Gaza/Israël-blog
NOS NieuwsAangepast

Biden spreekt van meningsverschillen met Netanyahu • Weer tanker beschoten door Houthi's

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen over de oorlog tussen Hamas en Israël. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.

liveblog gesloten

We gaan weer verder in een nieuw blog

Dit blog van maandag is gesloten, maar we houden je op de hoogte van het laatste nieuws uit Gaza en Israël in een nieuw liveblog.

Schip voor kust Jemen getroffen door raketten

In de Rode Zee is opnieuw een vrachtschip aangevallen. Vanuit Jemen werd een raket gelanceerd op een Noorse olietanker. Op het schip ontstond brand. Er is schade maar er zijn geen slachtoffers, meldt het Amerikaanse leger. Een Amerikaans kustwachtschip zou te hulp zijn geschoten. Volgens de VS zaten Houthi-rebellen achter de aanval.

De aanval op het schip komt te midden van dreigementen van de Jemenitische Houthi-rebellen tegen commerciële scheepvaart in de regio. De door Iran gesteunde rebellen hebben zich solidair verklaard met de Palestijnen in Gaza. De groepering dreigde de doorvaart door de Rode Zee naar Israëlische havens te blokkeren als er geen of onvoldoende hulpgoederen naar de Gazastrook worden getransporteerd.

Ze waarschuwden internationale scheepvaartbedrijven dat het geen zaken moet doen met het land. De Noorse olietanker was onderweg vanuit Maleisië naar het Suezkanaal. Het is onduidelijk of de het schip ook naar Israël onderweg was.

Biden spreekt van meningsverschillen met Netanyahu

De Amerikaanse president Biden heeft gezinspeeld op de complexe relatie die hij heeft met Netanyahu. Bij een receptie in het Witte Huis voor Chanoeka sprak hij over zijn decennialange relatie met de Israëlische premier. Hij zei dat de twee door de jaren heen hun meningsverschillen hebben gehad, óók op dit moment.

Hij ging niet in op de verschillen tussen de twee mannen, hoewel duidelijk is dat hij niet achter alles staat wat Israël nu in Gaza doet. Biden heeft kritiek op de reactie van Israël na de terroristische aanval van Hamas op 7 oktober. Hamas doodde toen 1200 mensen. Volgens het ministerie van Volksgezondheid van Gaza, dat onder gezag van Hamas valt, zijn bij de vergeldingsactie 18.205 mensen omgekomen en bijna 50.000 mensen gewond geraakt. Dat leidt tot scherpe kritiek in de Verenigde Staten.

Biden vertelde de Joodse mensen die aanwezig waren voor de Chanoeka-viering dat zijn steun ondanks meningsverschillen 'onwrikbaar' is. Hij voegde daaraan toe: "Als er geen Israël was, zou er geen Jood ter wereld veilig zijn."

Hij zegt het land te blijven steunen tot Hamas verdreven is. Maar Israël moet voorzichtig zijn, zei Biden. "De publieke opinie van de hele wereld kan van de ene op de andere dag veranderen."

Biden tijdens de Chanoeka-viering in het Witte Huis

Chirurg in ziekenhuis Noord-Gaza getroffen door kogel

Hulporganisatie Artsen Zonder Grenzen (AZG) zegt dat een van hun medici gewond is geraakt in Noord-Gaza. De chirurg werd in een ziekenhuis getroffen door een kogel die was afgevuurd van buiten het gebouw. Het is onduidelijk wie de schutter was.

"Onze collega's melden dat sluipschutters bij het ziekenhuis naar binnen schieten", zegt AZG in een verklaring. Het ziekenhuis wordt volgens de organisatie sinds 5 december belegerd door het Israëlische leger. Er staat niet vermeld hoe ernstig de verwondingen van de chirurg zijn. Sinds het begin van de oorlog zijn vijf medewerkers van het ziekenhuis omgekomen.

Defensieminister: Israël wil niet blijven in Gaza

De Israëlische minister van Defensie zegt dat er "geen intentie is permanent in Gaza te blijven". Volgens hem staat het land open voor alternatieve opties, zolang de nieuwe machthebbers niet "vijandig handelen" tegenover Israël.

