Gelauwerd filmmaker Heddy Honigmann (70) overleden, 'kon tot de ziel doordringen'

Filmmaker Heddy Honigmann is op 70-jarige leeftijd overleden. Dat heeft haar familie laten weten aan persbureau ANP. Honigmann was al een tijd ziek, ze leed aan MS en kanker.

Honigmann heeft tientallen speelfilms en documentaires gemaakt. Ze won tweemaal een Gouden Kalf voor haar documentaires: in 2000 voor Crazy en in 2006 voor de film Forever. Andere titels zijn Metaal en Melancholie, Crazy, Het Ondergronds Orkest, Hersenschimmen en Tot Ziens.

Honigmann werd in 1951 geboren in de Peruaanse hoofdstad Lima. Ze had een Poolse moeder en Oostenrijkse vader. Als tiener hield ze al veel van films. "Al mijn zakgeld ging naar de bioscoop", zei ze in 2013 op het IDFA, toen ze van dat documentairefestival de Living Legend Award ontving. "Ik zag alles: oorlogsfilms, horror... Later begon ik de weinige filmhuizen in Lima te bezoeken. Sommige films raakten me zo diep dat ze binnen in mij een revolutie veroorzaakten."

Doordringen

Honigmann studeerde filmwetenschappen in Rome en vestigde zich eind jaren 70 in Nederland. Ze trouwde met filmmaker Frans van der Staak, met wie ze een zoon kreeg en van wie ze later scheidde.

"Ze was een superdynamisch mens. Je kon verschrikkelijk met haar lachen en ze wilde altijd werken", zegt producent Pieter van Huystee op NPO Radio 1. Van Huystee werd in 1995 aan Honigmann voorgesteld. "Het was liefde op het eerste gezicht. Binnen een kwartier besloten we samen een film te maken, dat werd O Amor Natural."

"Wat zij als geen ander goed kon, is een gesprek aangaan met mensen. Ze kon echt tot de ziel doordringen, en die ziel ook laten praten tegen de luisteraar. Daarom voelden mensen zich altijd zo aangesproken."

Spelletje films bedenken

In 2016 kreeg Honigmann de Prins Bernhard Cultuurfondsprijs. Maar ook internationaal was de erkenning voor haar werk groot. Niet alleen kreeg ze internationale prijzen, onder meer het Museum of Modern Art (MoMA) in New York en het Pompidou in Parijs organiseerden retrospectieven.

Ondanks haar ziektes en de moeheid die het gevolg was van MS, bleef ze werken. Vorig jaar kwam Honigmanns laatste film uit: No hay camino, waarvoor ze terugging naar Peru en mensen uit eerdere documentaires en naasten aan het woord kwamen. Dat het haar afscheidsfilm werd, was niet de bedoeling. Ze was al met een volgend project bezig, een film over daklozen.

Ook No hay camino werd geproduceerd door Van Huystee. De zieke Honigmann kwam tijdens het draaien moeizaam naar de auto, waar ze monteerden. "En dan deden we het spelletje dat we altijd deden: samen films en filmscènes bedenken."

Honigmann had geen zin om bij haar ziektes te blijven stilstaan, vertelde ze vorig jaar aan Trouw. "Hoe minder ik nadenk over de dood, hoe langer ik zal leven. Dat geloof ik echt."

In 2021 was Honigmann te gast bij Kunststof op NPO Radio 1.