Nieuwe wapensteun VS ter waarde van 1 miljard • Gazprom: weer minder gas naar Duitsland

Turkije houdt bezwaren tegen toetreding Finland, Zweden tot NAVO

Het lijkt er vooralsnog niet op dat Turkije zijn verzet tegen de toetreding van Finland en Zweden tot de NAVO staakt. De Turken blijven erbij dat Finland en Zweden "terroristische organisaties" steunen, zoals de Koerdische organisaties PKK en de YPG. En dat moet opgelost worden, vindt minister Cavusoglu van Buitenlandse Zaken.

De minister zegt volgens het Turkse staatspersbureau Anadolu dat de voorstellen van Finland en Zweden om de Turkse zorgen weg te nemen "ver" liggen van de Turkse verwachtingen. "Onze zorgen moeten serieus worden genomen", zei hij na een ontmoeting met de Noorse en Ierse ministers van Buitenlandse Zaken. "We begrijpen waarom ze NAVO-lid willen worden en hun zorgen zijn terecht." Maar Cavusolgu eist eerst concessies van de twee landen.

NAVO-baas Stoltenberg weet niet wanneer de problemen zijn opgelost. Er wordt volgens hem met man en macht gewerkt aan oplossingen. Eind deze maand is in Madrid de NAVO-top.

VS gaat voor miljard dollar wapens leveren aan Oekraïne

De Verenigde Staten gaan opnieuw een grote partij wapens leveren aan Oekraïne, heeft president Biden laten weten aan zijn Oekraïense ambtgenoot Zelensky. Het gaat om een pakket ter waarde van een miljard dollar. Ook stellen de Verenigde Staten 225 miljoen dollar beschikbaar voor humanitaire hulp.

Het gaat volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie om onder meer Harpoon-raketten waarmee schepen kunnen worden aangevallen, en houwitsers. Dat zijn artilleriesystemen die op lange afstanden doelen kunnen raken. Daarvoor wordt ook munitie geleverd. Ook gaan de Verenigde Staten radio's en nachtkijkers leveren.

Op dit moment spreken de ministers van Defensie van de NAVO-lidstaten in Brussel met elkaar. Minister Austin riep de aanwezigen op meer wapens naar Oekraïne sturen. Volgens hem is de oorlog op een "cruciaal moment" aanbelandt. "We kunnen het ons niet veroorloven om te verslappen. De belangen zijn te groot", zei hij. NAVO-baas Stoltenberg zegt dat het militaire bondgenootschap "zeer gefocust" is op het uitbreiden van de steun aan Oekraïne.

Ondertussen levert Duitsland juist minder wapens dan beloofd. De Duitsers hadden Oekraïne vier raketsystemen van het type Mars II toegezegd, maar dat worden er drie. Volgens minister Lambrecht (SPD) van Defensie kan Duitsland er niet meer leveren, omdat anders de gevechtskracht van het Duitse leger in gevaar komt.

Gazprom gaat opnieuw minder gas aan Duitsland leveren

Het Russische gasconcern Gazprom heeft voor de tweede dag op rij aangekondigd dat het minder gas zal sturen via de belangrijke Nord Stream 1-pijpleiding, die vanuit Rusland via de Oostzee naar Duitsland loopt. De gasprijs steeg daardoor de afgelopen dagen met bijna 35 euro per megawattuur.

Gisteren meldde Gazprom dat het 40 procent minder gas door de pijpleiding zal sturen. Het Russische bedrijf zegt dat dat komt door een technisch probleem, dat niet kan worden opgelost omdat het Duitse elektrotechnische concern Siemens vanwege de westerse sancties geen apparatuur mag leveren aan Gazprom. Vandaag komt er een extra verlaging bij, waardoor het staatsbedrijf nog maar zo'n 40 procent van de gebruikelijke hoeveelheid gas door de pijpleiding exporteert.

De Duitse regering gelooft niet dat de verlaging van de gasleveringen komt door technische malheur. Minister Habeck van Economische Zaken denkt dat het gaat om een politieke actie. Volgens hem beschikt Duitsland nu over voldoende gas.

De Nord Stream 1 is voor Duitsland de belangrijkste pijpleiding om Russisch gas te importeren. De leveringen aan Duitsland via de Yamal-pijpleiding die via Polen loopt, werden eerder stopgezet.

Rusland en China willen nauwer samenwerken

Rusland en China willen nauwer gaan samenwerken op de terreinen van energie, financiën en industrie. Dat hebben president Poetin van Rusland en zijn Chinese ambtgenoot Xi afgesproken in een telefoongesprek, meldt het Kremlin. Volgens de Russen willen ze daarmee "verantwoordelijkheid nemen voor de wereldwijde economische situatie". "Die nog ingewikkelder is geworden door het illegale sanctiebeleid van het Westen."

China meldt in een verklaring dat de economische samenwerking tussen de twee landen "gestage vooruitgang" heeft geboekt. "Wij zijn er klaar voor om samen met Rusland te werken aan een stabiele en langetermijnsamenwerking tussen beide partijen."

