Israëlische leger wil massa-evacuatie uit Rafah en zelf hulp geven aan Gazanen

Gesloten

Dit blog wordt gesloten. Volg hier het nieuwe blog, van donderdag 14 maart.

'Dramatische draai' in Israël: het leger gaat zorgen voor voedselhulp aan Gaza

Het Israëlische leger wil de meer dan een miljoen Palestijnse vluchtelingen in de zuidelijke stad Rafah evacueren naar het midden van de Gazastrook. De bedoeling is om "humanitaire eilanden" te creëren waar de vluchtelingen voorzien worden van tijdelijk onderdak, eten en water, zei de Israëlische legerwoordvoerder Hagari vandaag.

Hagari zei ook dat Israël zelf voedsel- en ander hulp naar Gaza gaat sturen, wat volgens de Israëlische krant Ha'aretz een "dramatische draai" is. De hulp zou binnengebracht worden via meerdere land-, lucht- en zeeroutes. "We proberen het gebied nu te overspoelen met hulpgoederen", zei de woordvoerder.

De afgelopen dagen regende het waarschuwingen uit Washington, Londen en Brussel - en ook van demissionair premier Rutte - aan het adres van Israël. De boodschap was eenduidig: Israël moet meer doen om Gaza van voedsel te voorzien.

Hagari zei niet wanneer de massaevacuatie uit Rafah gaat plaatsvinden, en liet evenmin blijken wanneer het leger een grondoffensief in de stad wil beginnen. Maar hij zei dat Israël de operatie goed wilde timen en wilde coördineren met de regering in Caïro. Die wil voorkomen dat een groot aantal Palestijnen in Egypte hun toevlucht zoeken.

Het plan lijkt een reactie te zijn op toenemende druk van bondgenoten van Israël zoals de VS, die zeggen een grondoffensief in Rafah niet te zullen steunen zonder een duidelijk plan om burgers daar te beschermen. Tijdens de vijf maanden durende oorlog in Gaza heeft het Israëlische leger meermalen "veilige zones" aangewezen, maar zijn er onder vluchtende Palestijnen desondanks veel doden en gewonden gevallen.

Blinken: er ligt een sterk voorstel, maar gaat Hamas er op in?

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken zegt dat er een "sterk voorstel" voor een staakt-het-vuren op tafel ligt in de onderhandelingen tussen Israël en Hamas. De vraag is of Hamas het voorstel accepteert, voegde hij eraan toe.

De onderhandelingen zijn kort voor het begin van de ramadan gestruikeld, ondanks koortsachtige pogingen van de Verenigde Staten, Qatar en Egypte om Israël en Hamas te bewegen tot een wapenstilstand.

Vandaag haalt Times of Israel een hooggeplaatste Arabische diplomaat aan, die zegt dat Qatarese en Egyptische bemiddelaars weer optimistischer zijn. Volgens deze anonieme bron kreeg Hamas een waarschuwing van de regering in Doha: Hamas-leiders die in Qatar wonen zullen het land worden uitgezet tenzij Hamas zich flexibeler gaat opstellen in de onderhandelingen.

Tot nu toe geven Israël en Hamas elkaar de schuld van het uitblijven van een deal. Het voorstel zou gaan om een gevechtspauze en de vrijlating van Israëlische gijzelaars.

Egyptische president Sisi waarschuwt Israël tegen grondoffensief Rafah

President Sisi van Egypte heeft Israël gewaarschuwd tegen een grondoffensief in de zuidelijke stad Rafah in de Gazastrook. Hij deed dat op een persconferentie samen met demissionair premier Rutte, die vandaag Israël en Egypte heeft bezocht.

In Rafah verblijven meer dan een miljoen Palestijnen die hun woonplaats elders in Gaza zijn ontvlucht. Sisi herinnerde Israël aan de juridische verplichting om tijdens oorlog de burgerbevolking te beschermen.

