Missie Syrië is bijna volbracht

De ene na de andere deadline werd niet gehaald, maar uiteindelijk ziet het er naar uit dat binnenkort alle chemische wapens uit Syrië zijn vernietigd .

Daarmee wordt na enige vertraging gevolg gegeven aan een resolutie van de VN-Veiligheidsraad. Die sprak eind september vorig jaar uit dat uiterlijk 30 juni al het chemisch wapentuig in Syrië moet zijn vernietigd. Direct aanleiding was een gifgasaanval van 21 augustus vorig jaar.

De organisatie die met de verwijdering werd belast, de OPCW, liet vandaag weten dat er geen chemische wapens meer in het land zijn. Ze zijn nog niet allemaal vernietigd en dat zal voor de deadline van volgende week ook niet meer lukken.

Bijzonder

De operatie in Syrië geldt als de ingewikkeldste in het bestaan van de OPCW, de Organisatie op het Verbod van Chemische Wapens. Wat het zo moeilijk maakte, was dat het karwei moest worden geklaard, terwijl er een burgeroorlog woedt. Er waren logistiek problemen en ook de weersomstandigheden zaten nogal eens tegen.

Eind vorig jaar moesten alle grondstoffen voor chemische wapens weg zijn, zo'n 500 ton. Dat werd niet gehaald en ook volgende deadlines werden overschreden.

Spannend was of het regime van president Assad zou meewerken. De Veiligheidsraad eiste in zijn resolutie "onbeperkte toegang" tot de wapenfaciliteiten in het land.

Laatste schip

Als Syrië niet meewerkte, zou dat consequenties hebben, maar de Veiligheidsraad kon het niet eens worden over welke dat zouden zijn. Het was al bijzonder dat de raad tot een uitspraak over Syrië kon komen, omdat eerdere resoluties stuitten op veto's van Rusland en China.

Naar schatting was de voorraad chemische wapens 1000 ton. De Nederlandse Sigrid Kaag, die de missie in Syrië leidde, zei eind april dat "Syrië een flinke stap heeft gezet" in de vernietiging van de voorraad chemische wapens. Toch was op dat moment nog 8 procent van het chemisch wapenarsenaal binnen de landsgrenzen. Door de oorlogshandelingen leek het moeilijk om die Syrië uit te krijgen.

Het nieuws dat vandaag het laatste schip met wapens de haven van Latakia is uitgevaren, was dan ook een verrassing. Het zal nog een maand of vier duren, voordat ook die zullen zijn vernietigd.