Minister Yoav Gallant herhaalde tegen journalisten dat allereerst Hamas moet worden verslagen. "Als jullie je overgeven, kan dat jullie leven redden", zei hij. "Zo niet, dan is jullie lot bezegeld."

Gallant opperde ook dat er een akkoord mogelijk is met Hezbollah in Libanon. Maar dan moet wat hem betreft wel aan reeks voorwaarden worden voldaan, zoals de instelling van een veiligheidszone aan de grens. Sinds het begin van de oorlog zijn er dagelijks schermutselingen tussen Hezbollah en het Israëlische leger.

Israël: morgen extra controlepunt open voor snellere levering noodhulp

Het Israëlische leger zegt dat het tempo wordt opgevoerd om noodhulp Gaza binnen te krijgen. Morgen wordt een extra controlepunt geopend om de vrachtwagens met humanitaire hulp uit Egypte te controleren. Hierdoor zou er twee keer zo snel noodhulp de Palestijnse enclave binnen moeten komen, aldus de Israëlische autoriteiten.

Checkpoint Kerem Shalom ligt in Israël op het drielandenpunt met Egypte en Gaza. Vanaf morgen zal ook daar noodhulp grondig worden gecontroleerd, benadrukt het leger van Israël. Vervolgens kunnen de vrachtwagens via Egypte de grensovergang bij Rafah Gaza binnenrijden. De grenspost bij Nitzana, verder zuidwaarts in Israël, blijft eveneens in gebruik als controlepunt.

Vrachtwagens met hulpgoederen wachten voor de grensovergang bij Rafah, foto 27 november

Al Jazeera: huis van journalist in Gaza gebombardeerd, vader gedood

Al Jazeera meldt dat het huis van een van zijn journalisten in Gaza is gebombardeerd door het Israëlische leger. De journalist zegt dat zijn vader is omgekomen bij de luchtaanval op Jabalia, Noord-Gaza. De nieuwszender veroordeelt de luchtaanval.

"De aanval op het huis van Al Jazeera-journalist Anas al-Sharif volgt op bedreigingen tegen hem sinds november", schrijft de zender in een verklaring. Er wordt niet vermeld om wat voor soort bedreigingen het zou gaan en van wie deze afkomstig waren.

Honger groeiend probleem in Gaza, noodhulptrucks belaagd

Hulporganisaties waarschuwen dat de openbare orde in Gaza op instorten staat als gevolg van honger en wanhoop onder burgers. Op video's is te zien dat vrachtwagens met hulpgoederen worden geplunderd.

"Te veel burgers hebben al twee of drie dagen niet meer gegeten", zegt VN-vluchtelingenorgansatie UNRWA op X. In totaal zo'n 68.000 families hebben bloem gekregen volgens UNRWA. "We hebben veel meer nodig om de 1,9 miljoen ontheemden te helpen."

Reuters sprak een Palestijnse man die naar eigen zeggen inmiddels drie dagen zonder voedsel zit. Hij bedelt om eten voor zijn kinderen. "Ik houd me sterk, maar ik ben bang dat ik instort voor hun ogen", zegt hij per telefoon.

De Arabischtalige BBC deelt een video waarop te zien is hoe in de zuidelijke stad Rafah een truck met humanitaire noodhulp wordt belaagd. Omstanders klimmen op de vrachtwagen en rennen ervandoor met dozen:

Witte Huis: VS bezorgd over berichten gebruik witte fosfor door Israël

De Verenigde Staten zijn bezorgd over berichten dat Israël witte fosfor heeft ingezet en doet daar onderzoek naar. Dat zei John Kirby van de Amerikaanse Nationale Veiligheidsraad vandaag aan boord van de Air Force One, het presidentiële vliegtuig, tegen verslaggevers.

De Washington Post schreef vandaag dat de krant middels een analyse van granaatfragmenten in een klein dorpje in Zuid-Libanon heeft vastgesteld dat Israël witte fosfor heeft gebruikt die werd geleverd door de VS. Mensenrechtenorganisaties Human Rights Watch en Amnesty International beschuldigden het Israëlische leger eind oktober al van het gebruiken van witte fosfor in Gaza en het zuiden van Libanon. Israël sprak die aantijgingen tegen.

