Groenlinks-PvdA-voorman zeer kritisch over PVV

Timmermans: PVV geen hoeder van de vrijheid

GroenLinks-PvdA-voorman Timmermans uitte zich op een bijeenkomst in Eindhoven zeer kritisch over de PVV, de grootste partij in de Tweede Kamer en ook een van de partijen die praten over de vorming van een kabinet. Timmermans zei ook dat de onderhandelende partijen niet uit zijn op consensus.

Lees hier verder:

Veel discussie binnen de VVD

Nieuwsuur wierp een blik op de tweedeling die lijkt te zijn ontstaan in de VVD. Het programma zette op een rij wat er de afgelopen tijd in de partij is gebeurd. Daarbij gaat het ook over de positie van de opvolger van Mark Rutte als partijleider, Dilan Yesilgöz.

Bekijk dat hier:

Omtzigt kritisch over reactie Van der Plas op uitspraken boerenleider

NSC-voorman Omtzigt vindt dat BBB-leider Van der Plas afstand moet nemen van uitspraken van Mark van den Oever van Farmers Defence Force over acties van boeren. Van den Oever zei gisteren dat demissionair minister Adema en NSC-Kamerlid Holman "in het centrum van de belangstelling zullen komen te staan" en dat hij "een spuughekel aan hen heeft gekregen". Hij deed zijn uitspraken terwijl hij voor brandende pallets en autobanden stond.

Van der Plas kreeg in Op1 de vraag of dat geen verkapt dreigement is. Zij antwoordde dat het moet gaan over hoe de ellende van de boeren moet worden opgelost. Ze vindt het wel harde woorden, maar niet zozeer een bedreiging: "Er worden ook heel harde daden gepleegd richting de boeren. De boosheid is enorm op dit moment."

Omtzigt zegt op X over de uitspraken van Van den Oever en de reactie van Van der Plas dat "verkapte dreigementen niet OK zijn" en dat je daar "gewoon afstand" van neemt. Ook VVD-leider Yesilgöz zegt op X dat "verkapte dreigementen van FDF nooit goed te praten of weg te wuiven zijn". NSC, BBB en VVD praten in de kabinetsformatie samen met de PVV over de mogelijke vorming van een kabinet. Deze formatieronde loopt binnenkort af en de afgelopen dagen kwam naar buiten dat bij NSC nog steeds grote twijfel heerst over het verloop van de gesprekken.

Ook andere Kamerleden reageren fel:

Kabinetsformatie onder hoogspanning, grote twijfels bij NSC

Naar buiten toe zijn de berichten over het verloop van de kabinetsformatie "hoopvol" en "constructief". Door de afgesproken radiostilte kunnen de betrokken fractievoorzitters niets zeggen. Maar achter de schermen heerst bij Nieuw Sociaal Contract (NSC), de politieke partij van Pieter Omtzigt, grote twijfel over het verloop van de formatiegesprekken met PVV, VVD en BBB.

Fractieleden zouden er huiverig voor zijn om de kersverse naam van de partij te verbinden aan een coalitie met PVV, VVD en BBB. Om de leden bij te praten worden extra ledenbijeenkomsten georganiseerd in het krokusreces later deze maand.

Partijleider Pieter Omtzigt lijkt niet van plan om nu al de formatietafel te verlaten. Zijn definitieve beslissing wil hij pas nemen als informateur Plasterk zijn eindverslag publiceert. De partij laat weten tot die tijd constructief aan tafel te zitten.

Lees hier verder:

Podcast De Stemming: durft iemand een breuk te forceren?

In podcast De Stemming blikken Joost Vullings (EenVandaag) en Xander van der Wulp (NOS)wordt terug op een spannende week in de formatie. Er waren verschillende berichten op X, die niet direct bevorderlijk waren voor de sfeer aan de onderhandelingstafel. En de deadline van informateur Plasterk komt in zicht. De podcasters vragen zich af er partijen zijn die een (tijdelijke) breuk willen forceren, en zo ja, wie dat dan durft te doen. Luister hier de hele aflevering.

Plasterk nogmaals: geen tussentijdse update naar de Kamer

Informateur Plasterk heeft voor de derde keer een brief naar de Tweede Kamer gestuurd, waarin hij zegt dat hij tussentijds geen informatie geeft. Daar was opnieuw om gevraagd door partijen die niet meepraten en die willen weten of hij zich wel aan zijn opdracht houdt.

