Trump stevent af op grote overwinning • Wereldleiders feliciteren Trump
De strijd om het Witte Huis lijkt beslecht, de Republikein Trump nam al vroeg in de nacht een voorsprong op zijn Democratische rivaal Harris en bouwde die gestaag uit.
Dit zijn de laatste ontwikkelingen:
- Swing states North Carolina, Georgia en Pennsylvania gaan naar Trump
- Daarmee heeft hij 267 kiesmannen van de benodigde 270, tegen 224 voor Harris
- Harris' team zegt dat zij pas morgen naar buiten treedt
- Bekijk hier een interactieve kaart van de uitslagen van de verkiezingen
- Op NPO 1 presenteert Simone Weimans Amerika Kiest
- Op NPO Radio 1 zijn in het Radio 1 Journaal updates te horen
Achter de schermen bij NOS Amerika Kiest
Podcast De Dag haalde een nacht door om verslag te doen achter de schermen bij NOS Amerika Kiest. Marco Geijtenbeek ging in gesprek met presentatoren en deskundigen om erachter te komen hoe zij de verkiezingsnacht beleefden. Luister de podcast hier.
Nederlandse partijleiders reageren wisselend op verkiezingsuitslag VS:
Geert Wilders van de PVV feliciteert zowel de Verenigde Staten als Trump met de winst en Thierry Baudet van FvD noemt de verkiezingsuitslag "fantastisch".
VVD-fractievoorzitter Dilan Yesïlgöz stelt dat de overwinning van Trump een "extra aansporing is om ervoor te zorgen dat Nederland, en dus ook Europa, zo snel mogelijk op eigen benen staan".
"Trump is en blijft een hork", zei Caroline van der Plas van de BBB vanochtend, "maar Amerika heeft voor hem gekozen, dus gefeliciteerd daarmee." Ze maakt zich wel "een klein beetje zorgen" over hoe het in Europa en de NAVO gaat. "Het is voor ons wel belangrijk dat de veiligheid in Europa ook goed gewaarborgd blijft", zegt ze.
Fractievoorzitter van GroenLinks-PvdA Timmermans zegt dat Amerika gekozen heeft en dat "er grote zorgen zijn over wat Trump van plan is met de rechtsstaat, de rechten van vrouwen en minderheden, vrede en veiligheid, het klimaat en de wereldeconomie."
Mirjam Bikker van de ChristenUnie vindt het "passend Trump te feliciteren" en zegt te hopen dat hij met andere landen wil optrekken die hechten aan waarden als de democratische rechtsstaat. Ze voegde daaraan toe dat Trump "eerder makkelijk contact had met de Russische president Poetin en dat ze "benieuwd is welke weg hij zal inslaan in de richting van Oekraïne en het Midden-Oosten".
Rob Jetten van D66 plaatste een bericht op X waarin hij schrijft dat Trump een veroordeelde crimineel en vrouwenhater is die verworven vrijheden weer wil afnemen. Het is volgens Jetten "nu aan Nederland en Europa om niet achterover te leunen of interne verdeeldheid te zaaien, maar om eensgezind een stap naar voren te zetten".
Iraanse munt op laagste koers ooit, Bitcoin op hoogste koers ooit
De Iraanse rial heeft zijn laagste waarde ooit bereikt, toen duidelijk werd dat Trump de verkiezingen in de VS ging winnen. Een Amerikaanse dollar was op een zeker moent 703.000 rial waard. Mogelijk volgen er maatregelen van de Iraanse Centrale Bank om de koers op te vijzelen.
De Iraanse economie lijdt al jaren onder de economische sancties die het land kreeg opgelegd vanwege zijn atoomprogramma. De vrees is dat Iran kernwapens wil maken. Trump trok zich in zijn eerste ambtsperiode terug uit een internationaal atoomakkoord met Iran. Hij geloofde niet dat Iran zich aan de afspraken hield en legde sancties op die eerder waren afgeschaft.
De bekendst cryptomunt, de Bitcoin, steeg door de aanwijzingen dat Trump zou winnen naar een recordstand van 75.000 dollar. In de campagne beloofde Trump dat de Bitcoin ruim baan zou krijgen als hij gekozen zou worden. Ook introduceerde hij een eigen cryptoproject.
Trump voorziet 'gouden tijdperk' voor Amerika
Donald Trump verscheen vanmorgen voor zijn aanhangers in het Palm Springs Convention Center in Florida. "We hebben vanavond geschiedenis geschreven", zei hij. Dat is niet overdreven met overwinningen voor het Witte Huis, de Senaat en hoogstwaarschijnlijk ook voor het Huis van Afgevaardigden.
Hij feliciteerde zijn aankomende vicepresident Vance en beloofde dat dit "een gouden tijdperk" van de VS zal worden:
In zes staten nog geen winnaar aangewezen
Persbureau AP heeft voor zes staten nog geen winnaar uitgeroepen. Dat zijn Alaska, Maine, Nevada, Arizona, Wisconsin en Michigan.
De drie kiesmannen van Alaska gaan sinds 1964 naar de Republikeinse kandidaat. Dat zal nu niet anders zijn. Trump heeft bij de telling daar een riante voorsprong.
Maine is een apart geval. Deze staat heeft vier kiesmannen te vergeven, maar net als in Nebraska gaan niet alle kiesmannen naar de kandidaat die de meeste stemmen krijgt. Met 72 procent van de stemmen geteld, gaat 1 kiesman naar Harris, 1 naar Trump.
Nevada, Arizona, Wisconsin en Michigan zijn swing states. In al deze staten gaat Trump aan de leiding. Volgens Fox News staat de overwinning van Trump in Wisconsin al vast en heeft hij daarmee voldoende kiesmannen binnengehaald om de volgende president te worden.
Amerikanen op Schiphol over de uitslag
Wat voor land hebben ze verlaten en naar wat voor land keren ze terug? Amerikaanse reizigers op Schiphol reageren op de uitslag van de presidentsverkiezingen.
Premier Schoof feliciteert Trump: 'Zie uit naar nauwe samenwerking'
Europese leiders feliciteren Trump
Ook Europese leiders feliciteren Trump op X. De Italiaanse premier Meloni heeft Trump gefeliciteerd met de verkiezingswinst en noemt Italië en de VS "zusterlanden" .
De Britse premier Starmer zegt uit te kijken naar de samenwerking tussen beide landen. "Als naaste bondgenoten moeten we schouder aan schouder staan in de verdediging van onze gedeelde waarden van vrijheid en democratie", zegt hij
De voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen feliciteert Trump en zegt dat de EU en de VS "een bondgenootschap hebben dat 800 miljoen burgers met elkaar verenigt".
Wat is er anders dan de vorige keer dat Trump president werd?
Correspondent Rudy Bouma keek in juni al vooruit op een eventuele verkiezingsoverwinning van Trump. Bij de verkiezingen in 2016 had Trump er nauwelijks rekening mee gehouden dat hij die zou winnen. Ervaren bestuurders remden hem af toen hij in 2017 president werd.
Nu is dat anders, zegt Bouma:
Ook Rutte feliciteert Trump
Ook NAVO-secretaris-generaal Rutte heeft Trump gefeliciteerd. "Zijn leiderschap zal opnieuw de sleutel zijn om ons bondgenootschap sterk te houden. Ik kijk ernaar uit om weer met hem samen te werken bij het bevorderen van vrede door de NAVO."
