'Beelden van Amerikaanse krijgsgevangenen' • Bodycam filmt gevechten in Severodonetsk

Kazachstaanse president Tokajev kritisch over oorlog Oekraïne

De Kazachstaanse president Tokajev heeft zich op het Internationale Economische Forum in Sint-Petersburg kritisch uitgelaten over de oorlog in Oekraïne en de zelfverklaarde Volksrepublieken Donetsk en Loegansk.

"In Kazachstan denkt men anders over de 'speciale operatie' van Rusland in Oekraïne", zei Tokajev. "Er bestaat zoiets als territoriale integriteit van staten en het recht van naties op zelfbeschikking. Kazachstan erkent de onafhankelijkheid van Taiwan, Kosovo, Abchazië en Zuid-Ossetië niet. Het erkent ook de Volksrepublieken Donetsk en Loegansk niet - dit zijn quasi-staatsgebieden."

Op het forum waren de Chinese president Xi Jinping en de Egyptische president Sisi uitgenodigd om naast Poetin plaats te nemen op het podium. Beide leiders waren er niet, waardoor Tokajev naast Poetin op het podium zat.

Na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne werd als snel duidelijk dat Kazachstan geen troepen naar Oekraïne zou sturen om het Russische offensief te ondersteunen. Andersom zond Rusland begin dit jaar wel 2000 militairen naar Kazachstan om op verzoek van Tokajev hevige protesten in Kazachstan neer te slaan.

'Beelden van Amerikaanse krijgsgevangenen'

Russische media hebben beeldmateriaal getoond waarop de gevangengenomen Amerikaanse militairen Andy Huynh en Alexander Drueke te zien zouden zijn. De krant Izvestia publiceerde een videoclip van een kort interview met Huynh en RT toonde een foto van een man waarvan gezegd wordt dat het Drueke is. De twee mannen waren al enige tijd vermist en er werd al gevreesd dat ze krijgsgevangen genomen waren door de Russische strijdkrachten.

Er circuleren op sociale media ook beelden van twee mannen van wie gezegd wordt dat het Huynh en Drueke zijn. Beide mannen zeggen in een korte verklaring in het Russisch dat ze tegen oorlog zijn.

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zei eerder de berichten te onderzoeken dat Russische troepen of pro-Russische rebellen twee Amerikanen krijgsgevangen genomen hebben. President Joe Biden zei vandaag nog dat hij niet weet waar in Oekraïne vermiste Amerikanen zijn. Hij benadrukte dat Amerikanen niet naar Oekraïne moeten afreizen.

Als het inderdaad om Huynh en Drueke gaat, dan zouden ze de eerste Amerikaanse krijgsgevangenen zijn in de oorlog in Oekraïne. Eerder werden twee Britten en een Marokkaan krijgsgevangen genomen in de zelfverklaarde volksrepubliek Donetsk. Een rechtbank veroordeelde hen ter dood.

Verenigd Koninkrijk wil Oekraïense militairen trainen

De Britse premier Johnson heeft bij zijn bezoek aan Kiev gezegd dat het Verenigd Koninkrijk duizenden nieuwe en bestaande Oekraïense militairen kan opleiden in een speciaal trainingsprogramma. De Britten kunnen volgens een verklaring van de Britse regering in potentie elke 120 dagen tot 10.000 militairen trainen. Mocht Oekraïne het aanbod accepteren, dan worden mogelijk ook westerse bondgenoten uitgenodigd om aan het programma deel te nemen.

In zijn toespraak in Kiev prees Johnson nog eens de heldhaftigheid van de Oekraïense strijdkrachten. Daarbij zei hij dat de oorlog ook Rusland veel kost. "Want als Oekraïne lijdt, als Oekraïense troepen lijden, dan kan ik je zeggen dat alles erop wijst dat de troepen van Poetin zelf onder acute druk staan en zware verliezen lijden. Hun uitgaven voor munitie, granaten en andere wapens zijn kolossaal. En 114 dagen na de aanval op Oekraïne, hebben ze nog steeds niet de doelen bereikt die ze in de eerste week hadden willen bereiken."