Eerder vandaag sprak Rutte met de Israëlische premier Netanyahu, die erop hamerde dat een grondoffensief in Rafah noodzakelijk is om "Hamas te elimineren". Volgens Ha'aretz zinspeelt de Israëlische minister van Defensie Gallant erop dat het leger bijna klaar is om Rafah binnen te vallen. Bij een bezoek aan Israëlische officieren in Gaza Stad waarschuwde hij dat "degenen die denken dat we [de invasie van Rafah] uitstellen snel zullen zien dat er geen plek is waar wij niet bij kunnen."

Hila keert terug naar aangevallen dorp in Israël: 'Hele families zijn hier weggevaagd'

Ruim vijf maanden na de aanval van Hamas op 7 oktober zijn teruggekeerde bewoners van een Israëlisch dorp bezig hun bestaan weer op te pakken.

Palestijnse oud-international omgekomen tijdens luchtaanval in Gaza

De Palestijnse oud-voetballer Mohammed Barakat is omgekomen tijdens een Israëlische luchtaanval, meldt de Palestijnse voetbalbond. De luchtaanval was deze week op de stad Khan Younis in de zuidelijke Gazastrook.

De 39-jarige Barakat stond onder zijn teamgenoten in het Palestijnse nationale elftal bekend als "De leeuw". Vanaf 2015 speelde hij profvoetbal bij verschillende clubs in Gaza, Jordanië en Saudi-Arabië. Bij de club Shabab Khanyounis werd hij de eerste voetballer in Gaza die bij één club 100 doelpunten maakte.

Volgens de Palestijnse voetbalbond zijn 158 sporters, onder wie 91 voetballers uit verschillende divisies, omgekomen tijdens de oorlog in Gaza. De bond wil dat wereldvoetbalbond FIFA en de Europese bond UEFA zich daartegen uitspreken.

The Wall Street Journal: Palestijnen uit Gaza gemarteld bij detentie in Israël

Meerdere Palestijnen zijn na hun aanhouding in Gaza door Israëlische soldaten gemarteld, meldt The Wall Street Journal. Ze zijn naar eigen zeggen bij ondervragingen geschopt en met harde voorwerpen geslagen. Sommigen zouden zijn gedwongen om urenlang te knielen met hun handen vastgebonden boven hun hoofd.

Een van de gedetineerden, een 24-jarige Palestijn, zegt tegen de krant dat hij na drie weken detentie werd vrijgelaten in de buurt van een grensovergang met Gaza. Hij kon nauwelijks lopen omdat hij herhaaldelijk met een geweer was geslagen en in zijn kruis was geschopt. De krant sprak ook met een 20-jarige journalist die zei dat hij zwaar werd mishandeld tijdens ondervragingen in een verlaten gebouw ergens in Gaza. Daarna moest hij het bloed van zijn gezicht vegen en op de foto, waarbij hij moest poseren voor een Israëlische vlag.

Eind februari bezocht een Israëlisch medisch-ethisch comité een militaire basis in de Negev-woestijn in zuidelijk Israël, waar gevangengenomen Palestijnen medische zorg krijgen. De patiënten werden aldoor geblinddoekt en met handen en voeten vastgebonden aan hun bed, vertelden anonieme bronnen de Israëlische krant Haaretz. De organisatie Physicians for Human Rights spreekt van marteling.

Volgens de VN zijn duizenden Palestijnen gevangen genomen sinds het begin van de Israëlische grondoperatie in Gaza. Sindsdien zijn 27 Palestijnen uit Gaza in Israëlische hechtenis overleden, meldde Israël eerder deze maand.

UNRWA: dit is een oorlog tegen kinderen

Van oktober 2023 tot februari 2024 zijn er bij de oorlog tussen Israël en Hamas meer kinderen omgekomen dan wereldwijd bij gewapende conflicten in de vier jaar daarvoor. Dat meldt de VN-hulporganisatie voor Palestijnen UNRWA op basis van cijfers van de VN en het ministerie van Volksgezondheid in de Gazastrook, dat onder controle staat van Hamas. In Gaza kwamen 12.300 kinderen om het leven, tegenover 12.193 kinderen wereldwijd tussen 2019 en 2022.