In Europa waren er zorgen over de toekomst van de NAVO als Trump opnieuw president wordt. Trump heeft eerder met terugtrekking uit de NAVO gedreigd en dwong de Europese lidstaten tijdens zijn vorige presidentschap om hun Defensiebegrotingen fors te verhogen. In februari zei hij zelfs dat wat hem betreft Rusland NAVO-landen best mocht aanvallen als die niet voldoende uitgeven aan defensie.
Oekraïense president Zelensky feliciteert Trump
Ook de Oekraïense president Zelensky heeft Trump gefeliciteerd. Hij haalt op X een eerdere ontmoeting met Trump aan. "Ik waardeer de toewijding van president Trump aan de 'vrede door kracht'-benadering in mondiale aangelegenheden. Dit is precies het principe dat een rechtvaardige vrede in Oekraïne praktisch dichterbij kan brengen. Ik heb goede hoop dat we dit samen in praktijk zullen brengen", zegt hij.
Hij zegt ernaar uit te kijken Trump persoonlijk te feliciteren en "het strategische partnerschap van Oekraïne met de Verenigde Staten te versterken".
De VS is veruit de belangrijkste militaire bondgenoot, experts waar de NOS mee sprak verwachten dat de piek van de miljardensteun uit Washington is bereikt.
Uitleg over volgen persbureau AP
De NOS volgt AP bij het melden van de verkiezingsuitslagen in de VS. Het grootste Amerikaanse persbureau heeft op basis van eerdere verkiezingen een sterke reputatie opgebouwd en wordt door tal van Amerikaanse en buitenlandse media beschouwd als 'gouden standaard' bij het volgen van de uitslagen.
Voor onze berichtgeving kijken we naast de data van AP ook naar de exitpolls en uitslagen bij andere grote Amerikaanse media. Als meerdere grote nieuwsbronnen, zoals bijvoorbeeld persbureau Reuters, Fox News, The New York Times en CNN een andere uitslag melden, doet de NOS dat ook - maar altijd met verwijzing naar die bronnen.
Minnesota naar Harris
De 10 kiesmannen van Minnesota gaan naar Kamala Harris. Dat is een schrale troost. Ze komt daarmee op 224 kiesmannen, maar dat zijn er altijd nog veel te weinig om Trump van de overwinning af te houden.
Op dit moment is het alleen nog de vraag welke staat Trump over de grens van 270 kiesmannen gaat brengen die nodig zijn om president te worden.
Eerste felicitaties voor Trump komen binnen
Vanuit het buitenland zijn de eerste felicitaties voor Trump al binnen. De Hongaarse premier Orbán spreekt van een "zeer nodige overwinning voor de wereld".
Orbán deed dit op X. Dictator Loekasjeko van Belarus feliciteerde Trump volgens het Russiche persbureau Ria Novosti over de telefoon. Ook de Franse president Macron en de Israëlische premier Netanyahu hebben hun felicitaties overgebracht.
Trump claimt overwinning in speech: 'Gouden tijden voor Amerika'
Donald Trump heeft in een speech in het Palm Beach Convention Center in Florida de overwinning opgeëist. Hij bedankte daarbij het Amerikaanse volk. "Dit is een beweging die niemand ooit eerder heeft gezien, de grootste politieke beweging in dit land. We gaan ons land helpen genezen. We gaan onze grenzen herstellen. We hebben geschiedenis geschreven met een reden: we hebben obstakels overwonnen. Ik zal vechten voor elke burger, met elke teug adem in mijn lichaam. Dit worden gouden tijden voor Amerika."
Trump heeft met de winst in Pennsylvania nog maar drie kiesmannen nodig voor de winst. Die zal hij waarschijnlijk snel halen in Alaska.
Pennsylvania gaat naar Trump
Donald Trump heeft ook de grootste swing state naar zich toegetrokken. Ook volgens persbureau AP gaat Pennsylvania naar de Republikeinse presidentskandidaat. Daarmee haalt hij 19 kiesmannen binnen en is hij nog maar 3 kiesmannen van de overwinning verwijderd. Die gaat hij zeker halen, in tal van staten waar nog geteld wordt heeft hij een voorsprong.
De verkiezingen voor het presidentschap en de beide kamers van het Amerikaans parlement lopen zo op een ramp uit voor de Democraten. Zij verloren al de meerderheid in de Senaat en staan voor de verkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden op grote achterstand. Dat betekent dat Trump en de Republikeinen al hun plannen kunnen doorzetten, zonder dat Democraten dat blokkeren.
Ook CNN ziet Trump winnen in Pennsylvania
Ook nieuwszender CNN zegt dat Trump de overwinning in Pennsylvania niet meer kan ontgaan. Als dat uitkomt, heeft Trump nog maar drie kiesmannen nodig om president te worden. Dat hij ook die laatste zetels gaat binnenhalen is dan wel zeker.
Volgens persbureau AP is in Pennsylvania 95 procent van de stemmen geteld. Trump staat op 51 procent, Harris op 48 procent.
Fox News roept Trump tot winnaar uit
Fox News roept Donald Trump al tot winnaar van de presidentsverkiezingen uit. Als hij de swing state Pennsylvania (19 kiesmannen) wint, en daar lijkt het op, kan hem een nieuwe termijn als president niet meer ontgaan.
De NOS houdt persbureau AP aan. Dat durft de grote call nog niet aan: 248 voor Trump en 214 voor Harris. Trump won ondertussen nog 1 kiesman in Maine. Dat brengt zijn totaal op 248. Harris is zeker van 214 kiesmannnen. De winnaar moet er 270 achter zich krijgen. Met Pennsylvania en Alaska zou Trump op dat aantal komen.
De aanhang van Trump heeft zich ondertussen verzameld in het Palm Beach Convention Center. Daar kan hij elk moment de overwinning opeisen. Ondertussen luisteren de bezoekers naar Suspicious Minds van Elvis Presley.
Ook elders in Florida zijn de Trump-aanhangers opgetogen:
'Met meerderheid in Huis en Senaat kunnen Republikeinen doen wat ze willen'
Na de winst van de Republikeinen in de Senaat en de kans dat er een meerderheid wordt behaald in het Huis van Afgevaardigden, kan de partij van Trump in prinicpe doen wat het wil, zegt Kenneth Manusama in NOS Amerika Kiest. "In de eerste periode van Trump als president was dat nog anders. Toen lukte het bijvoorbeeld niet om bijvoorbeeld Obamacare af te pellen. Maar de Senaat kan rechters aanstellen die Trump nomineert voor het Hooggerechtshof. Als de Senaat doet wat Trump wil, is de vraag wat de Democraten dan nog kunnen doen via het Huis van Afgevaardigden."
Om een meerderheid te houden in het Huis van Afgevaardigden hebben de Republikeinen 218 zetels nodig. Dat zijn er nu 184, de Democraten staan nu op 159.
Fox zegt dat Pennsylvania naar Trump gaat
Fox News zegt dat ook de belangrijkste swing state Pennsylvania met 19 kiesmannen naar Trump gaat. Dat betekent dat hij heel dicht bij de overwinning is. Eerder gingen de swing states North Carolina en Georgia al naar Trump.
