De tijd tikt, morgen moet echt je stem de bus in. Waarschijnlijk zit je nog met een heleboel vragen, want verkiezingsretoriek rond de Provinciale Staten is soms taaie kost. Geeft niks: wij stellen ze hardop. En geven gelijk de antwoorden die je moet weten vóór je een rood potlood in de hand neemt.
Als ik stem voor de Provinciale Staten, waar stem ik dan eigenlijk voor?
Stemmen werkt net als bij Kamerverkiezingen; je hebt lijsten per partij en je stemt op een persoon van die partij. Naast de bekende landelijke partijen zijn er regionale partijen. De partijen met de meeste stemmen komen in het provinciehuis en vormen samen de Provinciale Staten.
Net zoals bij landelijke verkiezingen moet er daarna een coalitie komen. Die kiest daarna een dagelijks bestuur van de provincie. Meestal zijn dat 3 tot 7 personen met ieder een eigen vakgebied. Het dagelijks bestuur van de provincie noem je de Gedeputeerde Staten of de gedeputeerden.
Waar houdt de provincie zich mee bezig?
Simpel: ze besturen de provincie. Ze maken plannen en houden zich vooral veel bezig met onderwerpen die te maken hebben met de inrichting van het landschap, ruimtelijke ordening en milieu; zoals het aanleggen van een nieuwe provinciale weg, plaatsen van windmolens, beheren van natuurgebieden, maar ook bijvoorbeeld waar een nieuwe woonwijk moet komen.
Naast deze 'standaardtaken' kan elke coalitie ook zelf bepalen waar het nog meer aandacht aan wil besteden. Zolang de Rijksoverheid of de gemeente er niet al mee bezig is, kan bijna alles. Het steunen van start-ups, daklozenopvang of het aantrekken van een nieuwe universiteit.
De provincie controleert ook de inkomsten en uitgaven van gemeenten en - niet onbelangrijk- de Provinciale Staten mogen de leden van de Eerste Kamer kiezen.
De commissaris van de koning zit de vergaderingen voor. Hij of zij wordt niet gekozen door ons, maar wordt door het kabinet benoemd. De commissaris van de koning deelt ook lintjes uit en regelt de benoeming van burgemeesters.
Waar moet ik op stemmen?
Dat mag je natuurlijk lekker zelf weten. Maar weet wel dat de standpunten van een provinciale afdeling van een partij niet per se hetzelfde zijn als die van de partij in Den Haag. Een provinciale stemwijzer invullen kan dus best handig zijn.
Waar kan ik stemmen?
Stemmen kan bij een stemlokaal en die zitten meestal op plekken waar mensen vaak komen, bijvoorbeeld in een winkelcentrum, een school of op het treinstation. Meestal heeft de gemeente wel een lijstje op de site staan met plekken waar je terechtkunt. Bovendien staat er een adres van het dichtstbijzijnde stemlokaal in jouw buurt op de stempas. Vergeet je ID-kaart niet, die moet je (naast je stempas) bij je hebben.