De Chinezen hebben de Russische invasie in Oekraïne niet veroordeeld en zeggen een neutrale positie in te nemen. President Xi roept alle partijen in de verklaring op de crisis "op een verantwoordelijke manier" op te lossen.

De meeste westerse landen en bondgenoten van het Westen hebben massaal sancties ingesteld tegen Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne. Maar veel andere landen hebben geen sancties afgekondigd tegen de Russen.

Oud-bokser Klitsjko berispt oud-bokser Jones voor aanpappen met Poetin

De Oekraïense oud-bokser Vladimir Klitsjko heeft bij zijn toelating tot de Internationale Boxing Hall of Fame uitgehaald naar een ander nieuw lid: Roy Jones Jr. "Ik respecteer jou als bokser, maar ik twijfel aan je morele kompas", zei Klitsjko via een videoverbinding tegen Jones die in de zaal in New York zat.

Bokslegende, acteur en rapper Jones schoof in 2015 tijdens verblijf in Rusland aan bij president Poetin, die de pro-Russische separatisten in Oost-Oekraïne steunde en het jaar daarvoor de Krim had geannexeerd. Poetin ontving Jones in Sebastopol, de grootste stad op de Krim. Jones was lovend over Poetin en vroeg hem om een Russisch paspoort, zodat hij makkelijker zaken kon doen in Rusland. Dat paspoort kwam er. In Oekraïne en ook bij Klitsjko viel dat alles helemaal verkeerd.

Jones heeft zich na de inval van Rusland in Oekraïne niet uitgelaten over de oorlog. "Aan wiens kant sta je eigenlijk, Roy?", vroeg Klitsjko gisteren. "Die van de agressor of die van het land dat zijn bestaansrecht verdedigt?" "Ik heb niets te maken met de politieke wereld, maar ik ken mensen aan beide kanten", zei Jones. "Ik wil dat niemand in oorlog leeft."

Macron: 'Alles doen om Rusland te stoppen'

De Franse president Macron heeft tijdens een bezoek aan Roemenië benadrukt dat hij Oekraïne steunt in de oorlog met Rusland. In een toespraak op een NAVO-basis zei hij tegen de Franse en NAVO-troepen dat "er alles aan gedaan moet worden om de Russische strijdkrachten te stoppen en de Oekraïners en hun leger te helpen". Ook zei hij dat Europeanen "duidelijke politieke signalen moeten sturen richting Oekraïne, dat zich nu heldhaftig verzet".

Macron kreeg eerder veel kritiek nadat hij had gezegd dat Moskou niet "vernederd" mag worden en dat er een diplomatieke oplossing gezocht moet worden. De Franse president kwam gisteren aan in Roemenië op een driedaagse reis waarin hij ook Moldavië aandoet. Naar verluidt brengt hij morgen een bezoek aan Kiev, samen met de Duitse bondskanselier Scholz en de Italiaanse premier Draghi. Dat bezoek is nog niet officieel bevestigd.

Overigens herhaalde Macron dat Oekraïne de communicatielijnen met Rusland open moet blijven houden. "De Oekraïense president en zijn vertegenwoordigers zullen moeten onderhandelen met Rusland", concludeerde hij.

Oekraïne geeft Severodonetsk niet op

Oekraïne heeft nog geen gehoor gegeven aan de oproep van Rusland om het "zinloze" verzet in de Azot-chemiefabriek in Severodonetsk op te geven. In die fabriek houden zich volgens Oekraïne zo'n 500 burgers schuil. Volgens een woordvoerder van het Russische leger mogen deze burgers via een humanitaire corridor naar veilig gebied vertrekken.

De Oekraïense militairen in de fabriek houden al weken stand onder zware Russische beschietingen. "Het wordt moeilijker, maar ons leger houdt de vijand aan drie kanten tegelijk tegen", zei de door Kiev erkende gouverneur van de regio Loegansk vanochtend. "Ze verdedigen Severondonetsk en laten hen niet oprukken naar Lysytsjansk."

Lysytsjansk ligt aan de andere kant van de rivier de Siversky Donets en is nog in Oekraïense handen. In Severodonetsk is de Azot-fabriek het laatste Oekraïense bastion. De rest van de regio Loegansk is vrijwel volledig in Russische handen.

EU tekent contract met Israël over levering aardgas

Israël gaat aardgas naar de Europese Unie exporteren. Het contract wordt vandaag op een conferentie in Egypte getekend. Het transport moet via dat land lopen. In Egypte kan aardgas vloeibaar worden gemaakt, zodat het per schip naar Europa kan worden gestuurd. Hoeveel gas Israël gaat leveren, is niet bekendgemaakt.

Over de overeenkomst is een maand onderhandeld, schreef The Times of Israël gisteren. De onderhandelingen zijn vermoedelijk gisteren afgerond bij een ontmoeting van de Israëlische minister van Energie Elharrar met voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie in Jeruzalem.