Volgens Fox heeft Trump nog maar 3 kiesmannen nodig, die hij kan behalen in Alaska. De verwachting is dat hij zich snel tot winnaar zal uitroepen.
De NOS houdt persbureau AP aan, dat heeft Pennsylvania nog niet toegekend:
Kenneth Manusama: 'Lijkt game over voor Harris'
De race voor het presidentschap lijkt al te zijn beslist, zegt Amerika-deskundige Kenneth Manusama in NOS Amerika Kiest. "De trend is duidelijk. Je merkt aan alles en iedereen die er verstand van heeft, die achter de schermen kan kijken, dat er gelatenheid heerst. Een woordvoerder van Harris kwam het podium op om te zeggen; 'ga maar naar huis'. Dat wordt gezien als een soort impliciet toegeven dat de race gelopen is."
Van de swing states heeft Trump nu Georgia en North Carolina gewonnen. In de andere belangrijke staten Pennsylvania, Michigan, Wisconsin, Nevada en Arizona, staat Harris in de voorlopige resultaten op achterstand.
"Ik denk dat het eerlijk gezegd game over is voor Harris", besluit Manusama.
Republikeinen ook op winst in Huis van Afgevaardigden
Ook in de verkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden zijn de Republikeinen aan de winnende hand. Om een meerderheid te houden hebben ze 218 zetels nodig. Dat zijn er nu 184, de Democraten staan nu op 159.
Met een meerderheid in de Senaat en een duidelijke voorsprong in het Huis en en de race om het presidentschap ziet het er voor de Republikeinen goed uit.
Trump ook aan kop in swing state Nevada
Ook in swing state Nevada wordt nu geteld. Met 75 procent van de stemmen geteld leidt Trump met 51 procent van de stemmen. Harris staat op 47,5 procent. Nevada is goed voor zes kiesmannen.
De swing states North Carolina en Georgia gingen al naar Trump. Ook in de overige swing states staat Harris op verlies.
Ook AP wijst Georgia aan Trump toe
Een half uurtje nadat andere Amerikaanse media de swing state Georgia al aan Trump hadden toebedeeld is nu ook persbureau AP om: de 16 kiesmannen worden ook op onze uitslagenkaart daarmee officieel aan de Republikein toegekend.
Trump heeft nu twee van de zeven staten waar beide kandidaten om streden binnen: na Georgia ook North Carolina. Niemand brandt zich nog aan Pennsylvania, Michigan, Wisconsin, Nevada of Arizona, al staat in de voorlopige resultaten daar Harris consequent op achterstand. In Nevada, waar eerder nog geen vroege resultaten bekend waren, heeft Trump met 75 procent geteld een nipte meerderheid.
Pennsylvania is nu cruciaal voor Harris, als zij daar verliest is Trump de nieuwe president.
Republikeinse meerderheid in Senaat kan nog groter worden
De Republikeinse Partij wordt opnieuw de grootste in de Senaat. Ze hebben nu 51 zetels in handen, maar dat kunnen er nog meer worden. De Democraten hebben er pas 42 in handen.
De uitkomst van de verkiezingen in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden bepaalt in hoeverre de Democraten of Republikeinen in staat zal zijn om hun eigen plannen en die van de president door te voeren of te blokkeren.
Harris spreekt achterban pas morgen toe
Het campagneteam van Kamala Harris zegt dat zij haar aanhang op de Howard Universiteit in Washington pas morgen (Amerikaanse tijd) zal toespreken. Als reden wordt gegeven dat de uitkomst van de verkiezingen onzeker zijn.
Harris studeerde aan de Howard Universiteit. De stemming is daar niet goed nu Trump swing state North Carolina heeft binnengehaald en ook in swing states waar nog geteld wordt aan kop gaat.
'Trump op weg naar aanhangers'
Donald Trump, die de uitslagen de hele avond heeft gevolgd op zijn landgoed Mar-A-Lago in Florida, is volgens bronnen binnen zijn campagne nu onderweg naar het conventiecentrum even verderop waar zijn aanhangers de resultaten zagen binnenkomen. Volgens CNN neemt hij daarbij ook de gasten mee die de afgelopen uren bij hem waren, zoals Elon Musk, Nigel Farage en oud-tegenstander Robert F. Kennedy junior.
Het is nog niet duidelijk wat Trump zal zeggen. Vier jaar geleden sprak hij in de late avond ook zijn aanhangers toe en eiste toen min of meer de overwinning op hoewel er nog volop werd geteld in Pennsylvania.
Georgia gaat naar Trump, zeggen Amerikaanse media
Amerikaanse media zeggen dat swing state Georgia naar Trump gaat. De NOS volgt persbureau AP dat dat nog niet bevestigt. Trump heeft bij AP in Georgia wel een voorsprong van 51,8 tegen 48,5 procent.
Georgia is goed voor 16 kiesmannen. Trump zou daarmee op 246 komen. Hij heeft er 270 nodig om president te worden. Bij de vorige verkiezingen ging de staat nipt naar Biden. Trump probeerde toen op plaatselijke verkiezingsfunctionarissen in te praten om de benodigde 11,780 benodigde stemmen voor hem alsnog 'te vinden'.
Kiesman in Nebraska brengt Harris op 210 kiesmannen
De Democraat Harris heeft er dankzij een kiesdistrict in de dunbevolkte landbouwstaat Nebraska 1 kiesman bij. Zij zet nu 210 kiesmannen tegenover Trumps 230.
Van de beslissende swing states staat nu alleen de uitkomst in North Carolina vast. Die staat ging naar Trump. Wat wel opvalt is dat Trumps in vijf van de zes resterende swing states voor staat. In swing state Nevada zijn nog geen stemmen geteld.
Ongekend spannende presidentsrace, dit gebeurde er vannacht
De presidentsverkiezing zorgt voor zowel nagelbijtende Republikeinen als Democraten. De eerste swing state, North Carolina, is gewonnen door Donald Trump. Een terugblik op de nacht.
Meerderheid Republikeinen in de Senaat nu zeker
De Republikeinse meerderheid in de Senaat staat nu vast. Dit was verwacht. De uitkomst van de verkiezingen in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden bepaalt in hoeverre de Democraten of Republikeinen in staat zal zijn om hun eigen plannen en die van de president door te voeren of te blokkeren.
Hawaï naar Harris, wachten op swing states
Weer een klein succesje voor Kamala Harris, die aan een inhaalrace bezig is op Donald Trump. Harris wint zoals verwacht ook eilandstaat Hawaï. Dat levert haar vier kiesmannen op.
De Democraten staan nu op 209 kiesmannen. Trump heeft er 230, maar staat in een aantal nog niet gecallde swing states op voorsprong.
Virginia en New Mexico naar Harris, nu op 205
Kamala Harris krijgt er 18 kiesmannen bij en slecht daarmee ook de grens van 200. Ze is de grootste geworden in Virginia en New Mexico. Met 205 kiesmannen nadert ze Donald Trump, die op 230 staat. Degene die als eerste 270 kiesmannen achter zich heeft, wint de verkiezingen.