"Deze oorlog is een oorlog tegen kinderen", schrijft UNRWA-topman Lazzarini. "Het is een oorlog tegen hun jeugd en hun toekomst." Hij noemt de cijfers die hij zelf op sociale media deelt onthutsend.

In totaal zijn er 31.184 Palestijnen om het leven gekomen en raakten er 72.889 gewond, aldus de autoriteiten in de Gazastrook. Daarnaast zijn er zeker 247 Israëlische soldaten omgekomen sinds het begin van de grondoperatie en raakten er 1475 gewond.

Hamas-lid gedood door luchtaanval in Libanon

In de buurt van de Libanese stad Tyrus zijn twee mensen gedood door een Israëlische luchtaanval. Zowel Israël als Hamas meldt dat een van de doden een lid van Hamas is. Het Israëlische leger zegt dat deze Hadi Mustafa een belangrijk lid was, terreurcellen instrueerde en opdracht gaf tot aanvallen op "Israëliërs en Joden wereldwijd".

De tweede man had de Syrische nationaliteit, aldus Libanese media. Een derde persoon raakte gewond. De aanval vond iets ten zuiden van Tyrus plaats. De slachtoffers zaten in een auto die op de openbare weg reed.

De auto vatte vlam toen deze werd geraakt door een projectiel:

Sinds het begin van de oorlog op 7 oktober zijn de beschietingen tussen Hezbollah en het Israëlische leger in het grensgebied fors toegenomen. Hezbollah is behalve een aartsvijand van Israël ook een bondgenoot van Hamas in de Gazastrook.

Rutte: bezoek aan Netanyahu behulpzaam voor gesprekken in Caïro

Demissionair premier Rutte heeft vanochtend in Jeruzalem met zijn Israëlische ambtgenoot Netanyahu gesproken over de moeizame onderhandelingen over een staakt-het-vuren en de noodzaak voor humanitaire hulp aan de Gazastrook. Rutte zei na afloop dat het een nuttig gesprek was en dat hij nu "beter snapt waar aan Israëlische kant de overwegingen zitten en wat wel en niet mogelijk is", wat betreft de mogelijke wapenstilstand.

Rutte reist nu door naar Egypte, waar hij met president Sisi onder meer zal praten over de onderhandelingen over het bestand. Wat hij precies van Netanyahu te horen heeft gekregen, wil hij niet vertellen. "Dat zijn natuurlijk dingen die heel vertrouwelijk zijn, maar het zijn boodschappen die wellicht vanmiddag weer kunnen helpen in zo'n gesprek. Maar ik ga niet zeggen dat ik vandaag hier nou het probleem ga oplossen. De grootste spelers zijn de Qatari, de Egyptenaren en de Amerikanen, maar iedereen moet natuurlijk proberen te helpen."

Correspondent Nasrah Habiballah sprak met Rutte na afloop van zijn vierde ontmoeting met Netanyahu sinds het begin van de oorlog:

Als het gaat over het plan van Israël om Rafah in het zuiden van de Gazastrook binnen te vallen, denkt Rutte niet dat hij Netanyahu vandaag van gedachten heeft kunnen laten veranderen. "Hij blijft herhalen: 'We gaan het doen.' Maar tot nu toe is het niet gebeurd en dat is ook niet zomaar gedaan. Dat vraagt om een enorme voorbereiding en een operatie. Intussen zullen we met de Amerikanen, Britten, Duitsers en anderen maximaal die druk blijven zetten. Wij verwachten dat een inval in Rafah eindigt in een humanitaire ramp."

Wel zegt Rutte te hebben benadrukt dat er meer humanitaire hulp naar Gaza moet. "Je hebt uiteindelijk eigenlijk iedere dag zo'n 500 van die vrachtwagens nodig die Gaza ingaan om hulp te brengen." Het is ook gegaan over het verdelen van de hulpgoederen. "Dat niet mensen die proberen bij de spullen te komen, vermoord worden of omkomen omdat er op dat moment oorlog aan de gang is."

