Midden-Oostenblog
NOS NieuwsAangepast

Nieuwe luchtaanvallen van VS en VK op Houthi-doelen in Jemen

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten, zoals de oorlog tussen Hamas en Israël en de situatie in Jemen. Dit is het belangrijkste nieuws:

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.

liveblog gesloten

Nieuwe luchtaanvallen op Jemen door Amerikanen en Britten

De Britse en Amerikaanse luchtmacht hebben wederom Houthi-doelen in Jemen aangevallen. De Houthi's melden dat onder meer hoofdstad Sanaa onder vuur is genomen.

Amerikaanse functionarissen hebben het nieuws bevestigd. Het is nog onduidelijk welke schade er is aangericht of hoeveel doden er zijn gevallen.

Het vliegdekschip USS Eisenhower, vanwaar de aanvallen op de Houthi's zijn uitgevoerd

Correspondent Sander van Hoorn over bericht voorstel gevechtspauze

"De auteur van het artikel is goed ingevoerd", zegt correspondent Sander van Hoorn over het Axios-artikel dat Israël een gevechtspauze van twee maanden zou voorstellen aan Hamas. "Ook komt het wel vaker voor dat dit soort informatie naar journalisten in de VS wordt gelekt, omdat Israëlische media er vanwege de censuur niet zomaar over mogen publiceren. Op deze manier kunnen bestuurders aftasten hoe een gevoelig plan valt.

Maar het is wel opmerkelijk dat Netanyahu vandaag nog tegen een groep vertegenwoordigers van de gijzelaars heeft gezegd dat er geen plan op tafel ligt. Wel duidelijk is dat er achter de schermen, met tussenkomst van Qatar, Egypte en de VS, druk onderhandeld wordt om de resterende gijzelaars vrij te krijgen.

Het zou kunnen zijn dat dit een tegenvoorstel is van Israël. En als dat klopt is het ook maar de vraag of Hamas ermee akkoord zou gaan. Want als Hamas alle gijzelaars zou vrijlaten, is het ook meteen zijn grootste troef kwijt. Uiteindelijk is het afwachten of deze informatie door andere bronnen kan worden bevestigd."

'Israël wil twee maanden gevechtspauze in ruil voor alle gijzelaars'

De Amerikaanse nieuwssite Axios zegt dat Israël een gevechtspauze heeft voorgesteld aan Hamas. In ruil voor een wapenstilstand van twee maanden zouden alle gijzelaars moeten worden bevrijd.

De site baseert zich op twee anonieme Israëlische functionarissen. Er is nog geen officiële reactie op het nieuws. Naar schatting ruim 130 Israëlische gijzelaars in Gaza zijn nog niet bevrijd. Een onbekend aantal van hen is niet meer in leven.

Eind november werd een gevechtspauze van een week ingesteld. In ruil daarvoor had Hamas 110 gijzelaars vrijgelaten. Israël had 210 Palestijnse gevangenen laten gaan, een eis van de militante beweging.

Helemaal geen schip aangevallen door Houthi's, zegt VS

Vanuit Washington wordt stellig ontkend dat Houthi's een Amerikaans vrachtschip hebben aangevallen in de Rode Zee. De militie beweert dat dit wel het geval is. Volgens de Houthi's was vrachtschip Ocean Jazz was het doelwit van de aanval. Maar de VS zegt dat het schip een veilige doorvaart heeft gehad. Ook zou er constant contact zijn geweest met Ocean Jazz.

Meer sancties VS tegen Hamas, ook Iraakse luchtvaartmaatschappij bestraft

De Verenigde Staten hebben nieuwe sancties ingesteld tegen personen en bedrijven die Hamas zouden financieren. Ook tegen de Iraakse luchtvaartmaatschappij Fly Baghdad zijn strafmaatregelen ingevoerd, evenals tegen een pro-Iraanse militie in dat land.

Volgens Washington hebben Fly Baghdad en zijn directeur Iran en diens bondgenoten in Syrië, Irak en Libanon geholpen. Het bedrijf doet deze beschuldiging af als onzin en zegt naar de rechter te stappen. "Dit besluit is genomen op basis van misleidende en verkeerde informatie."