De verwachting was al dat Virginia naar de Democraten zou gaan, maar echt makkelijk ging dat niet. Gedurende de nacht lag Trump ook eventjes op voorsprong, maar nu heeft Harris de staat toch binnengesleept.
Senaat lijkt naar Republikeinen te gaan
De Republikeinen lijken aan de macht te gaan komen in de Senaat. De Democraten hadden daar de kleinst mogelijke meerderheid van 51, maar zijn al zeker twee zetels verloren en staan er in ander staten niet rooskleurig voor. Eerder op de avond wonnen de Republikeinen de zetel van vertrekkend Senator Joe Manchin, nu is duidelijk dat in Ohio Trumps favoriet Bernie Moreno de race om een senaatszetel heeft gewonnen van zittend Senator Sherrod Brown.
In Moreno's campagne is 500 miljoen dollar geïnvesteerd. Dat maakt zijn campagne tot de duurste die ooit voor een Senaatszetel is gevoerd.
Van nog negen zetels is nog geen uitslag bekend, op eentje na waren die bij de vorige verkiezingen naar Democraten gegaan.
De Republikein Ted Cruz heeft zijn Senaatszetel in Texas veiliggesteld. Cruz was ooit zelf presidentskandidaat voor de Republikeinen, maar is nu een trouw supporter van Trump. De strijd tegen Democraat Allred leek spannend te gaan worden, maar uiteindelijk won de Republikein met gemak.
Trump wint in plaats waar hij bijna werd doodgeschoten
Donald Trump heeft volgens NBC News de meeste stemmen gekregen in Butler County, in Pennsylvania. In die plaats werd in juli een aanslag op hem gepleegd, waarbij hij een kogel hem in zijn oor raakte.
Het was nek-aan-nek in Butler County; Trump kreeg 32 stemmen meer dan Harris. In 2020 won Trump daar ook al met hetzelfde verschil. Het wachten is nog steeds op de uitslag uit swing state Pennsylvania. Daar staan 19 kiesmannen op het spel.
Harris-team ziet nog een geitenpaadje
Harris' campagneleider Jen O'Malley Dillon erkent dat de verkiezingsstrijd neerkomt op "een flinterdunne race". In een mail aan aanhangers waar verschillende Amerikaanse media over schrijven houdt ze echter hoop op de eindoverwinning.
"Terwijl we uitslagen zien binnendruppelen uit de Sun belt-staten weten we allemaal dat ons duidelijkste pad naar 270 kiesmannen via de Blue wall-staten loopt", schrijft ze in haar memo. Omdat Trump North Carolina binnenhaalt en er goed voorstaat in Georgia, is Pennsylvania met zijn 19 kiesmannen cruciaal geworden voor de Harris. Ook moet Harris dan hoogstwaarschijnlijk Michigan én Wisconsin binnenhalen. Daarmee zou ze precies 270 kiesmannen halen.
O'Malley Dillon sluit af met de verwachting dat de einduitslag vanavond nog niet bekend zal worden omdat er nog wordt geteld in te veel staten met een nipte uitslag.
Hoe staat het ervoor in de swing states?
In het merendeel van de Amerikaanse staten zijn de uitslagen al 'gecalld'. Swing state North Carolina gaat naar Trump, maar van de andere zes swing states is er nog geen uitsluitsel. Hoe staat het er op dit moment voor?
- In de zuidoostelijke staat Georgia staan 16 kiesmannen op het spel. Met 90 procent van de stemmen geteld, lijkt het de kant van Trump op te vallen, die op 51 procent staat, tegenover 48,3 voor Harris
- In Pennsylvania, goed voor 19 kiesmannen, staat Trump op 51 procent, Harris op 49 procent met ruim driekwart van de stemmen geteld
- In Wisconsin, 10 kiesmannen, leidt Trump met 51 procent en volgt Harris op 48 procent
- Michigan, 15 kiesmannen, gaat op dit moment naar Trump. Hij heeft 52 procent, Harris 46 procent, maar slechts een derde van de stemmen is al geteld
- Ook in Arizona, 11 kiesmannen, heeft Trump op dit moment de meeste stemmen, al ontloopt het elkaar daar bijna niets: 49,7 procent voor Trump tegen 49,5 procent voor Harris
- Over Nevada, 6 kiesmannen, is nog niets bekend. In deze staat gingen de stembussen om 04.00 uur Nederlandse tijd pas dicht
North Carolina naar Trump
De eerste swing state wordt gecalld: North Carolina gaat naar Donald Trump. Dat betekent 16 kiesmannen erbij voor de Republikein. Daarmee staat Trump op 230, nog veertig verwijderd van de benodigde 270.
Harris wint in de westelijke staat Oregon, die niet bekendstaat als swing state. De Democraten kunnen daardoor acht kiesmannen bijschrijven en hebben er nu 187 in totaal.
18-jarige Barron Trump stemt voor 't eerst
De zoon van Donald Trump heeft voor het eerst gestemd. De 18-jarige Barron stemde op zijn vader, schrijft zijn moeder Melania Trump op X.
Californië en Washington naar Harris, Idaho voor Trump
Nu ook de stembureaus in de westelijke staten gesloten zijn, kan Kamala Harris wat meer kiesmannen op haar naam schrijven. Zo heeft ze haar thuisstaat in de wacht gesleept. Californië is de grootste staat en daarmee ook de grootste prijs bij de verkiezingen met 54 kiesmannen. Ook Washington, met 12 kiesmannen, gaat naar het blauwe kamp.
Donald Trump krijgt op zijn beurt de 4 kiesmannen van Idaho, de staat die bekend is vanwege zijn grote aardappelindustrie. Daarmee zijn in bijna alle staten de stembureaus gesloten. Enkel mensen in Alaska en Hawaï mogen nog een uur stemmen.
Bekijk hier de verkiezingskaart:
New York Times: overwinning Trump steeds waarschijnlijker
The New York Times houdt inmiddels sterk rekening met een overwinning voor Donald Trump. "Voor het eerst deze nacht zien wij Trump als meest waarschijnlijke kandidaat om president te worden", schrijft de krant.
Trump heeft inmiddels een behoorlijke voorsprong opgebouwd, van 97 kiesmannen. Van drie belangrijke swing states, Pennsylvania, Michigan en Wisconsin, is er nog geen uitslag. Maar de krant wijst erop dat in al die staten Trump aan kop gaat. Om nog te winnen, moet Harris al die drie staten binnenhalen. "Er zijn nog veel stemmen over en Trump ligt nu nipt maar duidelijk voor", schrijft The New York Times.
Ook Colorado stemt voor recht op abortus
De Democraten hebben behalve 10 kiesmannen ook een andere overwinning geboekt in Colorado. Het recht op abortus wordt verder verankerd in de grondwet. Abortus was al legaal in de staat.
Colorado wordt omringd door vijf conservatieve staten die het recht op abortus sterk hebben beperkt of afgeschaft. De staat is daarom een toevluchtsoord geworden voor vrouwen uit de aangrenzende staten.
Trump wint Kansas en Iowa, doorbreekt grens van 200
Donald Trump krijgt er twaalf kiesmannen bij, met het binnenhalen van de staten Kansas en Iowa. Dat werd allebei van tevoren al verwacht.