Von der Leyen zei dat de EU onderzoekt hoe de samenwerking met Israël op energiegebied kan worden uitgebreid. Gedacht wordt aan de aanleg van een gasleiding en elektriciteitskabel over de bodem van de Middellandse Zee. Die zouden dan via Cyprus naar Griekenland moeten lopen. "Het Kremlin gebruikte onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen uit Rusland om ons te chanteren", zei Von der Leyen. "Maar dat sterkt ons alleen maar in ons besluit om ons daarvan los te maken."

Sancties zijn gevaar voor veiligheid Russische luchtvaart

De Europese luchtvaartorganisatie EASA is zeer bezorgd over de veiligheid van vliegtuigen van westerse makelij die in Rusland vliegen. Door de sancties van de EU en de VS krijgt Rusland geen reserveonderdelen meer zodat ze niet goed onderhouden kunnen worden. Het Amerikaanse Boeing en het Europese Airbus leveren sinds maart geen reserveonderdelen meer.

"Dit is uiterst onveilig", zegt EASA-directeur Patrick Ky. Naarmate de sancties langer duren, wordt het probleem volgens hem alleen maar groter. Experts verwachten dat Rusland op den duur toestellen gaat kannibaliseren. Dat betekent dat gebruikte onderdelen van toestellen die niet meer vliegen worden afgehaald om te worden hergebruikt.

Ky vindt dat verzoeken van Rusland om reserveonderdelen van geval tot geval beoordeeld moeten worden. "Wat is de rechtvaardiging? Waarom is het absoluut noodzakelijk dat dit type vliegtuig blijft vliegen?" De EASA weet niet hoeveel westerse vliegtuigen in Rusland in gebruik zijn en heeft in de afgelopen maanden geen berichten ontvangen over problemen met hun veiligheid.

Biden: graansilo's bouwen aan Oekraïense grens

De Amerikaanse president Joe Biden zegt tijdelijke graansilo's te zullen bouwen aan de grenzen van Oekraïne. Die silo's moeten helpen het graan dat niet over zee vervoerd kan worden via het spoor het land uit te krijgen. Voedselprijzen wereldwijd zijn sterk gestegen omdat Oekraïne 20 miljoen ton graan niet kan exporteren. Rusland blokkeert Oekraïense havens waar het graan normaal gesproken uit getransporteerd wordt.

Vervoer via spoor naar andere landen om van daaruit op schepen geladen te worden, kan bijdragen aan een oplossing van het probleem. Het Oekraïense spoor heeft echter een andere breedte dan dat van andere Europese landen. Daarom moet het graan aan de grens op andere treinen worden overgeladen.

Door op die plekken silo's neer te zetten kan het graan eerst tijdelijk daarin worden opgeslagen, voordat het wordt overgeladen op bijvoorbeeld Poolse treinen. Dat maakt de operatie efficiënter. Oekraïne is blij met het plan, maar zegt dat het graanprobleem er niet volledig door wordt opgelost: "We hebben een veilige corridor voor onze havens nodig."

Wel Russen en Belarussen op US Open

Aan het vierde grandslamtoernooi in het tennis mogen wel Russen en Belarussen deelnemen, zegt de organisatie van de US Open. Het toernooi begint eind augustus.

Bij Wimbledon, dat over twaalf dagen van start gaat, zijn alle Russen en Belarussen uitgesloten. Dat is een individuele beslissing van de organisatie van het Britse grastoernooi. Spelerorganisaties ATP en WTA hebben de beslissing bekritiseerd. Vanwege het besluit zijn er geen punten voor de wereldranglijst te verdienen op Wimbledon.

Het belangrijkste slachtoffer daarvan lijkt de nummer één van de wereld bij de mannen, de Rus Daniil Medvedev. Vorig jaar won hij de US Open. Die titel kan hij dus wel verdedigen.

Dat moet hij dan wel doen onder neutrale vlag, zegt de organisatie van de US Open. De reden dat Russen en Belarussen welkom zijn is vanwege "zorgen over het verantwoordelijk houden van individuele sporters voor acties en besluiten van hun regeringen".

Oekraïne: slechts 10 procent van beloofde wapens geleverd

Volgens Oekraïne heeft het Westen tot nu toe 10 procent van de beloofde wapens geleverd. De levering moet versneld worden, zegt viceminister van Defensie Hanna Maljar, anders verliest Oekraïne de oorlog.

Maljar roept het Westen op om een duidelijk schema te geven waarin staat wanneer de resterende wapens worden geleverd. Elke vertraging komt Oekraïne duur te staan, stelt ze.

Eerder vandaag deed president Zelensky opnieuw een beroep op het Westen voor zware wapens. "Als de wapenleveringen niet worden versneld zullen mensen blijven sterven. Als we wapens krijgen, gaan we vooruit", zei hij.

Welkom!

Welkom in het blog van woensdag 15 juni. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.