Amerikaanse militairen in de regio zijn de afgelopen tijd regelmatig aangevallen met raketten en drones. Deze aanvallen worden uitgevoerd door strijdgroepen die gesteund worden door Iran. Tegen Kataib Hezbollah in Irak heeft de VS nu aanvullende sancties ingesteld. Van gesanctioneerde bedrijven of personen worden alle tegoeden in de VS bevroren.

Betogers: 'Bloed aan jullie handen', rood water bij huis Netanyahu

Demonstranten in Jeruzalem eisen directe actie van de regering om de Israëlische gijzelaars vrij te krijgen. Als protestactie stroomt rood water door een straat in de buurt van het huis van premier Netanyahu, schrijven Israëlische media.

"Het bloed van de gijzelaars kleeft aan jullie handen", staat op de borden die demonstranten dragen. Eerder vandaag drongen familieleden van gijzelaars een bijeenkomst van het parlement binnen. Ze vinden dat de regering veel te weinig doet om hun geliefden vrij te krijgen. Er wordt gevreesd dat gijzelaars omkomen bij aanvallen door het Israëlische leger.

Bekijk hier een video van de protestactie vanavond in Jeruzalem:

Houthi's: weer vrachtschip VS aangevallen in Rode Zee

De Houthi's in Jemen zeggen dat ze opnieuw een vrachtschip hebben aangevallen in de Rode Zee. Een Amerikaans schip zou zijn beschoten met raketten. Het nieuws is nog niet bevestigd door de VS.

Volgens de militie, die het grootste deel van Jemen in handen heeft, was het een vergeldingsactie. Een coalitie onder leiding van Washington heeft herhaaldelijk Houthi-doelen bestookt. Ondanks deze luchtaanvallen zijn de Houthi's doorgegaan met beschietingen van passerend vrachtschepen.

Israël meldt dood van drie militairen

Nog eens drie Israëlische militairen zijn gesneuveld in Gaza, zo heeft het leger bekendgemaakt. Het dodental bij het grondoffensief komt daarmee op 198. Het drietal is gedood bij de zware gevechten in het zuiden van de Palestijnse enclave.

De strijd in de zuidelijke stad Khan Younis wordt door persbureaus de bloedigste van deze maand genoemd. Volgens de Palestijnse autoriteiten in Gaza en hulporganisatie Rode Halve Maan hebben Israëlische militairen een ziekenhuis bestormd. Israël heeft daar nog niet op gereageerd. In de stad zijn afgelopen nacht vijftig Palestijnen omgekomen, melden de door Hamas aangestuurde autoriteiten.

Internet en telefonie liggen weer plat in Gaza

In de Gazastrook liggen internet en telefonie opnieuw plat, meldt telecombedrijf Paltel op sociale media. Het is de tiende keer sinds het begin van de oorlog dat het netwerk in de enclave nagenoeg volledig is uitgevallen.

Na een zogenoemde blackout van een week werd de verbinding afgelopen vrijdag deels hersteld. Als gevolg van zware gevechten ligt het netwerk nu opnieuw plat volgens Paltel.

In beeld: vluchtelingen komen aan in Rafah

  • Reuters
    Vluchtelingen uit Khan Younis komen aan in Rafah, in het zuiden van Gaza
  • Reuters
    Vluchtelingen uit Khan Younis komen aan in Rafah, in het zuiden van Gaza
  • Reuters
    Vluchtelingen uit Khan Younis komen aan in Rafah, in het zuiden van Gaza

Netanyahu: er is geen deal met Hamas

De Israëlische premier Netanyahu heeft tegen familieleden van gijzelaars gezegd dat er geen "echt voorstel" van Hamas ligt over een vrijlating van de gijzelaars in Gaza.

"Ik zeg dit zo duidelijk als mogelijk, omdat er zoveel onjuiste informatie is die zeker pijnlijk moet zijn voor jullie", zei Netanyahu volgens een verklaring van zijn kantoor. De premier zei dat er wel een "initiatief" is vanuit Israëlische zijde, maar hij wil dat niet verder toelichten.