Witte fosfor is een zeer brandbaar chemisch middel. De zelfontbrandbare stof wordt door militairen gebruikt om rookgordijnen te veroorzaken, gebieden in het donker te verlichten of om doelwitten te markeren. Directe blootstelling aan het middel leidt tot verminking en vergiftiging.

Het gebruik van witte fosformunitie, bijvoorbeeld door artillerie of bij luchtaanvallen, is niet per definitie verboden volgens het humanitair oorlogsrecht maar geldt als grijs gebied. De partij die witte fosfor inzet moet redelijkerwijs al het mogelijke gedaan hebben om burgerslachtoffers te voorkomen.

Inzet van witte fosfor door Israël in Libanon, foto van 12 november

Zara haalt campagne van website na roep om boycot door pro-Palestijnse activisten

Kledingketen Zara heeft een reclamecampagne met mannequins met ontbrekende ledematen grotendeels offline gehaald, nadat pro-Palestijnse activisten hadden opgeroepen tot een boycot van de Spaanse modegigant. Volgens critici leken de foto's in de socialemediacampagne genaamd 'The Jacket' op beelden die sinds het uitbreken van de oorlog in Gaza verschijnen.

Volgens Inditex, de eigenaar van Zara, ging het echter om een "normale procedure van vernieuwing van de inhoud". De campagne zou al zijn geproduceerd voor het uitbreken van de oorlog op 7 oktober.

Naast mannequins met ontbrekende ledematen waren er ook foto's van modellen die een pop gewikkeld in wit plastic droegen. Op de achtergrond waren houten kisten en betonpuin te zien.

Op Zara's Instagram-account werden tienduizenden reacties over de foto's geplaatst, waarvan vele met Palestijnse vlaggen. Op X was #BoycottZara trending.

Inmiddels staat de campagne voor de Atelier-lijn van Zara niet meer op de app of website van het bedrijf. Sommige afbeeldingen lijken van Zara's Instagram-account te zijn verwijderd, andere zijn blijven staan.

Palestijns ministerie: meer dan 18.000 doden sinds 7 oktober

Volgens het Palestijnse gezondheidsministerie is het dodental in de Gazastrook sinds 7 oktober opgelopen tot 18.205. Er zouden daarnaast 50.000 gewonden zijn gevallen door Israëlische aanvallen.

Het Palestijnse gezondheidsministerie staat onder controle van Hamas. De aantallen zijn niet onafhankelijk te verifiëren.

'Burgemeester Libanees dorp gedood door Israël'

De burgemeester van het Zuid-Libanese grensdorp Taybeh is vandaag gedood door een Israëlische aanval, zo meldt het Libanese staatspersbureau. Het is onduidelijk of er nog meer slachtoffers zijn gevallen.

De Israëlische legerwoordvoerder Hagari maakte eerder wel meldingen op X van beschietingen tussen Israël en Hezbollah. Hij zei dat straaljagers van de luchtmacht een militair terrein van de terreurorganisatie Hezbollah hadden aangevallen. Dat zou zijn gebeurd als reactie op lanceringen vanuit Libanon.

Ook werd volgens Hagari een aantal lanceringen vanaf Libanees grondgebied richting legerposities in het noorden van het land uitgevoerd. Het leger beantwoordde de beschietingen in de richting waarvan ze vandaan kwamen met eigen aanvallen.

Italië, Frankrijk en Duitsland willen sancties tegen Hamas en aanhangers

Italië, Frankrijk en Duitsland hebben de Europese Unie opgeroepen om sancties op te leggen aan Hamas en zijn sympathisanten, schrijven de ministers van Buitenlandse Zaken van de drie landen in een gezamenlijke brief aan Josep Borrell, hoofd van het buitenlands beleid van de EU.

"Wij spreken onze volledige steun uit voor het voorstel om een ad-hocsanctieregime tegen Hamas en zijn aanhangers in het leven te roepen", citeert persbureau Reuters uit die brief. Volgens de drie landen wordt met het sanctievoorstel een sterk signaal uitgedragen tegen Hamas en voor Israël.

