Betaal je netjes voor een NS-abonnement, krijg je toch een boete als je een keer vergeet in te checken. Dat overkomt bijvoorbeeld studenten met een ov-chipkaart, maar ook forensen met een trajectkaart. Reizigersorganisatie Rover en de Consumentenbond krijgen er vaak klachten over. Ze willen dat de NS stopt met het geven van zulke boetes, of dat de wet wordt aangepast.
Uitzondering
De twee organisaties hebben juridisch onderzoek laten doen waaruit zou blijken dat mensen met een abo helemaal geen boete mogen krijgen. En dat klopt, zegt Benjamin Niemeijer, advocaat gespecialiseerd in vervoersrecht. "Dat de NS een boete mag geven is eigenlijk een uitzondering op de wet. Ook de Europese wetgeving verbiedt het opleggen van een 'onevenredig hoge schadevergoeding'."
Ondanks de uitzondering op de wet die voor de NS geldt, geldt in dit geval het beroep op de 'redelijkheid en billijkheid', oftewel het gezond verstand, zegt Niemeijer. "Het is onzinnig dat je een boete krijgt als je een keer vergeet in te checken terwijl je een jaarabonnement van een paar duizend euro hebt."
Volgens de NS is in- en uitchecken nodig voor bijvoorbeeld Geld-Terug-Bij-Vertraging en het verdelen van de opbrengsten onder de vervoerders. Maar het bedrijf zegt dat conducteurs geen boetes uitdelen aan mensen met specifieke abonnementen waarbij het reisrecht helemaal is afgekocht (zie het tweede kader). Wel voeren conducteurs dan een gesprek om te wijzen op het belang van in- en uitchecken.
Deze werkwijze hebben ze ook afgesproken met het ministerie van Infrastructuur en Milieu. In een reactie zegt het ministerie dat iedereen moet in- en uitchecken, maar dat coulance op z'n plaats is.
Volgens Rover kunnen conducteurs zien of mensen een abonnement hebben. "Die boete is dus niet nodig", zegt een woordvoerder. "Het levert ergernis op bij de reizigers. Daarnaast kost het tijd en geld om die boete weer kwijt te laten schelden of terug te betalen. Dat doet de NS overigens meestal wel, maar waarom zou je dan die boete nog geven?"
Rover krijgt 65 klachten per jaar. "Dat lijkt misschien niet veel, maar er zijn nog zoveel meer die niet bij ons klagen," zegt de reizigersorganisatie erbij. De Consumentenbond weet niet hoeveel klachten er zijn, maar zegt dat het aantal klachten over dit probleem opvalt.