Een hitte-eiland: daar heb je waarschijnlijk nog nooit van gehoord, maar in je stad zijn ze er druk mee. Dat is namelijk het fenomeen dat het in de ene straat of wijk warmer is dan in de andere. In zo'n 'eiland' kan het een paar graden warmer zijn dan daarbuiten.
Onderzoekers en gemeenten proberen die eilanden in kaart te brengen. Dat is nodig, omdat in 2050 gemeenten klimaatbestendig ingericht moeten zijn. Zodat ze niet alleen bestand zijn tegen tegen droogte en wateroverlast, maar ook tegen de hitte.
En in de toekomst gaan we vaker te maken krijgen met hittegolven: meteorologen voorspellen dat het in de komende decennia een paar graden warmer wordt in Nederland. En er zullen meer kleffe dagen zijn zoals dit, met temperaturen boven de 30 graden.
Gevaarlijk
Tropische temperaturen dus in zo'n hitte-eiland. Klinkt misschien lekker, maar voor sommige mensen is het dat niet. Bepaalde groepen, zoals ouderen en kleine kinderen, kunnen 'hittestress' krijgen. Dan kan je lichaam de temperatuur en de luchtvochtigheid niet meer aan. Je bent dan letterlijk oververhit, omdat je niet genoeg zweet en dus niet afkoelt.
Vandaag was het goed weer om te kijken hoe zo'n hitteplan werkt:
“Hitte-eilanden zijn vooral te vinden op plekken met veel beton, gebouwen en pleinen. In alle grote steden”, vertelt Natalie Theeuwes. Zij promoveert dit jaar op een onderzoek naar de oorzaken van hitte-eilanden. “Grasmatten, bomen en planten houden de hitte tegen.” En stenen en beton houden de warmte vast. Maar volgens Theeuwen geven niet alle gemeenten prioriteit aan het oplossen van het probleem: “In Nederland zijn mensen blij als het een keer warm is.”
Stadsbeek
De provincie Overijssel is voorloper als het gaat om hittebestendige maatregelen. Zo wordt in Enschede dwars door de stad een stadsbeek aangelegd. Die beek moet meer water door de stad laten stromen, wat weer verkoeling oplevert. En op het dak van een winkelcentrum ligt tegenwoordig een grasmat die warmte absorbeert.
Maar volgens Theeuwes is water niet de oplossing voor de hitte-eilanden. "Overdag zorgt water voor verkoeling, maar 's avonds koelt het buiten af, maar blijf het water nog warm. Het warme water verwarmt dan weer een beetje de koudere lucht."
Prioriteit
Ook op andere plekken zijn ze ermee bezig. In Arnhem hebben ze bijvoorbeeld een stadsklimaatboom, in Utrecht werken ze met groene daken en in Rotterdam hebben ze waterpleinen. Maar uiteindelijk zijn er weinig gemeenten die er iets aan doen. "Ik denk dat er gewoon weinig geld beschikbaar is", zegt Theeuwes. "En het heeft geen prioriteit. Het wordt niet als een probleem gezien."