In Brussel zijn vandaag buitenlandministers van de 27 EU-landen bijeen om te praten over sancties naar aanleiding van de oorlog tussen Israël en Hamas. Naast sancties tegen Hamas-sympathisanten gaat het ook over reisverboden voor Israëlische kolonisten die verantwoordelijk zijn voor het geweld op de Westelijke Jordaanoever.

In dat kader overweegt Frankrijk sancties op te leggen aan betrokkenen bij illegale Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. "De situatie op de Westelijke Jordaanoever baart ons zorgen, vooral vanwege de te veel gevallen van geweld gepleegd door extremistische kolonisten", zei de Franse minister van Buitenlandse Zaken Catherine Colonna voorafgaand aan een bijeenkomst van de Europese Unie in Brussel

Palestijnen in Westoever staken voor Gaza

Op verschillende plekken wereldwijd hebben mensen gehoor gegeven aan een oproep om te staken als steun voor de Gazanen. De oproep kwam van Palestijnse activisten onder de hashtag #strikeforgaza waarmee ze een einde aan de Israëlische aanvallen eisen.

Onder meer scholen en winkels in Oost-Jeruzalem bleven vandaag dicht, net als andere plekken in de Westelijke Jordaanoever. Het openbaar vervoer zou deels niet rijden. Volgens Palestijnen op sociale media ligt het leven in de Palestijnse gebieden nagenoeg stil.

Ook op andere plekken zou er gestaakt worden. Zo zijn er berichten dat er in Jemen, Jordanië en Turkije mensen het werk hebben neergelegd. Libanon kondigde gisteren aan dat alle overheidsinstellingen dicht blijven als solidariteit met Gaza.

Elf doden bij aanvallen in Gaza

Bij de aanvallen die Israël vanochtend heeft uitgevoerd in Gaza zijn zeker elf mensen gedood, onder wie kinderen. Tientallen mensen raakten gewond, meldt het Palestijnse persbureau Wafa.

Er zijn onder meer huizen in Rafah en in het vluchtelingenkamp Nuseirat geraakt. In Rafah, in het zuiden van de Gazastrook, werden zes mensen gedood. Vijf mensen, onder wie drie kinderen, zouden zijn omgekomen bij een Israëlisch bombardement op een huis in het vluchtelingenkamp Nuseirat en een ander huis in Deir al-Balah in de centrale Gazastrook.

Ook zijn er bombardementen uitgevoerd op Khan Younis. Persbureau Wafa meldt ook dat er aanvallen waren op verschillende vluchtelingenkampen in Gaza. Over slachtoffers daar is niet bekend.

Drie Israëlische militairen gedood bij gevechten in het zuiden van Gaza

Het Israëlische leger zegt dat drie militairen zijn gedood bij gevechten in het zuiden van Gaza. Details over hoe ze zijn omgekomen zijn niet bekendgemaakt. Het gaat om drie reservisten van 35, 36 en 42 jaar oud. Volgens Israël zijn bij het grondoffensief begon 101 Israëlische militairen gedood.

Verder meldt The Times of Israel op basis van de Israëlische luchtmacht dat tientallen Hamas-militanten zijn gedood de afgelopen dag. Het leger heeft beelden vrijgegeven van een van de luchtaanvallen die zijn uitgevoerd.

Ook meldt het leger dat Israëlische militairen explosieven en wapens hebben ontdekt in een huis in Jabaliya in het noorden van Gaza. Het leger zegt ook dat sommige wapens verborgen waren in tassen met het UNRWA-logo, een VN-hulporganisatie. Verder zou er ook een vrachtwagen zijn gevonden die was geladen met langeafstandsraketten nabij een school in de omgeving.

Israëlische aanval op Khan Younis en Rafah

Het Franse persbureau AFP meldt dat vanochtend vroeg de stad Khan Younis in het zuiden van Gaza is gebombardeerd. Het door Hamas geleide ministerie van Volksgezondheid zegt dat tientallen mensen zijn omgekomen bij de Israëlische aanvallen.

De bombardementen zouden vanochtend zijn uitgevoerd op het moment dat militanten van Islamitische Jihad een huis hadden opgeblazen waarin Israëlische troepen naar een tunnel zochten, zegt een correspondent van AFP.