Rusland doet ontmaskering 'strafhofspion' af als bangmakerij

Rusland doet de ontmaskering door de AIVD van een Russische spion af als een poging om mensen bang te maken voor zogenaamde "sluwe machinaties" van de Russen. Daarnaast zou Nederland hiermee de aandacht willen vestigen op het onderzoek van het Internationaal Strafhof in Den Haag naar vermeende misdaden die Russische militairen in Oekraïne hebben gepleegd.

Verder zei een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken dat Rusland herhaaldelijk heeft gewaarschuwd dat de anti-Russische campagne die in Nederland gaande is de onderlinge relatie schaadt. Die is door de schuld van Den Haag toch al verslechterd, zei ze.

Bodycambeelden van gevechten in Severodonetsk

Er zijn beelden opgedoken van gevechten in Severodonetsk. De beelden zijn gedeeld door een Amerikaanse marinier die met het vreemdelingenlegioen vecht in Oekraïne. "We hebben grote strijders verloren, maar we hebben de Russen en de Tsjetsjeense Spetsnaz (speciale troepen, red.) aanzienlijke schade toegebracht", zegt hij op Twitter over de gevechten in Severodonetsk. "Niets wat de moeite waard is, is gemakkelijk."

Poetin: 'Westen pompte Oekraïne vol met wapens en militair adviseurs'

De Russische president sprak op een uitgekleed Internationaal Economisch Forum in Sint-Petersburg. Veel westerse landen hebben daarvoor hun delegaties teruggetrokken. Poetin haalde ook veelvuldig uit naar het Westen, dat hij "russofobie" verweet.

Zijn toespraak begon twee uur later dan gepland vanwege een cyberaanval, meldden Russische staatsmedia.

Boris Johnson in Kiev

De Britse premier Johnson heeft vandaag een ontmoeting met de Oekraïense president Zelensky in Kiev. Het is zijn tweede bezoek aan de Oekraïense hoofdstad sinds het begin van de Russische invasie. Johnson, die veelvuldig zijn steun aan Zelensky heeft uitgesproken, plaatste een foto van zichzelf samen met de Oekraïense president, met de woorden "Meneer de president, Volodymyr, het is goed om weer in Kiev te zijn."

De afspraak tussen de twee regeringsleiders was niet aangekondigd.

Rusland: 12 Nederlandse 'huurlingen' gedood

Het Russische ministerie van Defensie heeft een lijst vrijgegeven met hoeveel 'huurlingen' er uit welke landen naar Oekraïne zijn gekomen. Sinds het begin van de invasie eind februari zouden er 42 huurlingen uit Nederland in Oekraïne in actie zijn geweest.

Op de door staatspersbureau Ria Novosti gepubliceerde lijst staat dat twaalf van deze personen zijn gesneuveld in de strijd. Dertien uit Nederland afkomstige 'huurlingen' zouden het land zijn ontvlucht.

De grootste groep uit het buitenland afkomstige strijdkrachten komt volgens het Russische ministerie van Defensie uit Polen. Het zou gaan om 1831 'Oekraïnegangers', waarvan er 378 zouden zijn gedood door het Russische leger. De een na grootste groep komt uit Roemenië, het Verenigd Koninkrijk staat op de derde plek van de lijst. Hoe de Russen aan deze cijfers komen is niet duidelijk.

Poetin hekelt 'russofobie' in door cyberaanval verlate speech

De Russische president Poetin heeft in een toespraak opnieuw hard uitgehaald naar het Westen. Hij beschuldigt de VS bijvoorbeeld van kolonialisme en 'roofdiergedrag' en stelt dat Europese leiders hun eigen economieën een zware klap toedienen door de sancties tegen Rusland.

Poetins sprak op het Economisch Forum in Sint-Petersburg. Zijn toespraak begon twee uur later dan gepland vanwege een cyberaanval, melden Russische staatsmedia.

De president benadrukte wederom dat het leger alle doelen van de "speciale militaire operatie" in Oekraïne zal behalen. Verder verweet hij het Westen "russofobie", door het instellen van diverse strafmaatregelen. De wereldwijde voedselcrisis is volgens hem de schuld van de VS en zijn bondgenoten. "Rusland treft geen blaam, terwijl westerse landen ons overal de schuld van willen geven."