Trump komt daardoor nu op 210 stemmen uit, bijna honderd meer dan Harris nu. Daarbij moet worden aangetekend dat Californië (met 54 kiesmannen) pas later wordt bekendgemaakt en die zeer waarschijnlijk naar de Democraten gaat. Van de swing states zijn nog geen definitieve uitslagen bekend, al begint het er steeds beter uit te zien voor Trump.
Milwaukee klaar met hertellen na niet afgesloten stemautomaten
In Milwaukee, de grootste stad in swing state Wisconsin, moesten aan het begin van de nacht ruim 30.000 stemmen opnieuw geteld worden. Volgens CNN is die hertelling afgerond en wordt nu de rest van de uitgebrachte stemmen geteld.
Een deel van de stemmen moest opnieuw geteld worden, omdat de stemautomaten niet goed afgesloten waren. Het ging om volmacht-stemmen, waarbij een persoon dus namens iemand anders stemt.
Republikeinse afgevaardigden zeggen dat ze twijfels hebben over of die hertelling eerlijk is verlopen. Er zijn geen aanwijzingen dat er daadwerkelijk is gesjoemeld.
District of Columbia naar Harris, drie kiesmannen erbij
Kamala Harris krijgt drie kiesmannen erbij, met het binnenhalen van District of Columbia. Daarmee komt de Democratische kandidaat op 112 kiesmannen. Donald Trump heeft nog altijd een ruime voorsprong; hij staat op 198. De eerste met 270 kiesmannen achter zich, is de nieuwe president.
Het grote wachten is op de swing states, maar ook in Virginia is het zeer spannend, terwijl die niet als swing state gold. Trump ging daar aan de leiding, maar met twee derde van de stemmen geteld heeft Harris nu zoals verwacht een kleine voorsprong. In die staat staan dertien kiesmannen op het spel.
Probleem met stemmen tellen in Georgia opgelost
Het probleem met het trage computersysteem in Gwinnett County in Georgia is opgelost, meldt de kiescommissie bij CNN. Ruim 320.000 stemmen konden niet verwerkt worden vanwege een haperend computersysteem. Volgens de kiescommissie zouden de stemmen ieder moment moeten binnenkomen.
De kiescommissie zegt dat het systeem leek vast te lopen, maar het heeft geen idee wat de oorzaak daarvan was.
Georgia is een van de belangrijke swing states. Met 88 procent van de stemmen geteld, ligt Trump er 3 procentpunt voor op Harris.
Colorado gaat naar Harris
Kamala Harris heeft de barrière van honderd kiesmannen geslecht. Ze wint de staat Colorado, met 10 kiesmannen en staat nu op 109.
Colorado zit sinds 2008 stevig in het Democratische kamp. De staat kwam in het nieuws toen Trump in aanloop naar een campagnebijeenkomst in de stad Aurora controversiële uitspraken deed. Zo maakte hij de ongefundeerde claim dat Venezolaanse bendes het voor het zeggen hadden in het "oorlogsgebied" Aurora. Zijn uitspraken wekten veel woede bij de inwoners, ook bij prominente Republikeinen.
Stembussen Nevada sluiten, Missouri, Montana en Utah naar Trump
Ook in Nevada, de laatste swing state, zijn de stembureaus nu gesloten. Verder zijn kiezers klaar in Iowa, Montana, Utah en een deel van Idaho.
De Republikeinen krijgen Missouri, Utah en Montana. Dat betekent twintig kiesmannen erbij voor Donald Trump. Hij komt daarmee op 198 kiesmannen, tegenover 99 voor Harris. Dat is een grote voorsprong, maar van nog geen enkele swing state is een uitslag bekend, dus het kan nog alle kanten op.
Bekijk hier de uitslagenkaart:
Nog geen 'calls' in swing states
In nog geen enkele swing state is een voorlopige winnaar aangeduid, al is in Georgia inmiddels wel 77 procent van de stemmen geteld. Trump ligt daar op dit moment ruim 5 procentpunt voor. Een duidelijke voorsprong in een zuidelijke swing state dus, nadat de voormalige swing state Florida eerder deze nacht met een opvallend ruime marge eveneens naar Trump ging.
Ook in North Carolina staat Trump vooralsnog voor. Met bijna twee derde van de stemmen geteld heeft hij een voorsprong van 5 procentpunt. The New York Times noemt Trump op dit moment de favoriet voor de winst in deze twee swing states.
Voor Harris leidt het makkelijkste pad naar de overwinning via Wisconsin, Michigan en Pennsylvania. In Wisconsin is nu een derde van de stemmen geteld: de twee kandidaten gaan daar nek-aan-nek. Pennsylvania heeft 38 procent van de stemmen geteld. Daar staat Harris met een kleine 2 procentpunt voor. Michigan is nog niet ver met het tellen: slechts 15 procent van alle stemmen is daar verwerkt. Harris leidt daar met 5 procentpunt.
Maryland en New York stemmen pro-abortus
Een overwinning voor de pro-abortus-beweging in de oostelijke staten Maryland en New York. In beide staten kon over het onderwerp gestemd worden.
In Maryland wordt het recht op abortus vastgelegd in de wet. Dat was al het geval, maar vanaf nu is het moeilijker gemaakt om de abortuswet in de staat te veranderen. In New York is ook gestemd voor een aanpassing van de wet, waardoor het recht op abortus steviger verankerd is.
In Florida werd juist tegen versoepeling van de abortusregels gestemd. Daardoor is abortus na zes weken zwangerschap verboden.
Zij stemde als allerlaatste in dit stembureau in Georgia, deze kandidaat kreeg haar stem
De 19-jarige Pheobe Bezabih mocht dit jaar voor het eerst stemmen, maar dat ging bijna fout. Ze was op de verkeerde plek om haar stem uit te brengen. Met nog enkele minuten tot het sluiten van de stembureaus wist ze toch nog op tijd haar stem uit te brengen.
Vertraging in Georgia door computerproblemen
Het lijkt erop dat de uitslag in Georgia toch nog even op zich laat wachten. CNN meldt dat er problemen zijn met de software die stemmen telt in Gwinnett County, in het noorden van de swing state.
Het gaat om enkele honderdduizenden poststemmen die nog niet verwerkt kunnen worden. Volgens CNN zijn de autoriteiten bezig om het probleem op te lossen.
Empire State Building in teken van election night
Het Empire State Building in New York is gehuld in de kleuren van de Amerikaanse vlag. Op een rooftop-bar van een van de wolkenkrabbers volgen Amerikanen de uitslagen op een van de vele 'watchparty's'.
Het flatgebouw van 103 verdiepingen verandert van kleur als de resultaten van een van de zeven swing states binnenkomen: vijf minuten lang licht het gebouw dan rood op voor Trump of blauw voor Harris.
Strenge abortuswetgeving blijft in stand in Florida
De strenge abortuswetgeving in Florida wordt niet versoepeld. Inwoners konden daar vandaag ook over stemmen. Om de wet aan te passen was een supermeerderheid van 60 procent van de kiezers nodig, maar dat werd niet gehaald. Door de uitslag blijft abortus alleen toegestaan in de eerste zes weken van de zwangerschap.
Sinds twee jaar geleden het landelijk recht op abortus werd geschrapt, hebben meerdere staten abortus verboden of strenge voorwaarden opgelegd. In Florida blijven de huidige regels in stand. Daar is veel kritiek op; een grens van zes weken wordt als streng gezien, omdat veel vrouwen dan niet weten dat ze zwanger zijn.
