandweerman, onze hacker en onze televisiepresentator. Het zijn mensen over wie we nooit kunnen zeggen: 'Jouw leven is minder waard dan mijn leven.'"
Er werd - voor IJslandse begrippen - massaal gereageerd
Binnen anderhalve dag drukten 12.000 mensen op aanwezig op de evenementpagina. En dat, terwijl het land maar 330.000 inwoners telt. Als we aannemen dat het overgrote deel van de sympathisanten een IJslandse nationaliteit heeft, betekent het dat 1 op de 27 IJslanders alleen al op Facebook zegt achter een ruimere opvang te staan.
"Ik denk dat mensen genoeg hebben van de beelden van vluchtelingenkampen en stervende mensen op de Middellandse Zee", zegt initiatiefnemer Bjorgvinsdottir. "Ze willen wat doen."
'Spijt voor altijd'
"Als ik nu niet help zal ik daar de rest van mijn leven spijt van hebben", legt de eerder genoemde Manda Jónsdóttir uit. "Ons land is gewend om een eenheid te zijn als er natuurrampen, zoals aardbevingen plaatsvinden. Dan helpen we elkaar. En nu wil iedereen die ik heb gesproken ook deze mensen helpen."
"Ik ben heel trots op de reacties van mijn landgenoten", vervolgt ze. "We zijn een vreedzaam land, waar mensenrechten heel belangrijk zijn. Voor ons is het verschrikkelijk om te zien dat deze vluchtelingen zo leven."
En er komt politieke actie
Na het overweldigende aantal reacties zei de minister van Sociale Zaken van IJsland dat ze de posts op Facebook bekijkt en de autoriteiten zouden overwegen om het aantal op te nemen vluchtelingen te verhogen. Tegen een IJslandse nieuwssite zegt premier Gunnlaugsson dat er een speciaal comité van ministers zal worden opgericht dat gaat kijken naar de mogelijkheden om meer vluchtelingen op te vangen.
Wel maakt de premier direct duidelijk dat het opvangen van 5000 vluchtelingen (waar sommige mensen op Facebook om vragen) onrealistisch is. "Ik geloof wel dat we solidair zijn in het idee dat we meer moeten doen om het probleem op te lossen. We moeten alleen uitzoeken wat de beste manier is."
Vliegticket betalen
"Ik ben een alleenstaande moeder met een zoon van 6 jaar oud. Wij kunnen een kind in nood opnemen", schrijft een andere vrijwilliger, Hekla Stefansdottir, op de pagina. "Ik ben leraar, en zal het kind IJslands leren spreken, lezen en schrijven. Ik zal het helpen in integreren in de IJslandse maatschappij. Wij hebben kleren, een bed, speelgoed en al het andere wat een kind nodig heeft. Natuurlijk zal ik ook betalen voor een vliegticket."
Onlangs werd IJsland uitgeroepen tot het meest vreedzame land op aarde door de Global Peace Index. Syrië is het minst vreedzame land.