Denemarken: Russisch oorlogsschip voer tweemaal door territoriale wateren

Volgens het Deense ministerie van Defensie is gisteravond een Russisch oorlogsschip twee keer door territoriale wateren gevaren. Dat gebeurde in de Oostzee, iets ten noorden van het Deense eiland Bornholm.

Het incident gebeurde om 01.30 uur en enkele uren later voer het schip nogmaals langs het eiland, meldt Denemarken. De marine heeft per marifoon het Russische schip verzocht onmiddellijk de Deense wateren te verlaten, waar gehoor aan werd gegeven.

De territoriale watergrens loopt op 12 zeemijl, oftewel zo'n 22 kilometer, uit de kust. Alles erbinnen is officieel onderdeel van in dit geval het koninkrijk Denemarken.

Dronebeelden van verwoest tramdepot in Charkov

Op het terrein stonden oudere trams in het veld. Maar ook een hangar vol trams werd herhaaldelijk geraakt. Van de 147 trams op het terrein zijn slechts 20 niet getroffen, aldus de directeur van het depot.

Burgemeester Marioepol: omstandigheden 'middeleeuws'

De burgemeester van Marioepol, Petro Andrjoesjtsjenko, zegt op de Oekraïense televisie dat er in de stad maar bij 2 of 3 procent van de huishoudens stromend water is. "Mensen wassen hun kleren in plassen op straat." Hij noemde de omstandigheden middeleeuws, schrijft CNN, en zei verder dat Rusland bezig is om een militair kamp te bouwen in de strategisch gelegen havenstad.

Marioepol is sinds de stad op 20 mei gevallen is in Russische handen. Andrjoesjtsjenko waarschuwt dat er een grote kans bestaat dat ziektes zich snel verspreiden door de slechte omstandigheden. Volgens hem zijn er al mensen bij de dokter geweest die symptomen van cholera of dysenterie (hevige diarree) hebben.

De burgemeester adviseerde mensen om te vertrekken, maar om dat niet via de aangewezen routes te doen omdat die in Rusland eindigen. Hij zegt dat het beter is om alleen op weg te gaan en door te rijden naar Georgië of de Baltische staten.

Europese Commissie adviseert voor kandidaat-lidmaatschap Oekraïne

De Europese Commissie adviseert om Oekraïne kandidaat-lid te maken van de EU. Het land heeft flinke stappen gezet om te voldoen aan de eisen voor kandidaat-lidmaatschap, zegt Commissievoorzitter Von der Leyen, maar het land heeft nog belangrijk werk voor de boeg.

Zo moet er bijvoorbeeld op het gebied van corruptiebestrijding nog verbetering plaatsvinden. De organen om dit te kunnen doen zijn er, maar ze moeten nog volledig in werking worden gesteld, zei Von der Leyen.

De regeringsleiders van de 27 EU-landen nemen naar verwachting volgend week donderdag een besluit over het advies.

Songfestival volgend jaar niet gehouden in Oekraïne

Het Eurovisiesongfestival wordt volgend jaar niet in Oekraïne gehouden. Dat laat de European Broadcasting Union (EBU) weten, die verantwoordelijk is voor de organisatie.

Dit jaar won de Oekraïense band Kalush Orchestra het Songfestival met het nummer Stefania. Het is traditie dat het winnende land de volgende editie organiseert. Maar gezien de omstandigheden is onder meer de veiligheid tijdens het evenement niet te garanderen, is de conclusie van de EBU.

Er zijn nu gesprekken met het Verenigd Koninkrijk, dat de afgelopen editie op de tweede plek eindigde. "Het is onze volledige bedoeling dat de overwinning van Oekraïne wordt weerspiegeld in de shows van volgend jaar. Dit zal een prioriteit voor ons zijn in onze besprekingen met de uiteindelijke gastheren", meldt de EBU verder.

De clip van Stefania is gefilmd in de verwoeste voorsteden van Kiev:

Lavrov over aanval op Oekraïne: 'We schamen ons niet om te laten zien wie we zijn'

Gouverneur: evacuatie uit fabriek Severodonetsk is onmogelijk

Volgens de regionale gouverneur van Loegansk is de evacuatie van mensen die vastzitten in Azot-fabriek in Severodonetsk niet mogelijk. Constante beschietingen leiden ertoe dat het levensgevaarlijk is om het complex te verlaten.