In totaal kon er in tien staten vandaag gestemd worden over de abortusregels.
Ohio en Texas stemmen ook voor Trump en Vance
Ohio, de thuisstaat van de Republikeinse vicepresidentskandidaat J.D. Vance, kleurt zoals verwacht rood. Daarmee slepen de Republikeinen 17 kiesmannen in de wacht.
Ohio heeft een veelzijdig karakter: de staat heeft grote steden als Cleveland, Columbus en Cincinatti, maar ook uitgestrekte plattelandsgebieden. De staat ligt midden in de Rust Belt, waar veel fabrieksbanen de afgelopen decennia verloren zijn gegaan.
Ook Texas gaat als verwacht naar Trump. Die staat is goed voor maar liefst 40 kiesmannen.
Vijf staten naar Trump, New York naar Harris
Donald Trump pakt nog eens vijf staten: North Dakota, South Dakota, Nebraska, Wyoming, Louisiana. Die zijn in totaal goed voor 19 kiesmannen. Twee daarvan zijn afkomstig van Nebraska. Dat is samen met Maine de enige staat waar niet het winner takes all-principe geldt voor de kiesmannen. Twee gaan naar de kandidaat die de meeste stemmen in de hele staat krijgt. De overige drie worden verdeeld via de drie Congresdistricten. Naar wie die drie gaan is nog niet bekend.
New York met zijn 28 kiesmannen gaat naar Kamala Harris. Ook hier zijn geen verrassingen.
80 procent van de staten klaar met stemmen
Opnieuw gaan er stembureaus in een grote groep staten dicht, waaronder de swing states Arizona, Michigan en Wisconsin. Nu is het stemmen klaar in nog eens veertien staten. Daarmee zijn de stembureaus in zo'n 80 procent van de staten gesloten. Er zijn nu nog elf staten waar gestemd kan worden.
Trump claimt vals spel in Philadelphia, ambtenaren spreken dat tegen
Twee stembureaumedewerkers komen om bij overstromingen Missouri
In de staat Missouri zijn vijf doden gevallen door plotselinge overstromingen. Die werden veroorzaakt door hevige stortregens. Onder de doden zijn twee stembureaumedewerkers.
De twee, een man van 70 en een vrouw van 73, werden in Wright County weggespoeld toen ze in een auto zaten. Pas vier uur later werden hun lichamen teruggevonden. De brandweer kon zeker tien mensen redden die vastzaten in overstroomde voertuigen.
In delen van Missouri viel in twee dagen tijd twintig centimeter regen. Het noodweer leidde in de staten Oklahoma en Arkansas tot tornado's.
Illinois en Delaware blijven blauw
Twee traditioneel blauwe staten blijven blauw: Illinois en Delaware. Illinois heeft 19 kiesmannen te verdelen, Delaware telt er 3.
Illinois is het politieke hoofdkwartier van oud-president Obama en heeft ook de grote stad Chicago. Die stad speelt in de Republikeinse campagne regelmatig een grote rol, vanwege de relatief hoge misdaadcijfers. Chicago wordt dan ook in reclamespotjes afgeschilderd als een door Democraten geregeerde stad waar de misdaad uit de hand loopt.
Delaware is ook wel bekend als the First State: sinds 1787 mag het zich al een deel van de Verenigde Staten noemen. Het is bovendien de thuisstaat van president Joe Biden.
Bekijk hier de uitslagenkaart:
Arkansas naar Trump, New Jersey naar Harris
De voorlopige uitslag in nog eens twee staten is binnengekomen: Harris krijgt de veertien kiesmannen van New Jersey en de zes kiesmannen van Arkansas scharen zich achter Trump.
Arkansas is de thuisstaat van de Clintons en ligt in de zogenoemde sun belt, de zuidelijke strook staten die traditioneel Republikeins stemt. New Jersey koos voor het laatst in 1988 voor de Republikeinen, vandaar dat het geen verrassing was dat de Garden state ook dit jaar weer naar de Democraten gaat.
Scott en Warren behouden Senaatszetels
Namens Florida wordt de Republikein Rick Scott opnieuw de afgevaardigde in de Senaat. Hij versloeg met een dikke meerderheid zijn Democratische concurrent. Scott heeft zijn pijlen gericht op het leiderschap in de Senaat. De huidige leider, Mitch McConnell, stopt aan het eind van zijn termijn.
Ook de Democraat Elizabeth Warren is opnieuw verkozen als senaatslid van de staat Massachusetts. Het wordt haar derde termijn in de Senaat. De 75-jarige Warren deed in 2020 een gooi naar de Democratische nominatie als presidentskandidaat, die uiteindelijk naar Joe Biden ging. Ze laat zich vaak horen als Trumpcriticus.
Florida naar Trump, oostelijke staten naar Harris
Donald Trump heeft de staat Florida gewonnen. Die gold jarenlang als swing state, maar is nu ogenschijnlijk met groot gemak door de Republikeinen in de wacht gesleept. Met dertig kiesmannen is Florida een van de grote vier staten bij de verkiezingen. Daarnaast kleuren ook Tennessee (11 kiesmannen), Alabama (9), South Carolina (9), Oklahoma (7) en Mississippi (6) rood.
Kamala Harris pakt de winst in de traditionele blauwe staten Massachusetts (11), Maryland (10), Connecticut (7) en Rhode Island (4).
Trump heeft nu 95 kiesmannen in totaal binnengehaald, Harris 35, maar het kan nog alle kanten op: een kandidaat heeft er minstens 270 nodig om te winnen en de avond is nog jong.
Stembureaus sluiten in grote bulk staten
In maar liefst twintig staten zijn de stembussen nu gesloten, waaronder de belangrijke swing states Pennsylvania en Michigan. In die laatste staat zijn niet alle stembureaus dicht: vanwege de twee tijdzones daar sluit over een uur nog een deel van de bureaus. Ook in het District of Columbia kunnen mensen niet meer stemmen, het federale district van de hoofdstad van de VS.
Bekijk de uitslagenkaart hier:
Democraat wint gouverneurschap van Republikein die zich 'zwarte nazi' noemde
Fox News meldt dat Josh Stein de race om het gouverneurschap in North Carolina heeft gewonnen van Mark Robinson. Robinson leek deze zomer nog op een overwinning af te stevenen, maar kwam in opspraak in aanloop naar de verkiezingen.
CNN ontdekte dat Robinson op de pornosite Nude Africa reacties had achtergelaten. Daarin noemde hij zichzelf een "zwarte nazi" en schreef hij dat hij de slavernij weer wilde invoeren.
Veel Republikeinen namen daarna afstand van Robinson uit angst dat zijn gedrag de partij zou schaden.
Russen reageren aantijging bommeldingen: kwaadaardige laster
De Russische ambassade in Washington DC noemt de beschuldigingen van Russische inmenging in de verkiezingen "kwaadaardige laster". "We willen benadrukken dat Rusland zich niet mengt in de interne aangelegenheden van andere landen, inclusief de Verenigde Staten", schrijft de ambassade in een verklaring die is verspreid door staatspersbureau RIA. "Zoals president Vladimir Putin meermaals heeft benadrukt: we respecteren de wil van het Amerikaanse volk."