Familieleden van gijzelaars drongen eerder vandaag binnen bij een bijeenkomst van het Israëlische parlement. Ze zijn ontevreden over de houding van de regering en eisen dat er een deal wordt gesloten met Hamas. Veel familieleden zijn tevens bang dat de gijzelaars omkomen bij de Israëlische aanvallen. Naar schatting worden er nog ongeveer 130 gijzelaars vastgehouden in Gaza.

'Nasser-ziekenhuis op het randje van instorten'

Het Nasser-ziekenhuis in Khan Younis staat op het randje van instorten, zegt een dokter op de intensivecare-afdeling, Ahmed Abu Mustafa, tegen persbureau Reuters. Israël heeft de laatste dagen heftige aanvallen uitgevoerd op de stad in het zuiden van Gaza.

"Er zijn sinds gisternacht vele, vele gewonden binnengekomen, maar er is eigenlijk geen plek voor hen", zegt Mustafa. "Vanwege de Israëlische belegering van buurten dicht bij het ziekenhuis, is het heel lastig om goederen te leveren." Er is niet alleen een tekort aan medische goederen zoals pijnstillers of middelen voor anesthesie, maar ook aan medisch personeel. "Ons moreel is laag, ik heb al dertig uur niet geslapen. Het ziekenhuis staat op het punt van instorten."

Op beelden van persbureau Reuters is te zien dat ernstig gewonde mensen op overvolle gangen liggen en op de grond worden behandeld. Het ministerie van Gezondheid in Gaza, dat onder gezag van Hamas staat, zei eerder dat er vannacht in de stad vijftig doden en honderd gewonden zijn gevallen.

  • Reuters
    Een gewonde man wordt het Nasser-ziekenhuis binnengedragen
  • Reuters
    Gewonde kinderen in het ziekenhuis

EU-buitenlandchef Borrell: Israëls plan werkt niet

Het plan van Israël om terreurorganisatie Hamas te vernietigen werkt niet en er zijn dringend vredesgesprekken nodig, zegt EU-buitenlandchef Borrell bij de bijeenkomst van buitenlandministers in Brussel.

Daar dringt hij opnieuw aan op een tweestatenoplossing. De Israëlische premier Netanyahu heeft zich vaker uitgesproken tegen die oplossing. Volgens hem is er geen "geen compromis over volledige Israëlische controle" over Gaza mogelijk.

"Maar wat zijn de andere oplossingen die ze in gedachten hebben?", zegt Borrell in Brussel tegen journalisten. "Alle Palestijnen wegjagen, ze doden? De manier waarop ze Hamas uitroeien werkt niet. Ze zaaien haat voor de komende generaties."

Familieleden van gijzelaars verstoren parlementsvergadering

Familieleden van gijzelaars hebben een vergadering in het Israëlische parlement verstoord. Ze eisen dat de regering een deal sluit met Hamas om de gijzelaars te bevrijden. Op video's op X is te zien dat demonstranten de politici benaderen, terwijl bewakers ze tevergeefs proberen tegen te houden. "Jullie kunnen hier niet gewoon zitten terwijl zij daar doodgaan", schreeuwt een van hen.

Familieleden van de gijzelaars eisen al langer meer actie van hun regering om de gijzelaars vrij te krijgen. Er is een aantal gijzelaars vrijgelaten, maar naar schatting worden er nog 130 vastgehouden in Gaza.

Bekijk beelden van het verstoren:

Familieleden van gijzelaars dringen Israëlisch parlement binnen

Rode Halve Maan: Israël belegert ambulancepost in Khan Younis

Israël belegert een ambulancepost van de Rode Halve Maan in Khan Younis aan, zegt de zusterorganisatie van het Internationale Rode Kruis. Hulpverleners kunnen gewonden in de stad in het zuiden van Gaza daardoor niet bereiken.

Verschillende bronnen melden dat de aanvallen in Khan Younis toenemen. Volgens het ministerie van Gezondheid in Gaza, dat onder gezag van Hamas staat, zijn er vannacht in de stad vijftig doden en honderd gewonden gevallen.

Er zijn aanvallen bij het Nasser-ziekenhuis in de stad, zegt een woordvoerder van de Rode Halve Maan tegen Al Jazeera. "De situatie hier is extreem gevaarlijk." Een dokter van dat ziekenhuis zegt tegen de nieuwszender dat er "overal om hem heen" bombardementen plaatsvinden.