De gouverneur zegt dat er zo'n 570 mensen schuilen op het terrein, onder wie veertig kinderen. Om ze te redden is er een compleet staakt-het-vuren nodig.

Op dit moment is de voor Rusland belangrijke stad Severodonetsk nog niet gevallen. De Oekraïense troepen vechten tegen de Russen, die het overgrote deel van de stad in handen hebben. Volgens defensie-expert Peter Wijninga is het slechts een kwestie van tijd dat de stad valt.

VN: zeker 1348 burgers gedood in Marioepol

In de door Russen ingenomen havenstad Marioepol zijn zeker 1348 burgers omgekomen door het oorlogsgeweld, zeggen de Verenigde Naties. Onder de doden zouden zeventig kinderen zijn. Waarschijnlijk ligt het werkelijke dodental veel hoger, zegt mensenrechtencommissaris Bachelet.

"Deze doden zijn veroorzaakt door luchtaanvallen, tank- en artilleriebeschietingen en handvuurwapens en lichte wapens tijdens straatgevechten", vervolgt Bachelet. Ze zegt dat in Marioepol waarschijnlijk de meeste doden zijn gevallen nu toe. De VN schat dat zo'n 90 procent van alle gebouwen in de stad beschadigd is.

Bachelet voegt eraan toe dat het op dit moment nog onmogelijk is om te weten hoe hoog het exacte dodental is. Eerst moeten alle lichamen worden geïdentificeerd. Dat is op dit moment niet mogelijk omdat de stad bezet wordt door Russen.

'Russische sleepboot die munitie vervoerde vernietigd'

Het Oekraïense ministerie van Defensie zegt dat het leger een Russisch schip heeft vernietigd. Het zou gaan om de Spasatel Vasili Bech, een sleepboot die volgens de Oekraïners munitie, wapens en personeel naar Slangeneiland in de Zwarte Zee bracht. Niet bekend is hoeveel mensen aan boord waren.

Het schip wordt normaal gebruikt voor het slepen van schepen in nood en het blussen van branden op andere schepen. Het schip is zes jaar oud. Rusland heeft nog niet gereageerd op de claims van Oekraïne.

Slangeneiland werd bekend toen Oekraïense grenswachten aan het begin van de invasie werd gevraagd zich over te geven door de bemanning van een Russisch marineschip. Die reageerden met "krijg de klere".

Het Twitteraccount OSINTtechnical stelt dat dit beelden zijn van het moment waarop het schip geraakt wordt door twee Oekraïense raketten:

Lavrov verdedigt bij BBC aanval op Oekraïne

De Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov heeft tijdens een interview met de BBC de aanval op Oekraïne verdedigd. Hij herhaalde dat er geen sprake is van een invasie maar van een "speciale militaire operatie" die noodzakelijk was omdat het Westen Oekraïne als NAVO-lid wilde inlijven. Ook herhaalde hij dat de 'nazi's' in het land verdreven moesten worden.

De interviewer van de BBC confronteerde de minister met een rapport van de VN waarin staat dat zeker 360 burgers in Tsjernihiv een maand lang werden vastgehouden in de kelder van een school. Er waren geen toiletten of stromend water. Tien oudere mensen stierven. "Is dat vechten tegen nazi's?", vroeg de journalist van de BBC aan Lavrov.

Die antwoordde dat internationale diplomaten en hoge medewerker van de VN onder druk worden gezet om nepnieuws, dat door het Westen wordt verspreid, kracht bij te zetten. "Rusland is niet brandschoon. Rusland is wat het is. En we schamen ons niet om te laten zien wie we zijn", zei Lavrov.

De Russische minister geeft zelden interviews aan westerse media.

Hoogste Britse militair: 'Rusland heeft oorlog strategisch verloren'

Volgens de Britse admiraal Radakin is Rusland zwakker geworden door de oorlog. President Poetin heeft de strijd op strategisch vlak verloren, zegt de Britse commandant der strijdkrachten in een interview met het Britse persbureau PA. "De NAVO is sterker geworden, ook met de kandidaat-lidstaten Finland en Zweden."

