Afghaanse tolken voor Talibanrechtbank gedaagd, ook familie bedreigd
Daan van den Enden
Verschillende in Afghanistan achtergebleven tolken die voor Nederland hebben gewerkt, hebben brieven gekregen van de Taliban waarin ze opdracht krijgen om voor de rechter te verschijnen. De NOS heeft foto's van die brieven in handen.
De tolken zitten ondergedoken, maar de Taliban zeggen dat ook hun familie kan worden vervolgd als een tolk zelf niet komt opdagen. Ook andere tolken zeggen tegen de NOS dat ze ondergedoken zitten en dat de Taliban naar hen op zoek zijn.
Verboden geld
De uitgebreidste brief is begin vorige maand verstuurd aan de familie van een tolk die voor de Europese politie-missie in Afghanistan heeft gewerkt. Er staat in dat hij ervan wordt verdacht als tolk te hebben gewerkt voor buitenlanders en dat hij "hun oneerbare, verboden geld" heeft ontvangen.
Als deze tolk zelf niet komt opdagen, moet zijn familie voor de rechtbank verschijnen. "Zij zullen zwaar gestraft worden als les voor andere verraders. U zult dan verantwoordelijk worden gehouden voor zijn daden."
In een andere brief schrijven de Taliban dat een tolk door te werken voor buitenlandse troepen, verantwoordelijkheid draagt voor de dood van Taliban-strijders. "We gaan wraak nemen. Als we jou zelf niet te pakken krijgen, dan zullen we met jouw naasten en familieleden afrekenen."
De Taliban zeiden net nadat ze de macht in Kabul overnamen dat er algemene amnestie zou zijn voor iedereen die met de internationale troepen had samengewerkt. Dat lijkt een valse belofte. De NOS heeft contact met zo'n tien tolken en mensen die in een andere rol voor Nederland hebben gewerkt, zij zeggen dat hun situatie steeds nijpender wordt.
Eén van de mensen die ik gevangen had gezet, is nu een sleutelfiguur binnen de Taliban. Hij heeft me herhaaldelijk bedreigd
Eén man met wie de NOS sprak heeft sinds 2011 verschillende functies bekleed die allemaal gericht waren op het uitbannen van geweld tegen vrouwen en het respecteren en handhaven van mensenrechten. "Door onze inspanningen om onder meer geweld tegen vrouwen uit te bannen, werden we door tegenstanders ervan beschuldigd de westerse cultuur te promoten."
De man werd ervan beschuldigd dat hij en zijn Europese collega's, onder wie ook collega's uit Nederland, ervoor gezorgd hadden dat dochters van huis wegliepen. "Maar dat was niet de reden dat ze wegliepen, de gedwongen huwelijken en de belemmering van de basisrechten van vrouwen waren dat."
De man zegt een groot aantal overtreders van zware corruptiemisdrijven, geweld tegen vrouwen en tegenstanders van de regering gevangengezet te hebben. "Nu de Taliban terug zijn, zijn die mensen allemaal vrijgelaten en zijn ze uit op wraak. Eén van de mensen die ik gevangen had gezet, is nu een sleutelfiguur binnen de Taliban. Hij heeft me herhaaldelijk bedreigd."
Ik durf niet naar buiten, iedere dag worden er tolken vermoord die voor buitenlanders hebben gewerkt
Het wordt steeds lastiger om uit de handen van de Taliban te blijven, zegt de man. "Ik kan overdag mijn schuiladres niet uit omdat de voormalige gevangenen of de Taliban mij dan kunnen herkennen. En 's nachts, wanneer ik naar buiten ga om eten of iets dergelijks te kopen, komen we Taliban-patrouilles tegen en moeten we heel voorzichtig zijn om niet herkend te worden."
De man zegt op de Nederlandse evacuatielijst te staan, maar van evacueren kwam het nog niet. "We hopen wel dat dit snel gaat lukken. Die hoop helpt ons deze verschrikking te doorstaan."
Een andere man, die voor Nederland als tolk werkte, woont in een gebied waar meer dan 90 procent van de mensen aanhanger van de Taliban is. "Zelfs mijn ooms zitten bij de Taliban. Ik reageer niet op berichten van familie op mijn telefoon en we houden ons schuil in een soort kelder, een klein appartement met mijn gezin. Ik durf niet naar buiten, iedere dag worden er tolken vermoord die voor buitenlanders hebben gewerkt."