"Bank wist dat Vestia-deal fout was"

"De banken gingen op een gegeven moment zulke ingewikkelde producten aan woningcorporaties verkopen, dat zelfs financieel specialisten ze niet meer begrepen", zegt Arjan Greeven, voormalig financieel bemiddelaar, tegen de parlementaire enquêtecommissie Woningcorporaties.

Volgens Greeven hebben de banken, zoals Deutsche Bank, die derivaten verkochten aan Vestia en andere corporaties daar zelf honderden miljoenen euro's mee verdiend, terwijl ze wisten dat hun producten vol risico's zaten.

Greeven wordt gehoord door de enquêtecommissie omdat hij als 'bemiddelaar' optrad tussen de corporaties en de banken. Die betaalden hem een provisie als er een derivatencontract was gesloten. Zo kreeg hij naar eigen zeggen 30 miljoen euro, waarvan 20 miljoen voor de contracten met Vestia.

Omkoping

Jarenlang had hij met de financiële man bij Vestia, Marcel de Vries, de afspraak deze provisie te delen. "Vestia profiteerde van de goedkope leningen, hij had dat allemaal bedacht, en hij vond dat hij daar wat extra's mee mocht verdienen." Hij sluisde in de loop der tijd 10 miljoen euro door naar De Vries.

In die jaren gingen ook steeds meer andere corporaties over op derivaten, en kwamen er meer bemiddelaars op de markt. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw, de financier van corporaties, was er enthousiast over: de leningen om te bouwen werden steeds goedkoper.

De banken op hun beurt waren blij met nieuwe klanten in deze betrouwbare sector.

De Vries en andere corporatiemensen werden regelmatig door de banken getrakteerd. "Wimbledon, voetbalwedstrijden, concerten, diners, seminars in Monaco. Marcel zat op een gegeven moment met iemand van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw in een helikopter van een bank, op weg naar de Tour de France."

Greeven wordt nu verdacht van omkoping. "Ik vind zelf niet dat ik hem heb omgekocht, omdat hij er zelf om vroeg. En hij zei dat het mocht volgens zijn arbeidscontract bij Vestia en dat hij het netjes aan de belastingdienst zou opgeven."

Oogje toegeknepen

Vanaf 2008 kwamen woningcorporaties door de derivaten in de problemen en moesten ineens tientallen miljoenen euro's bijstorten. "Achteraf denk ik dat we allemaal te weinig wisten van derivaten. Alleen de banken hadden er genoeg verstand van."

Volgens Greeven hebben diezelfde banken ook een oogje toegeknepen bij de afspraak tussen hem en Marcel de Vries. "Een keer in Londen zei een topman van Deutsche Bank 'als we in de markt iets over jullie terughoren moeten we stoppen'. Ze wisten het dus."

Ook de andere banken hebben volgens Greeven geen enkele moeite gedaan om meer informatie te krijgen over de afspraken tussen hem en De Vries. En ondertussen kochten Vestia en andere corporaties voor tientallen miljarden euro's aan derivatencontracten.

"Londense heren"

Begin 2010 wilde Greeven ermee stoppen. "Ik voelde me er niet meer comfortabel bij. De bedragen werden steeds groter. Maar De Vries zei dat híj wel uitmaakte wanneer er gestopt werd." Eind 2010 kwam er dan toch een eind aan de samenwerking. "De Vries wilde nog een afkoopsom van 500.000 euro van mij. Die heb ik gegeven."

Greeven is naar het Openbaar Ministerie gestapt met zijn verhaal. "Als het derivatenverhaal onverwacht naar boven was gekomen, dan was Vestia failliet gegaan. Dat wilde ik niet op mijn geweten hebben.

Greeven vindt dat de Enquêtecommissie de verantwoordelijke banken ook moet verhoren. "Waar zijn hier de banken? Waar zijn al die Londense heren?"

Het verhoor van Marcel de Vries. is om 13.00 uur begonnen en is live te volgen op NPO Politiek.