"Sancties hebben weinig zin"

De Europese Unie en de Verenigde Staten hebben nieuwe sancties aangekondigd tegen Rusland. De sancties zijn een gevolg van de spanningen in Oost-Oekraïne en moeten Rusland onder meer raken op het gebied van defensie. "Die sancties hebben niet zoveel zin en zijn niet spectaculair", zegt Ko Colijn, defensiespecialist van Instituut Clingendael.

De sancties beperken vooral de wapenexport naar Rusland. "Rusland is een land dat lange tijd vooral zijn eigen spullen maakte, maar in april 2010 heeft het besloten dat het zijn wapens ook wel op de buitenlandse markt kon kopen. Rusland gaf toe dat hun wapens technisch niet hoogwaardig genoeg zijn. In het westen kun je die wel kopen."

Volgens Colijn is het bedrag dat met de wapenexport gemoeid gaat niet spectaculair. "Je moet denken aan bedragen van 20 miljard per jaar. Dat ontregelt wel de planning van de Russen, want in 2010 hebben ze een plan gemaakt voor de heropbouw van de strijdkrachten. Dat moet dan op een andere manier gedaan worden. Ze moeten het allemaal zelf gaan maken of het met minder goed spul uit andere landen zoals China, India doen. Maar dat zijn ook weer de landen waar ze zelf wapens naar exporteren, dus het gaat daar toch wel wat problemen geven."

Hardere maatregel

Een hardere maatregel is volgens hem het bevriezen van de wapenverkoop door de Russen. "Nou koopt het Westen niet zo veel wapens in Rusland. Dat zijn eerder landen als India, China, Algerije en wat andere derdewereldlanden. Als je die leveranties stillegt zou dat de Russen hard treffen. Dan gaat het om bedragen van ver boven de honderd miljard die ze mislopen."

De EU en de VS hebben afgesproken dat wapens en spullen die op dit moment worden geproduceerd nog aan Rusland geleverd mogen worden. Nieuwe orders mogen niet meer door de sancties. Volgens Colijn hebben de sancties daardoor weinig zin. "We hebben in maart al afgesproken, na de annexatie van de Krim, dat er geen nieuwe orders mochten komen. Oude orders mochten toen nog wel. Dus we zijn nog niet zoveel opgeschoten op dat gebied. Dit is een pijnlijk compromis dat in Europa is afgesproken."

Kernwapens

De Verenigde Staten maakten gisteren bekend dat Rusland oude verdragen schendt waarin afspraken staan over kernwapens. "Een keer per jaar maakt de VS bekend hoe het gesteld is met die verdragen. In 1987 is er een verdrag gesloten over middellange afstandskernwapens. Die zijn onder Gorbatsjov afgeschaft. Dat luidde het einde van de koude oorlog in. Dat verdrag wordt volgens de Amerikanen geschonden, want er gaan geruchten dat de Russen weer verboden kruisraketten aan het testen zijn."

Colijn maakt zich er grote zorgen over dat de Amerikanen dit nu aanhalen. "Dat hadden ze nu niet naar buiten hoeven brengen, want die geruchten zijn er al jaren. Nu dreigen de Russen dat ze zich terug zouden kunnen trekken uit dat verdrag. Dan zouden we wel weer eens terug kunnen keren naar de jaren '80 waarin we over problemen praten met kernwapens. Dat is geen goede ontwikkeling."