De ambassade reageert daarmee indirect op het bericht van de FBI dat de bommeldingen van vandaag in Michigan, Wisconsin en Georgia het werk waren van de Russen. De meldingen zouden afkomstig zijn geweest van Russische e-mailadressen. Een lokale hoge functionaris in Georgia zei dat de Russen niet willen dat "we soepele, eerlijke en accurate verkiezingen hebben".
Republikein Justice pakt Senaatszetel van vertrokken Democraat
De Republikein Jim Justice heeft de Senaatszetel voor West Virginia 'geflipt'. Hij is de opvolger van de Democraat Joe Manchin, die in mei aankondigde uit de Democratische partij te stappen en verder te gaan als onafhankelijk kandidaat tot zijn pensioen aan het einde van deze termijn.
De 73-jarige Justice won in 2016 het gouverneurschap van West Virginia, in het jaar dat Trump de presidentsverkiezingen won. Toen deed Justice nog mee als Democraat.
Momenteel hebben de Democraten nog een minimale meerderheid van 51 in de hoogste kamer van het Amerikaanse Congres. De kans is groot dat de partij zeggenschap over de Senaat verliest, omdat er bij de 34 zetels die dit jaar op het spel staan meer van Democraten zijn dan van Republikeinen.
Trump wint West Virginia
West Virginia gaat volgens AP naar Donald Trump. Dat betekent vier kiesmannen erbij voor de Republikeinse kandidaat. West Virginia is geen swing state, de verwachting was al dat de staat naar Trump zou gaan.
Nog een swing state klaar met stemmen
Ook in een andere belangrijke swing state, North Carolina, zijn de stembureaus nu gesloten. Die staat kleurt sinds 1980 rood, behalve in 2008 toen Obama McCain nipt versloeg. Door de groei van met name de zwarte bevolking, die doorgaans Democratisch stemt, zijn de verschillen in North Carolina de afgelopen jaren steeds kleiner geworden.
Rond deze tijd zijn mensen in Ohio ook klaar met stemmen. Die staat gold decennialang als swing state, maar leunt sinds 2016 naar de Republikeinen. Het is de thuisstaat van Trumps running mate Vance.
Nigel Farage eregast Trump op uitslagenavond
Eerder was al bekend dat X-baas Elon Musk is uitgenodigd in Mar-a-Lago, de residentie van Donald Trump in Florida. Vanuit de auto laat de Britse brexiteer Nigel Farage weten ook onderweg te zijn:
Bernie Sanders voor vierde keer verkozen in Senaat
Bernie Sanders gaat op voor een vierde termijn van zes jaar in de Senaat. De 83-jarige onafhankelijke kandidaat uit Vermont versloeg de Republikein Gerald Malloy, de onafhankelijke kandidaat Steve Berry en een aantal kandidaten van kleinere partijen.
Sanders is de langstzittende Senator in het Amerikaanse Congres. Twee keer was hij in de race om presidentskandidaat te worden namens de Democraten, maar hij legde het in 2016 en 2020 af tegen Hillary Clinton en Joe Biden. Hoewel hij onafhankelijk is, stemt de progressieve kandidaat vaak mee met de Democraten.
Voorafgaand aan de verkiezingen zei Sanders, ondanks zijn leeftijd, niet te hebben gedacht aan stoppen: "Ik vond dat ik met al mijn ervaring nu niet kon weglopen van Vermont, op dit moeilijke moment in de Amerikaanse geschiedenis."
In Indiana won de Republikein Jim Banks een plekje in de Senaat. Hij is een uitgesproken aanhanger van Donald Trump. Banks versloeg de Democraat Valerie McCray. De zetel was ook al in handen van de Republikeinen.
Eerste staten verdeeld
De eerste kiesmannen van de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2024 zijn verdeeld. Donald Trump heeft Kentucky en Indiana binnengesleept. Daar krijgt hij in totaal negentien kiesmannen voor.
Kamala Harris krijgt op haar beurt de drie kiesmannen van Vermont achter zich. Geen van deze uitslagen is verrassend. Vermont ging al sinds 1992 naar Democraten en Kentucky had sinds 2000 alleen maar op Republikeinen gestemd. Indiana stemde zelfs sinds de Tweede Wereldoorlog maar twee keer niet voor een Republikein.
Bekijk hier de interactieve uitslagenkaart:
Stembureaus in swing state Georgia dicht
In de swing state Georgia zijn bijna alle stembureaus nu gesloten. Vanwege bommeldingen eerder op de dag blijven zo'n tien bureaus nog wat langer open. Een hoge functionaris in Georgia zei vannacht al een uitslag te verwachten in die belangrijke staat.
Verder zijn kiezers nu ook uitgestemd in de rode staten Indiana, Kentucky en South Carolina en in de blauwe staten New Hampshire, Vermont en Virginia.
Ook in een deel van Florida mag een deel van de county's niet meer stemmen. Ook daar gaan stembureaus op twee tijdstippen dicht, vanwege de twee tijdzones. De staat gold decennialang als de belangrijkste swing state, maar onder meer door demografische veranderingen zit deze sinds 2016 steeds steviger in het Republikeinse kamp.
Bommeldingen waren in Michigan, Wisconsin en Georgia
De FBI onderzoekt bommeldingen bij stembureaus in de swing states Michigan, Wisconsin en Georgia. Het was al duidelijk dat er dreigementen waren binnengekomen, maar om welke staten het ging was nog niet bekend. Het lijkt er niet op dat er echt een aanslag aanstaande is.
Volgens de FBI zijn de bommeldingen afkomstig van Russische e-mailadressen. Volgens een lokale hoge functionaris in Georgia waren het ongeloofwaardige bedreigingen. Hij zegt dat de Russen niet willen dat "we soepele, eerlijke en accurate verkiezingen hebben."
In Georgia blijven zo'n tien stembureaus langer open vanwege de bommeldingen.
Republikeinse functionaris: Trumps stemfraudeclaim onzin
Een Republikeinse functionaris in de stad Philadelphia zegt dat de claim van Trump over stemfraude onzin is. Seth Bluestein, lid van de kiesraad in de stad, zegt dat er sprake is van desinformatie. "Deze bewering is absoluut niet waar. Het stemproces in Philadelphia is veilig en secuur verlopen."
Hij zegt dat de kiesraad regelmatig in contact is geweest met de Republikeinse Partij. "We hebben gereageerd op elke melding van onregelmatigheden bij de stembussen, om ervoor te zorgen dat inwoners van Philadelphia veilig en met zekerheid kunnen stemmen."
Ook de openbaar aanklager van Philadelphia weerspreekt de bewering van Trump. "De enige die van massaal bedrog spreekt, is Donald J. Trump. Er zijn geen feiten die deze wilde beschuldiging ondersteunen", zegt Larry Krasner. "We hebben al de hele dag gezegd dat mensen klachten en beschuldigingen van onregelmatigheden moeten melden. Als Donald J. Trump bewijs heeft om zijn wilde beschuldigingen te ondersteunen, willen we ze nu zien. Nu meteen. We houden onze adem niet in."