"Ik weet mij gebonden aan de opdracht van de Kamer, die stelt dat ik begin februari via de voorzitter van de Kamer mijn verslag zal doen toekomen", schrijft hij.

Hij zal de komende tijd aan dat verslag werken. In zijn opdracht staat dat dit "uiterlijk begin februari" klaar moet zijn. De informateur heeft al laten weten dat 'begin' ruim te nemen. Hoe dan ook is de bedoeling dat de Kamer er nog voor het Voorjaarsreces over debatteert. Dat begint op vrijdag 16 februari, vandaag over twee weken.

Deelnemers na afloop gesprek: goede hoop, geen druk

De bijeenkomst van vandaag is afgelopen. De partijleiders waren deze keer alleen, zonder secondanten, bij de informateur. En dat er op vrijdag overleg was, is ook bijzonder, maar VVD-leider Yesilgöz zei na afloop dat daar niet te veel achter gezocht moet worden.

PVV-leider Wilders vertrok zonder iets te zeggen, Hij zei vanmorgen voor aanvang dat het "heel erg spannend" wordt. "Laten we eerst maar eens de komende week zien te halen." Maar volgens Yesilgöz is de sfeer goed. "Het zijn goede gesprekken, ik heb goede hoop."

Ook BBB-leider Van der Plas zegt geen druk te voelen. Ze is niet bang voor de deadline die nadert, nu informateur Plasterk zijn rapport voor de Tweede Kamer moet gaan schrijven. "Ik ben journalist geweest en zoals Robert Long al zong: 'Journalisten doen het op de deadline'."

Ze verwees naar deze hit van Robert Long uit 1986:

Wilders: het wordt heel erg spannend

"Er zit wel een beetje druk op de ketel". Dat zei PVV-leider Wilders voor een nieuwe ronde van besprekingen tussen PVV, VVD, NSC en BBB onder leiding van informateur Plasterk. Hij wees erop dat Plasterk uiterlijk volgende week of de maandag erop zijn verslag bij de Tweede Kamer moet inleveren. "Hij moet het verslag nog schrijven en dat moeten we ook nog allemaal goedkeuren", legde de PVV-voorman uit.

Wilders zei ook dat het "heel erg spannend" wordt. Op de vraag of het net zo'n lange formatie wordt als in 2021, antwoordde hij: "Laten we eerst maar eens de komende week zien te halen." Hij voegde eraan toe dat de partijen nog steeds in de eerste fase zitten: "Hoe sneller het gaat, hoe beter. Nederland zit erop te wachten. Maar je moet het wel eens worden en zo ver is het nog niet."

De andere onderhandelaars wilden niets zeggen over de besprekingen.

Informateur Plasterk: morgen weer gesprekken, tijd begint te dringen

"We hebben nog een dikke tien dagen. De tijd begint te dringen", zei informateur Ronald Plasterk na afloop van de gesprekken van vandaag. Ook buiten de tafel van Plasterk vinden er gesprekken plaats, zegt hij. Morgen komen de partijen weer bij elkaar.

Op de vraag of hij er nog vertrouwen in heeft zegt hij: "Jazeker, als ik er geen vertrouwen in had dat het nuttig was dan zou ik er niet mee doorgaan. Waarmee ik niet zeg dat het lukt." Er wordt, zegt hij, serieus gewerkt door serieuze mensen maar dat elke partij zijn "eigen positie" heeft.

Wilders: de tijd dringt

PVV-leider Wilders vindt dat in de gesprekken onder leiding van informateur Plasterk "de tijd dringt en dat dat het er niet per se makkelijker op maakt". Voorafgaand aan een nieuwe ronde van overleg met de andere partijen zei hij dat "we in de buurt komen van de deadline waarbinnen de informateur zijn verslag moet inleveren". Plasterk is van plan binnenkort zijn bevindingen aan de Tweede Kamer te presenteren en binnen twee weken is daar een debat over.

Wilders en ook de andere Kamerleden die met Plasterk overleggen wilden niks inhoudelijks kwijt. De PVV-voorman zei alleen dat het intensieve gesprekken zijn.

Staatscommissie kritisch op 'onderhandelingen over grondrechten'

De Staatscommissie rechtsstaat is bezorgd dat in de formatie wordt gepraat over grondrechten, de grondwet en de rechtsstaat. Voorzitter Henk Kummeling van de commissie zegt in Trouw nog nooit te hebben meegemaakt dat de politiek hierover onderhandelt: "Alsof het een tandje minder kan met grondrechten. Dat zou niet moeten mogen."