De aanval komt een dag nadat Hamas had gewaarschuwd dat geen enkele Israëlische gijzelaar het gebied levend zou verlaten, tenzij Palestijnse gevangenen werden vrijgelaten. Dit weekend riep het Israëlische leger Palestijnen op om weg te gaan uit het centrum van Khan Younis, de grootste stad in het zuiden van Gaza.

De Arabische nieuwszender Al Jazeera meldt dat ook Rafah in Gaza, gelegen nabij de Egyptische grens, is aangevallen. Daarbij zou een appartement zijn geraakt van een gezin. Volgens het Palestijnse persbureau Wafa zouden daarbij slachtoffers zijn gevallen.

Israël zegt dat er nog steeds 137 gijzelaars in Gaza zijn. Tegelijkertijd zouden er zo'n 7000 Palestijnen in Israëlische gevangenissen verblijven, schrijft AFP.

Europese ministers overleggen over financiële sancties en reisverboden

In Brussel komen vandaag buitenlandministers van de 27 EU-landen bijeen om te praten over maatregelen naar aanleiding van de oorlog tussen Israël en Hamas. Op tafel liggen voorstellen als het beteugelen van de financiën van Hamas en reisverboden voor Israëlische kolonisten die verantwoordelijk zijn voor het geweld op de Westelijke Jordaanoever.

Hamas staat al jaren op de EU-lijst van terroristische organisaties, waardoor Europese gelden en bezittingen van Hamas zijn bevroren. Europese landen willen kijken of ze die financiële sancties verder kunnen opvoeren.

Daarnaast staat het invoeren van reisverboden op de agenda, meldt persbureau Reuters. België liet vorige week weten "extremistische kolonisten op de Westelijke Jordaanoever" de toegang tot het land te zullen ontzeggen. Frankrijk zei eerder dat de EU zulke reisverboden moet overwegen.

Diplomaten verwachten dat unanimiteit daarover lastig zal zijn te bereiken, vanwege de loyaliteit van landen als Oostenrijk, Tsjechië en Hongarije aan Israël. Anderen wijzen erop dat de Verenigde Staten, Israëls belangrijkste bondgenoot, vorige week ook aankondigde reisverboden op te leggen aan mensen die betrokken zijn bij het geweld op de Westelijke Jordaanoever.

Israëlische gijzelaars vertellen wat ze hebben meegemaakt

Vrijgelaten Israëlische gegijzelden vertellen over hun gevangenschap door Hamas. De interviews werden op een manifestatie van familieleden van gijzelaars in Tel Aviv vertoond.

Israëlische gijzelaars vertellen wat ze hebben meegemaakt

Netanyahu noemt overgave tientallen Hamas-strijders 'begin van het einde'

In de afgelopen dagen hebben tientallen Hamas-strijders zich overgegeven, heeft de Israëlische premier Netanyahu gezegd in een videotoespraak. Dat is volgens de premier "het begin van het einde van Hamas". Wel zal het volgens hem nog even duren voordat de militante beweging helemaal is uitgeschakeld.

Netanyahu roept Hamas-strijders op om zich over te geven aan het Israëlische leger. "Sterf niet voor Sinwar. Geef je nu over." Met Sinwar verwijst de premier naar Yahya Sinwar, de leider van Hamas in de Gazastrook.

Geweld tussen Israël en Hezbollah laait weer op

Het geweld tussen Israël en Hezbollah aan de grens met Libanon is vandaag weer opgelaaid. Hezbollah viel Israël aan met drones en raketten. Andersom voerde Israël luchtaanvallen uit op het dorp Aitaroun in het zuiden van Libanon, stelt het persbureau van de Libanese regering. Hierbij zouden meerdere huizen beschadigd zijn geraakt.

Hezbollah sprak van een "nieuwe escalatie" van de Israëlische aanvallen, waar de militante beweging op zou hebben gereageerd. Israël reageerde niet direct op een verzoek om commentaar van persbureau Reuters.

Sinds de aanslagen van Hamas in Israël op 7 oktober zijn er over en weer beschietingen tussen Israël en Hezbollah in Libanon. Hezbollah is een bondgenoot van Hamas.

De grens tussen Israël en Libanon, gezien vanuit Israël