Radakin stelt dat Rusland grote verliezen lijdt in Oekraïne; de troepen zijn flink uitgedund en dat geldt ook voor de voorraad met geavanceerde raketten. Het gaat Poetin nooit lukken om heel Oekraïne te veroveren, stelt de admiraal. "Hij heeft een kwart van zijn leger verbruikt om een klein grondgebied te veroveren. Rusland faalt."

Hij vervolgt dat Rusland zeker 50.000 dode of gewonde soldaten te betreuren heeft sinds het begin van de invasie. Beweringen die volgens The Guardian overeenkomen met rapporten van de Britse inlichtingendiensten.

Politiebond: Grote Oekraïne-conferentie ‘volstrekt onverantwoordelijk’

Het is "volstrekt onverantwoordelijk" om medio juli in Nederland een internationale conferentie over Oekraïne te houden, zegt voorzitter Xander Simonis van politiebond ANPV. De politie is volgens hem overbelast.

Den Haag verwacht op 14 juli vertegenwoordigers uit tientallen landen om te overleggen over de opsporing en vervolging van oorlogsmisdaden in Oekraïne. Onder anderen hoofdaanklager Khan van het Internationaal Strafhof (ICC) en Eurocommissaris Reynders zijn bij de conferentie betrokken.

De ANPV staat wel achter het doel van de conferentie, zegt Simonis, maar die zou niet in Nederland gehouden moeten worden. "Zo'n grote internationale conferentie met zoveel mensen over zo'n heikel onderwerp brengt een enorme bulk beveiligingswerk met zich mee. De Nederlandse politie kan dat er nu helemaal niet bij hebben. Zeker eenheden als de Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging niet. Die komen om in het werk."

Simonis verwijt het kabinet met de organisatie van de top mooie sier te willen maken "over de rug van de politie".

Zelensky spreekt als hologram techbeurzen toe

De Oekraïense president Zelensky heeft donderdag zeven congressen tegelijk toegesproken. Dat deed hij als hologram, geprojecteerd op het podium van bijeenkomsten in Parijs, Londen, Stockholm en ook Zaandam. Via een livestream was de speech ook te volgen op beurzen in Dublin, Berlijn en Londen. In totaal ongeveer 200.000 mensen hoorden zijn boodschap.

Zelensky riep de verzamelde techondernemers op om te investeren in zijn land. Digitale transformatie is de basis van de wederopbouw van Oekraïne, zei hij. "Ons doel is om Oekraïne het vrijste digitale land in de wereld te maken." Volgens Zelensky vormt Oekraïne "een kans voor een wereldwijde digitale revolutie, een kans voor elk techbedrijf en elke visionair om de waarde, vaardigheden, technologieën en ambities te laten zien."

De toespraak is online terug te kijken via augmented reality. Door een QR-code te scannen kunnen mensen Zelensky thuis projecteren.

Macron bereid naar Moskou te gaan 'als Poetin een gebaar maakt'

De Franse president Macron is bereid naar Moskou te gaan om te praten met Vladimir Poetin, maar wel onder voorwaarden. De Russische leider moet eerst een gebaar maken om aan te tonen dat overleg zin heeft. "Ik ga er momenteel niet op de bonnefooi naartoe", zei Macron tegen de zender TF1. De Franse president gaf het interview vanuit Kiev, waar hij gisteren een ontmoeting had met de Oekraïense president Zelensky. Hij reisde samen met de Duitse bondskanselier Scholz en de Italiaanse premier Draghi naar de Oekraïense hoofdstad.

Eerder zei Macron een communicatiekanaal met het Kremlin open te willen houden om te overleggen over bijvoorbeeld humanitaire aangelegenheden, bescherming van gevangenen of de voedselzekerheid.

"Daarom sluit ik niets uit. Wel zal ik dat altijd doen in alle transparantie met de Oekraïense president Zelensky en alleen wanneer het zinvol is. Het is niet onze taak om in plaats van Oekraïne een besluit te nemen over de voorwaarden voor beëindiging van de oorlog", aldus de Franse president.

Welkom

Welkom in het blog van vrijdag 17 juni. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.