De commissie heeft in december al een brief geschreven aan informateur Plasterk. Daarin staat dat de commissie de ontwikkelingen met bijzondere belangstelling volgt en dat de rechtsstaat permanent onderhoud vergt. Ook zijn er volgens de brief aanzienlijke financiële investeringen nodig om die rechtsstaat te waarborgen. Kummeling zegt in Trouw dat hij niet is uitgenodigd om zijn brief toe te lichten en dat hij dat jammer vindt.

De komst van de Staatscommissie rechtsstaat was een wens van de Tweede Kamer, naar aanleiding van de toeslagenaffaire. Eerste ondertekenaar van de motie waarin om de commissie werd gevraagd was Kamerlid Omtzigt, toen nog van het CDA. Hij is nu als NSC-leider een van de Kamerleden die onder leiding van Plasterk al weken praten over de mogelijke vorming van een kabinet.

Commissievoorzitter Kummeling in Trouw: "Omtzigt hamert al jarenlang op het versterken van de rechtsstaat. Ik ga ervan uit dat hij dat niet is vergeten nu hij aan de formatietafel zit."

Plasterk praat morgen weer met Kamerleden van PVV, VVD, NSC en BBB

Voor morgenmiddag staat weer een nieuwe ronde van gesprekken tussen PVV, VVD, NSC en BBB op het programma onder leiding van informateur Plasterk. Vandaag hield de informateur geen officiële ontvangsten van de vier partijen tegelijk, al werd er wel doorgewerkt. Er is geregeld onderling contact tussen de betrokkenen; zo lunchten Plasterk en VVD-leider Yesilgöz vandaag samen.

Dat er geen gezamenlijke gesprekken waren, kwam doordat drie van de vier betrokken fractievoorzitters vandaag voor een (hernieuwd) kennismakingsbezoek bij de koning waren. Het staatshoofd ontvangt sinds vorige week alle fractievoorzitters uit de Tweede Kamer afzonderlijk. Vorige week sprak hij met onder anderen PVV-leider Wilders en GroenLinks-PvdA-voorman Timmermans. Vandaag gingen Yesilgöz, NSC-leider Omtzigt en BBB-fractievoorzitter Van der Plas bij de koning langs.

Het is de bedoeling dat de informateur begin februari zijn verslag naar de Tweede Kamer stuurt. Die houdt dan nog voor het Voorjaarsreces een debat. Het reces begint op 21 februari.

Welke kant het opgaat, is nog niet te zeggen. De afgelopen dagen vielen woorden als "pittige gesprekken" en "een ingewikkeld proces".

Onderhandelende partijen vragen te verwachten 'grote tegenvallers' op bij ministeries

De partijen die onderhandelen over een nieuw kabinet hebben bij alle ministeries opgevraagd welke mogelijke financiële tegenvallers ze de komende vier jaar verwachten. Bronnen in Den Haag melden dat aan de NOS. Het gaat om tegenvallers van meer dan 500 miljoen.

Het zijn onder meer te verwachten rechtszaken die nadelige financiële gevolgen kunnen hebben. Partijen willen zo inzicht krijgen in welke grote kostenposten er mogelijk komen. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om staatsdeelnemingen, de spaartaks of Schiphol.

De departementen is ook gevraagd niet openbaar te maken over welke onderwerpen ze informatie verstrekt hebben.

Gesprekken voor vandaag klaar

De formatiegesprekken zitten erop voor vandaag. Geen van de betrokkenen wilde naderhand iets kwijt over de inhoud.

Op de vraag of de partijen de puntjes op de i aan zetten zijn, zei PVV-leider Wilders "Het zijn nog heel veel i's dan."

'Pittige' gesprekken en 'een ingewikkeld proces'

De gesprekken zijn weer begonnen en PVV-leider Wilders zei vooraf dat het "pittig" gaat worden. "Er staat veel op het spel, het zijn spannende gesprekken." Over de inhoud van de gesprekken wilde hij niets kwijt.

VVD-leider Yesilgöz sprak zaterdag over een "goede kans op een vruchtbare samenwerking", maar NSC-voorman Omtzigt wilde zich vandaag niet wagen aan een inschatting van de slagingskans. "Je weet het nooit bij kabinetsformaties. Geen garantie dat het slaagt."