Rutte verwijst daarmee naar twee recente incidenten waarbij Palestijnen om het leven kwamen toen ze waren aan het wachten op noodhulp.

Slachtoffers Bethlehem zijn soldaten, aanvaller is dood

De twee mensen die gewond raakten bij een steekpartij bij Bethlehem zijn Israëlische soldaten van de controlepost waar het incident plaatsvond. Volgens de Israëlische politie kwam de verdachte, een jongen van 15, op een fiets aangereden bij de controlepost voor een tunnel die Bethlehem met Jeruzalem verbindt.

Hij zou vervolgens van de fiets zijn gestapt en de twee soldaten hebben neergestoken. Daarop openden andere soldaten het vuur en werd de aanvaller gedood. Volgens de politie zijn er veel agenten ter plekke en wordt er onderzoek gedaan.

Dit zijn beelden van Israëlische soldaten na de aanval:

Twee Israëliërs neergestoken bij Bethlehem

Bij een militaire controlepost bij Bethlehem, op de bezette Westelijke Jordaanoever, zijn twee Israëliërs neergestoken. Een 19-jarige en een 25-jarige worden in het ziekenhuis behandeld aan "lichte tot matige steekwonden", meldt de Israëlische zorgdienst. Het is onduidelijk of het gaat om kolonisten of soldaten.

De Israëlische politie zegt dat een Palestijn is "geneutraliseerd" na de aanval, maar het is onduidelijk hoe diegene eraan toe is. Het is de tweede steekaanval bij hetzelfde checkpoint sinds het begin van de oorlog. Bij de vorige, in november, raakten vijf mensen gewond.

Jongen van 13 doodgeschoten in Oost-Jeruzalem

In vluchtelingenkamp Shu'fat in Oost-Jeruzalem is gisteravond een jongen van 13 doodgeschoten door Israëlische soldaten. Volgens Al Jazeera werd hij in zijn borst geschoten door een scherpschutter. De Palestijnse Rode Halve Maan heeft geprobeerd ter plekke hulp te verlenen aan de jongen, maar hij bezweek aan zijn verwondingen.

Volgens het Israëlische leger had Rami Hamdan al-Halhuli vuurwerk afgeschoten op soldaten. Al Jazeera schrijft dat die lezing niet klopt. De zender meldt dat de jongen het vuurwerk in de lucht schoot en niet richting de soldaten. Dat concludeert Al Jazeera op basis van twee filmpjes en gesprekken met ooggetuigen.

De moskee in Shu'fat heeft een dag van rouw afgekondigd. Ook zullen alle bedrijven in de buurt hun deuren sluiten uit protest en om te kunnen herdenken.

Net buiten Oost-Jeruzalem, in al-Jib, zijn nog eens twee Palestijnen gedood bij een checkpoint. Nog eens drie anderen raakten gewond. Volgens de Israëlische politie hadden de vijf met molotovcocktails gegooid.

Een heel stuk noordelijker op de Westelijke Jordaanoever, in Jenin, waren er vannacht opnieuw invallen. Volgens het lokale persbureau Quds openden Israëlische soldaten het vuur op mensen die voor een ziekenhuis stonden. Al Jazeera bevestigt dat bericht. De Jenin-brigade, een Palestijnse verzetsgroep, zegt dat zijn strijders in gevecht raakten met Israëlische troepen, maar het is onduidelijk of dat het incident bij het ziekenhuis betreft.

Het Israëlische leger zegt met tientallen militaire voertuigen en bulldozers Jenin te zijn binnengevallen. Ook werden er drones en een speciale undercovereenheid ingezet. Op beelden die online zijn geplaatst, valt te zien dat wegen zijn platgewalst, huizen zijn verwoest, elektriciteitsmasten zijn neergehaald en waterleidingen kapot zijn gemaakt.

