Een paar jaar geleden schreef hij op de middelbare school een profielwerkstuk over een nieuwe techniek om het afval in de oceaan op te ruimen. Nu geeft de 21-jarige Boyan Slat leiding aan tientallen mensen om zijn profielwerkstuk-plannen tot werkelijkheid te maken.
Met een vloot van dertig schepen voer hij de afgelopen dagen van Hawaï naar San Francisco om te onderzoeken hoe groot de afvalberg in de Stille Oceaan precies is en hoe diep de troep ligt. Die informatie heeft hij nodig om in 2020 dit stuk van de oceaan schoon te maken.
'Plasticsoep-berg'
Gisteren kwam Boyan aan in San Francisco, waar onze correspondent Arjen van der Horst hem opving. "Ik ben heel erg blij", reageert de jonge uitvinder bij terugkomst. "Dit schip is het moederschip van de vloot, dat specifiek keek naar de grote stukken afval."
De opgeviste grote stukken afval geven informatie over hoe groot die drijvende plasticsoep-berg op de oceaan is. "Er zijn schattingen die zeggen dat het ongeveer 100.000 ton is, maar er zijn ook schattingen dat het ongeveer 100 miljoen ton is", vertelt hij. "Dat is nogal een verschil, vandaar dat we genoodzaakt waren het zelf te gaan uitzoeken."
- NOS / Arjen van der Horst
Het schip in vol ornaat - NOS / Arjen van der Horst
Boyan Slat staat de toegestroomde pers te woord - NOS / Arjen van der Horst
Boyan Slat is een tevreden mens - NOS / Arjen van der Horst
Het schip komt aan in San Fransisco - NOS / Arjen van der Horst
De Ocean Star - NOS / Arjen van der Horst
The Ocean Star arriveert in San Fransisco
De schepen bekeken een gebied van 3 miljoen vierkante kilometer. Volgens The Ocean Cleanup, zoals de stichting van Boyan nu heet, zijn er in die drie weken meer metingen gedaan dan in de afgelopen veertig jaar. Daarmee zou het de grootste onderzoeksexpeditie op de oceaan ooit zijn.
In de armen gedreven
Boyan bedacht op de middelbare school een op het oog simpele techniek: twee lange armen, van zo'n 100 kilometer lang, leg je in een V-vorm in de zee. Door de stroming wordt het plastic de armen binnen gedreven en bij elkaar verzameld. In plaats van achter de plastic soep aan te varen, wil Boyan het afval dus naar zich toe laten komen.
Als snel concludeerden onderzoekers en wetenschappers dat het idee van Boyan wel eens heel goed zou kunnen werken. Boyan startte The Ocean Cleanup en stopte met zijn studie aan de TU Delft om zich volledig op zijn project te richten.
- The Ocean Cleanup
Het resultaat na een uur afval zoeken - Stella Diamant / The Ocean Cleanup
De 'sleepnetten' waarmee onderzocht wordt hoe ver het afval van elkaar ligt - Lys-Anne Sirks / The Ocean Cleanup
De gebieden die de boten zouden afzoeken - Erwin Zwart / The Ocean Cleanup
Het gebied van 3.5 miljoen km2 dat zou worden afgezocht
Te duur?
De volgende stap is nu een testfase in 2016, dan moet een schaalmodel van 'maar' 2000 meter breed de Japanse kustwateren gaan opschonen. Het geld voor deze experimenten haalde Boyan vorig jaar zelf op, via crowdfunding. In een paar maanden kreeg hij toen 2 miljoen dollar bij elkaar.
In 2020 moet het 'echte werk' beginnen. De ambitie is om de plastic soep dan gaandeweg te halveren. Wat dat allemaal moet gaan kosten, is niet duidelijk: critici zeggen dan ook dat het systeem waarschijnlijk te duur wordt, of dat het niet zo gaat werken zoals nu het idee is.
Eerder schatte Boyan dat hij 300 miljoen dollar nodig had voor het megaproject. Hij zei toen dat hij niet meer ging crowdfunden om dat geld bij elkaar te krijgen. "Aangezien het rondzwevende plastic in de oceanen zo'n 13 miljard dollar schade per jaar veroorzaakt, denk ik dat het geld wel komt zodra de techniek er klaar voor is."
Vanavond in Nieuwsuur is een uitgebreide reportage van correspondent Arjen van der Horst te zien.