Hij noemde de formatie verder "sowieso een ingewikkeld proces". "En dat kan je zien op het moment dat je ziet hoe verschillend de partijen zijn." Waarover de vier partijen binnenskamers van mening verschillen, wilde Omtzigt niet zeggen.

Informateur Plasterk, VVD-leider Yesilgöz en BBB-leider Van der Plas zeiden vanochtend niks tegen de verzamelde pers.

Plasterk: stevige gesprekken, vooral over financiën

De besprekingen voor vandaag zijn weer afgelopen. PVV-leider Wilders liep weg zonder iets te zeggen. Even later reageerde Pieter Omtzigt van NSC op Wilders' uitspraak van eerder vandaag dat er "harde onderhandelingen" worden gevoerd. Volgens Omtzigt zijn het inderdaad "pittige gesprekken". Op de vraag of hij denkt dat de vier partijen eruit komen zegt hij: "Weet je, we kijken wat er in het verslag staat". Hij doelt op het verslag van informateur Plasterk, dat deze uiterlijk 12 februari naar de Tweede Kamer wil sturen.

Plasterk zelf sprak van "stevige" gesprekken. Vooral over financiën verschillen de partijen volgens hem van mening: "Geld is, omdat het raakt aan alles wat je wil, altijd een belangrijk onderwerp." Vooral de VVD vindt bezuinigen noodzakelijk, de PVV is daar faliekant tegen.

Plasterk gaat niet in op de uitlatingen van Wilders, die verder VVD-leider Yesilgöz op X "zuur" noemde. Op de vraag of hij dat volwassen gedrag vindt, antwoordt Plasterk: "Bij mij aan tafel gedragen ze zich als volwassen mensen."

Wilders: spannende tijd en harde onderhandelingen

PVV-leider Wilders zei toen hij aankwam voor de middaggesprekken over een nieuw kabinet dat het "harde onderhandelingen" zijn. De PVV-leider sprak op X eerder vanmorgen over "zure Yesilgöz" en dit weekend hintte hij op X op nieuwe verkiezingen als hij een aantal voor hem belangrijke punten niet kan binnenhalen.

Op de vraag wat dat bericht over nieuwe verkiezingen betekende, sprak hij van "spannende tijden" en "harde onderhandelingen". Ook zei dat er "veel op het spel staat". VVD-leider Yesolgöz zei er "heel weinig" of zelfs "helemaal niets van te vinden" dat Wilders haar op sociale media zuur noemt. De VVD-leider zei zaterdag in haar toespraak op het VVD-congres dat je '"zelfs verkiezingen kunt winnen door constant boze berichten de wereld in te sturen".

De vier partijen praten verder

Vandaag praten PVV, VVD, NSC en BBB verder over de vorming van een nieuw kabinet. Deze ochtend komen de vier weer bij elkaar onder leiding van informateur Ronald Plasterk. Afgelopen donderdag spraken de partijen voor het laatst (officieel) met elkaar. Plasterk sprak toen na afloop over intensieve gesprekken, waar "beweging in zit". Hij moet over twee weken een verslag af hebben en daar is hij al mee bezig.

Tot nu toe komt er weinig naar buiten over het verloop van de gesprekken; de door de vier partijen afgesproken 'radiostilte' wordt tamelijk zorgvuldig gehandhaafd. Op het VVD-congres zaterdag lichtte partijleider Yesilgöz een tipje van de sluier op. Ze had het in haar toespraak over "een goede kans op vruchtbare samenwerking" en benadrukte dat er een kans is beleid "waar iedereen in deze zaal voor is" te realiseren.

Hoe groot PVV-leider Wilders de kans op vruchtbare samenwerking inschat, is de vraag. Vanochtend twitterde hij over "zure Yesilgöz" en dit weekend hintte hij op X op nieuwe verkiezingen als hij een aantal voor hem belangrijke punten niet kan binnenhalen.

Rondje Binnenhof: Radiostilte, slechte sfeer en een probleem voor de PVV

Hoe is de sfeer aan de formatietafel? En hoe maakt de spreidingswet de gesprekken nog wat lastiger? Marleen de Rooy, Xander van der Wulp en Gerri Eickhof nemen al het Haagse nieuws door.

Kijk hieronder Rondje Binnenhof nummer 59:

Welkom, lees hier het liveblog van vorige week

Deze week weer een nieuw liveblog om u op de hoogte te houden van alle ontwikkelingen rondom de formatie van een nieuw kabinet met de vier partijen PVV, VVD, NSC en BBB. Lees hier het blog van vorige week terug.