Op sociale media verschenen de inmiddels bekende beelden van bulldozers in de straten van Jenin:

Sinds 7 oktober zijn er volgens diverse Palestijnse bronnen zeker 430 Palestijnen om het leven gebracht in de bezette Westelijke Jordaanoever. Daarnaast zijn er nog eens ruim 7500 Palestijnen gevangengenomen door Israëlische troepen.

Rutte vandaag voor vierde keer naar Israël sinds 7 oktober

Vandaag reist demissionair premier Rutte voor de vierde keer sinds de Hamas-aanslagen van 7 oktober af naar Israël. Vanochtend staat een overleg met de Israëlische premier Netanyahu gepland.

Gespreksonderwerpen zijn volgens het persbericht van Ruttes ministerie onder andere "de humanitaire situatie in Gaza, het belang van een onmiddellijke gevechtspauze en de vrijlating van alle gegijzelden".

Na zijn gesprek met Netanyahu reist Rutte door naar de Egyptische hoofdstad Caïro voor een overleg met president Sisi. De twee zullen het niet alleen hebben over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten, maar ook over samenwerking op gebied van migratie en groene waterstof.

Nog eens vier Amerikaanse schepen vertrokken richting Gaza

Vier schepen van het Amerikaanse leger zijn gisteren vanaf de oostkust van de VS vertrokken naar de Gazastrook. Ze zijn beladen met bouwmateriaal dat bedoeld is voor de aanleg van een drijvende haven voor de kust van Gaza, om de afgesloten enclave zo van voedsel en hulpgoederen te voorzien.

De reis naar de Middellandse Zee kan een maand gaan duren, meldt persbureau AP. Bedoeling is dat de Amerikanen daar een groot drijvend platform gaan opbouwen waar andere schepen containers met hulpgoederen kunnen lossen. Die goederen wil het leger vervolgens over een 550 meter lange drijvende tweebaansweg aan land brengen.

Het Pentagon verwacht via de tijdelijke haven dagelijks twee miljoen maaltijden te kunnen leveren aan Gaza, ongeveer gelijk aan het aantal bewoners van het gebied. Het ministerie van Defensie schat dat er zo'n duizend Amerikaanse soldaten betrokken zullen zijn bij de missie. Afgelopen weekend vertrok ook al een militair schip vanuit de staat Virginia richting de Middellandse Zee.

VS en Qatar blijven hopen op akkoord over staakt het vuren

De directeur van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA zegt dat een akkoord over een tijdelijk staakt-het-vuren in Gaza nog steeds mogelijk is, al moeten er nog veel zaken worden opgelost. "Dit is een moeilijk proces. Ik denk dat niemand succes kan garanderen", zei hij tijdens een hoorzitting in het Huis van Afgevaardigden.

Ook medeonderhandelaar Qatar denkt nog dat een akkoord mogelijk is, zo hoorde Midden-Oosten-correspondent Daisy Mohr van woordvoerder Majed al-Ansari van het ministerie van Buitenlandse Zaken van Qatar:

Marokko stuurt 40 ton voedsel naar Gaza

Marokko heeft een eerste lading van in totaal 40 ton voedsel met bestemming Gaza overgevlogen naar Tel Aviv. Vandaar is het voedsel naar de Kerem Shalom-overgang in het zuiden van Gaza overgebracht. Vandaag of morgen wordt het door vrachtwagens van de Palestijnse Rode Halve Maan in het noorden van Gaza verdeeld. De rest van de lading komt morgen in Gaza aan.

De Marokkaanse regering, die het nieuws bekendmaakte, zegt dat aan de goede banden met Israël te danken is dat deze afspraak kon worden gemaakt. De voedselpakketten bevatten babymelk, rijst, brood, dadels, meel en geconserveerde producten.

Welkom

Welkom in het liveblog van woensdag 13 maart over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Het liveblog van gisteren lees je hier terug.