Beelden uit Gaza

Op video's van het Britse persbureau Reuters van gisteravond is te zien hoe gewonden aankomen bij het ziekenhuis, terwijl op de achtergrond geluiden van explosies te horen zijn. Ook is te zien hoe een gewond kind wordt behandeld aan een buikwond en zijn er gewonde patiënten te zien die onder het grijze stof zitten.

Israëlische tanks zijn tevens dicht bij het al-Amal-ziekenhuis, zegt de Rode Halve Maan. De hulporganisatie riep Israël begin deze maand nog op om patiënten, ontheemden en medisch personeel in dat ziekenhuis te beschermen omdat het voortdurend te lijden heeft onder Israëlische aanvallen.

De krant The Jerusalem Post schreef eerder dat de Israëlische strijdkrachten met hun aanvallen op Khan Younis steeds dichter bij de gijzelaars komen.

Een vrouw houdt haar omgekomen kind in de armen in het Nasser-ziekenhuis

Hoger beroep tegen de Staat over leveren van F-35-onderdelen aan Israël

In het gerechtshof in Den Haag is het hoger beroep begonnen van mensenrechtenorganisaties tegen de Nederlandse Staat. Oxfam Novib, Stichting Vredesbeweging Pax en Stichting The Rights Forum willen dat Nederland stopt met het leveren van onderdelen voor Israëlische F-35-gevechtsvliegtuigen.

De organisaties vinden dat de doorvoer van de F-35-onderdelen in strijd is met het oorlogsrecht, omdat Nederland weet dat de jachtvliegtuigen waarvoor ze zijn bedoeld aanvallen uitvoeren op de Gazastrook. Nederland draagt daardoor bij aan mensenrechtenschendingen, stellen de organisaties. Volgens de Nederlandse Staat valt niet vast te stellen hoe Israël de vliegtuigen inzet.

In december verloren de organisaties het kort geding hierover tegen de Staat. Daarop gingen ze in hoger beroep.

Buitenlandministers bijeen in Brussel, tweestatenoplossing op de agenda

De ministers van Buitenlandse Zaken van de 27 EU-lidstaten komen vandaag in Brussel bijeen om te praten over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden. EU-buitenlandchef Borrell zei voorafgaand aan de bijeenkomst dat er gepraat moet worden over "concrete plannen voor een tweestatenoplossing".

Ook de Israëlische buitenlandminister Katz en de Palestijnse minister al-Maliki van Buitenlandse Zaken zijn aanwezig. Zij zullen in afzonderlijke sessies met de EU-ministers vergaderen. Vertegenwoordigers van Saoedi-Arabië, Egypte en Jordanië zijn ook in Brussel.

EU-buitenlandchef Josep Borrell op een conferentie

Bij Jemen vermiste commando's VS doodverklaard

Het onderschepte scheepje

Twee Amerikaanse commando's die vermist raakten tijdens een actie voor de kust van Jemen zijn doodverklaard. Het Pentagon gaat er na tien dagen zoeken van uit dat ze niet meer levend zullen worden aangetroffen.

De zoektocht naar hun lichamen gaat nog wel door. In de zoektocht naar de vermisten hebben schepen van de VS, Japan en Spanje een gebied van 55.000 vierkante kilometer doorzocht.

De twee raakten vermist toen een SEAL-team in de Golf van Aden een wapentransport naar de Houthi's in Jemen onderschepte. Bij het enteren van die boot sloeg een van hen in de ruwe zee overboord, waarna de tweede hem achterna sprong.

Het Amerikaanse leger condoleert familie, vrienden en collega's met het verlies. "We zullen altijd hun offer en voorbeeld eren." Over de identiteit van de twee heeft het Pentagon nog geen mededelingen gedaan.

Raketonderdelen die in beslag zijn genomen

Aan boord van het onderschepte bootje werden raketonderdelen gevonden die gebruikt kunnen worden voor de aanvallen die de Houthi's uitvoeren op de internationale scheepsvaart. De VS beschuldigt Iran ervan die te leveren, dat land heeft niet gereageerd op de vondst.

De boot is na de Amerikaanse actie tot zinken gebracht omdat die onveilig zou zijn. De veertien opvarenden zijn opgepakt.