Philadelphia is met ruim 1,5 miljoen inwoners de grootste stad van Pennsylvania en de zesde stad van de Verenigde Staten.
Studenten stemmen in Wisconsin
Op de universiteit Wisconsin-Madison kan ook gestemd worden. Op die manier konden studenten die op de campus wonen ook gemakkelijk hun stem uitbrengen. Sommigen van hen deden dat voor het eerst.
Staat van democratie was belangrijkste onderwerp
Het belangrijkste vraagstuk waarmee kiezers in heel Amerika naar de stembus gingen was niet zoals eerder gedacht de economie, maar de staat van de democratie. Dat valt op te maken uit een voorlopige landelijke kiezersonderzoek van Edison Research. Dat onderwerp was voor 35 procent van de kiezers doorslaggevend. De economie was voor 31 procent van de kiezers het belangrijkst, aldus de ondervraagde kiezers. 14 procent vond het abortusvraagstuk het belangrijkst, 11 procent migratie en 4 procent het buitenlandbeleid.
Landelijk vindt maar liefst 73 procent van de kiezers dat de democratie in gevaar is. 25 procent zegt dat de democratie veilig is. Dat Republikeinen doorgaans beter scoren op de economie blijkt ook uit deze peiling. 51 procent vertrouwt Trump meer als het gaat om de economie tegenover 47 procent voor Harris.
Opnieuw zijn er meer vrouwen dan mannen naar de stembus getrokken. Er hebben volgens dit onderzoek zelfs iets meer vrouwen hun stem uitgebracht (53 procent) dan in 2020 (52 procent). Tegelijkertijd gingen er minder mannen naar de stembus (47 procent) dan vier jaar geleden (48 procent). 71 procent van de kiezers is wit, een stuk meer dan de 67 procent in 2020. 11 procent is zwart, minder dan de 13 procent van vier jaar geleden. 12 procent is latino, ten opzichte van de 13 procent in 2020.
Zowel de Democratische als de Republikeinse kandidaat is deze verkiezingen minder populair dan in 2020. Landelijk gezien staat 44 procent van de kiezers positief tegenover Donald Trump, ten opzichte van 46 procent in 2020. Bij Kamala Harris gaat het om 48 procent vergeleken met 52 procent voor Biden in 2020.
Voor de peiling werden door het hele land mensen ondervraagd die daadwerkelijk hun stem hebben uitgebracht, waardoor de betrouwbaarheid groter is dan bij peilingen vooraf.
Trump en Harris volgen uitslagen in Florida en Washington
Kamala Harris bracht op verkiezingsdag een bezoek aan het Democratisch Nationaal Comité, waar campagnemedewerkers mensen via de telefoon proberen te overtuigen op de Democraten te stemmen. Harris belde zelf ook nog een aantal mensen. Ze bekijkt de uitslag van de verkiezingen vannacht op een universiteit in Washington D.C.
Donald Trump bracht zijn stem uit in Palm Beach, Florida, samen met zijn vrouw Melania Trump. Hij is overtuigd van een Republikeinse overwinning: "Het zal niet eens spannend worden." Trump is vandaag bij een 'election night watch party' in Palm Beach.
Eerste stembureaus zijn dicht
De eerste stembureaus van de Amerikaanse verkiezingen van 2024 zijn gesloten. In een deel van Indiana en een deel van Kentucky kunnen mensen hun stem niet meer uitbrengen. Omdat deze twee staten twee tijdzones hebben, sluit een deel van de stembureaus nu en een deel om 01.00 uur Nederlandse tijd. Er zijn nog geen voorlopige uitslagen bekend uit deze staten.
Op deze tijdstippen sluiten de stembureaus in de swing states:
Duizenden stemmen in Wisconsin opnieuw geteld
In Milwaukee, de grootste stad van swing state Wisconsin, worden 31.000 uitgebrachte stemmen uit voorzorg opnieuw geteld. Volgens een lokale journalist wordt dat gedaan omdat de stemautomaten niet goed afgesloten waren. Er zijn geen aanwijzingen dat er daadwerkelijk iets mis is met de aantallen.
Het gaat om volmacht-stemmen, wanneer een persoon dus namens iemand anders gestemd heeft. De stemmachines worden nu weer 'op nul' gezet, waarna het tellen opnieuw begint. Dat kan in de swing state uren vertraging opleveren bij het bekendmaken van de einduitslag.
Trump spreekt van verkiezingsfraude in Philadelphia
Hoewel hij eerder vandaag nog zei dat er geen onregelmatigheden bij de verkiezingen te zien waren, beweert Donald Trump nu dat er in Pennsylvania wel sprake is van stemfraude. In een kort bericht op zijn socialemediaplatform Truth Social schrijft hij dat er gesproken wordt over "massaal bedrog" in Philadelphia.
Ook zegt hij dat de politie onderweg is. Wat hij daarmee bedoelt en waarnaartoe agenten naartoe zouden gaan, is niet duidelijk. Andere media melden niets over stemfraude in de belangrijke swing state. De politie zegt bij CNN niet te weten waar Trump op doelt.
In aanloop naar de verkiezingen, onder meer op campagnebijeenkomsten, opperde Trump regelmatig dat de Democraten zouden proberen de verkiezingen te "stelen". Na zijn verlies in 2020 van Joe Biden beweerde hij ook dat er sprake was van fraude, maar die claims bleken ongefundeerd.
Blue or Red mirage?
Om 07.00 uur Nederlandse tijd sluiten de laatste stembureaus, maar het is niet zeker of er dan ook al een uitslag is van de verkiezingen. Er is geen centraal kiescomité dat uitslagen bekendmaakt, Amerikaanse media zullen op basis van eigen exit polls en gedeeltelijke resultaten zelf analyseren of ze een call willen geven voor een staat of besluiten dat die toch nog too close to call blijft. Bij safe states zal dat besluit sneller vallen dan bij de swing states.
Het is daarbij belangrijk niet te snel conclusies te trekken op basis van vroege resultaten. Het meer Democratische oosten van Florida sluit bijvoorbeeld een uur voor het Republikeinse westen, met als gevolg dat een aanvankelijke voorsprong van Democraten snel kan verdampen. Dat fenomeen staat bekend als een Blue mirage, een Democratische luchtspiegeling, omdat de realiteit anders lijkt dan de uitslag feitelijk is. Het Republikeinse tegenovergestelde daarvan is de Red mirage.
Uitslagenkaart
Vanaf middernacht lopen de uitslagen binnen; volg ze in de uitslagenkaart van de NOS.
Recordbedrag van 16 miljard dollar uitgegeven rond VS verkiezingen
Door de kandidaten is de afgelopen tijd 15,9 miljard dollar (14,5 miljard euro) uitgegeven. Dat is een record, blijkt uit onderzoek van de non-profitorganisatie OpenSecrets.
Bij de presidentsverkiezingen in 2020 werd 15,1 miljard dollar uitgegeven en in 2016 was het nog 6,5 miljard.
10 miljard is uitgegeven aan reclamezendtijd. Het geld komt van donaties van bedrijven, organisaties, politieke actiecomités en individuen.
Welkom!
Welkom in het liveblog over de Amerikaanse verkiezingen. Vanaf middernacht lopen de uitslagen binnen. Hoe de verkiezingsdag verliep lees je in het vorige liveblog.