Vorig jaar zijn veel minder jongeren er een jaartje tussenuit gegaan voordat ze begonnen met studeren. In 2013 nam nog bijna 10 procent van de nieuwe studenten aan hogescholen en universiteiten een tussenjaar, in 2014 ging 6 procent eropuit.
"Dat komt doordat ze vorig jaar nog onder het oude leenstelsel vielen als ze meteen gingen studeren", zegt Guus Staats van kenniscentrum EP-Nuffic voor internationalisering in het onderwijs. "Dit jaar verwachten we dat het weer sterk stijgt ten opzichte van 2014 en meer lijkt op de jaren ervoor, omdat het studievoorschot wordt ingevoerd. De reden om direct te gaan studeren, zoals in 2014, vervalt dus."
Wel of niet doen?
Maar is zo'n tussenjaar wel nodig? Voor managementfuncties en traineeships bij grote bedrijven is het wel interessant: buitenlandervaring is vaak een grote toegevoegde waarde op je cv. Voor lager geschoolde functies is een tussenjaar lastiger: dan wordt het een gat op je cv waardoor je minder werkervaring hebt.
'Grote pre'
Bij ING kijken ze bij de sollicitatie voor een traineeship ook zeker naar een eventueel tussenjaar. "Je bent toch wat zelfstandiger na zo'n jaar", zegt Gusta Timmermans, hoofd recruitment bij de bank. "Je bent met andere culturen in aanraking geweest. Bij ING heb je ook met meerdere soorten mensen te maken. Dus voor ons is het een grote pre."
Ook bij Shell zien ze de meerwaarde van een gap year. "Wij kijken bij Shell naar de 'total package' van opleidingen en ervaringen opgedaan door sollicitanten", vertelt Marianne Derksen. "Een gap year kan een goede aanvulling zijn op ervaringen die zijn opgedaan tijdens de studie of door parttime werk."
Het moet bij ons meer zijn dan een jaar ertussenuit. We kijken naar de inhoud van dat jaar.
Als je een tussenjaar neemt, doe dan iets nuttigs, benadrukken meer bedrijven. "De kwaliteit van zo'n jaar is belangrijk", zegt een woordvoerder van ABN AMRO. "Wat heb je gedaan? Het moet bij ons meer zijn dan een jaar ertussenuit. We kijken naar de inhoud. Dat kan vrijwilligerswerk zijn, maar ook backpacken om de wereld te zien, kan relevant zijn."
Ook bij Ahold moet er wel wat gebeuren tijdens dat jaar. "Je moet niet alleen een jaar gereisd, gefeest en op het strand gelegen hebben. Je moet wel wat hebben gedaan. Vrijwilligerswerk, betaald werk, een project: iets."
Het is niet zo dat een stage zwaarder weegt dan een gap year of andersom, het gaat om het totaalbeeld.
Persoonlijk leiderschap
Bij Unilever kijken ze niet specifiek naar tussenjaren. "Waar we vooral op letten is aantoonbaar persoonlijk leiderschap", vertelt een woordvoerder. "Het is dus niet zo dat een stage zwaarder weegt dan een tussenjaar of andersom, het gaat om het totaalbeeld. We zijn op zoek naar mensen die hebben laten zien dat ze buiten de gebaande paden durven gaan."
Ook bij Aegon zijn ze niet per se voor. "Belangrijk is dat mensen hebben geleerd om barrières te doorbreken, nieuwsgierig zijn om verder te kijken dan hun eigen hoekje van de wereld", zegt een woordvoerder "Een gap year kan je dat zeker brengen, maar dat kan ook door een stage of opdracht in het buitenland of een 'onorthodoxe' stap van de ene organisatie of functie naar de andere."
Ik heb iemand aangenomen die een jaar door Australië en Nieuw-Zeeland heeft gereisd en onderweg drie banen heeft gehad. Daar was ik enorm van onder de indruk.
Een voorbeeld? "Ik heb iemand aangenomen die een jaar door Australië en Nieuw-Zeeland heeft gereisd en onderweg drie banen had. Daar was ik enorm van onder de indruk, want het is voor een toerist daar heel moeilijk om een werkvisum te krijgen. Dat haar dat drie keer lukte, leerde mij dat ze goed in haar marketingwerk daar was."
Bij de Rabobank vinden ze zo'n tussenjaar niet per se een pre. "Uiteraard kan het wel relevant zijn als je dat jaar zinvol besteedt", laat een woordvoerder weten.
Marlou Kamphuis ging na haar studie een jaar backpacken in Latijns-Amerika. Nu werkt ze bij ING. "Het was echt het moment voor mij, om er voor m'n carrière er nog een jaar tussenuit te gaan. Ik wist wel welke kant ik op wilde maar voelde me nog niet zelfverzekerd genoeg om aan de slag te gaan, dus ben ik gaan reizen. Dat zou iedereen moeten doen."
Toch is een tussenjaar niet voor elke functie een voordeel.
In een lager geschoolde functie is zo'n gap year toch wat lastiger.
Uitzendorganisatie Interactief Groep waarschuwt: het is niet voor iedereen een goed plan. "In een lager geschoolde functie is zo'n gap year toch wat lastiger", zegt directeur Mari-Jon Keijlewer van Herk.
"Ik heb het dan met name over specifiek gerichte functies waarvoor je hebt gestudeerd: technisch kaderpersoneel, midden-logisitiek, dan heb je gewoon direct werkervaring nodig om je cv te vullen. Als je er dan een jaar uit bent, merken wij toch dat werkgevers vragen: waarom dan? Wat heb je dan aan toegevoegde waarde gedaan?"
"In Nederland noemen we dat een gat op het cv", zegt Jos van Moerkerk van uitzendbureau Tence. "Wij bemiddelen vooral bij mensen die geschoold zijn op mbo-niveau. Bij die mensen krijgt dat tussenjaar een hele andere associatie: je hebt een jaar niet gewerkt. Terwijl een gap year voor iemand die in productie gaat werken toch wel relevant kan zijn."
Eerst werkervaring opdoen
"Ik ben ervan overtuigd dat een mooie reis maken iets doet voor je persoonlijkheid", zegt Keijlewerk van Herk. "Maar om dat als sollicitant uit te leggen aan je nieuwe werkgever, dat is lastig."
Doe het dan later, raden ze bij de Interactief Groep aan. "Bij lager- of middelbaar opgeleide mensen zou ik zeggen: ga eerst vijf jaar werken, probeer dan te kijken: is dit wat ik zoek, ga ik dit de rest van mijn leven doen? Ga dan heel gericht zoeken wat je gaat doen en hoe je dat gap year gaat invullen: dan denk ik absoluut dat het uiteindelijk een toegevoegde waarde is."