100.000 banen, tegen welke prijs?

Het kabinet wil 100.000 banen scheppen door 15 miljard euro lastenverlichting op arbeid. Dat is de ambitie die gisteren op Prinsjesdag werd geschetst in de brief 'Keuzes voor een beter belastingstelsel' aan de Tweede Kamer. Dat klinkt mooi, maar is het reëel? En waar moet die 15 miljard vandaan komen?

Arjo van Eijsden, fiscalist bij adviesbureau EY bestudeerde de brief. "De gedachte erachter is logisch", zegt hij, "Door het verminderen van de arbeidslasten wordt het voor werkgevers aantrekkelijker om meer mensen aan te nemen. Maar er lijkt niet te worden onderbouwd dat er echt 100.000 bijkomen."

Ook Roel Beetsma, hoogleraar economie aan de UvA, denkt dat het door een lastenverlaging aantrekkelijker wordt voor werknemers om mensen aan te nemen. "Met 15 miljard euro kun je wel denken aan de orde van grootte van 100.000 banen", aldus Beetsma.

Btw-verhoging

In de brief worden de plannen en de financiering daarvan niet uitgewerkt. In plaats daarvan nodigt het kabinet de Kamer uit om te praten over mogelijke maatregelen. Zo zouden meer toeslagen en aftrekposten kunnen worden afgeschaft. Expliciet wordt in de brief de zelfstandigenaftrek genoemd. Ook zou de btw kunnen worden verhoogd, of meer milieubelasting worden gevraagd.

Van Eijdsen verwacht het meest van de optie om de btw te verhogen. "Daar kan echt veel mee binnengehaald worden, want er wordt altijd geconsumeerd. Maar er moet wel goed uitgekeken worden, want het kan natuurlijk leiden tot ongewenste effecten op de economie. Kijk maar naar de problemen in de grensregio."

Compensatie

In de brief maakt het kabinet duidelijk dat er voor groepen die geraakt worden door de keuzes, compensatie zal volgen. Beetsma vraagt zich toch af of het plan politiek haalbaar is. "Economisch gezien kan het en is het een goed voorstel. Of je het politiek kan waarmaken is een ander verhaal".

Beetsma verwacht dat een deel van de 15 miljard aan lastenverlichting op arbeid kan worden terugverdiend. "Meer mensen aan het werk levert meer belastinginkomsten op en je bent minder kwijt aan uitkeringen."

Ook een btw-verhoging levert geld op. Maar dan nog zal het plan miljarden kosten. "Een ruwe schatting is dat het netto toch wel zo'n tweederde kost van die 15 miljard."

"Gemiste kans"

Van Eijsden merkt op dat het belasten van vermogen geen optie lijkt. "In de introductie staat er nog iets over, maar het lijkt erop dat besloten is dat het niet opportuun is om dat nu op te pakken", zegt hij, "Ook de hypotheekrenteaftrek, die het vaakst genoemd wordt als het gaat om mogelijke hervormingen, wordt niet expliciet genoemd. Dat is een gemiste kans."