Een app voor Palestijnse 'catastrofe'

De Palestijnen herdenken vandaag de 'Nakba'. Letterlijk vertaald: de catastrofe, verwijzend naar hun vlucht uit Israël in 1948, na de oprichting van de Joodse staat.

Vele honderdduizenden Palestijnen verlieten huis en haard, hun huizen en dorpen werden daarna grotendeels vernietigd. In Israël is de herdenking van de 'Nakba' taboe. Wie de vlucht van de Palestijnen wil herdenken, geldt als landverrader. In Israëlische schoolboeken komt de term niet voor.

Het grootste deel van de Israëlische bevolking vindt de 'Nakba' oninteressant, een verzinsel van de Palestijnen, of iets wat ze over zichzelf afriepen. Zij begonnen de oorlog tegen de joden, zo is het verhaal, en zij verlieten Palestina op advies van hun Arabische leiders nadat ze de strijd hadden verloren.

Kentering

Maar er lijkt sprake van een kentering. Steeds meer joodse Israëliërs willen zich rekenschap geven van het verleden. Er is een groeiend publiek debat en het woord 'Nakba' dringt door in het Hebreeuws.

Een opvallend voorbeeld van dit veranderende bewustzijn is een nieuwe app waarmee je verdwenen en verwoeste Palestijnse dorpen kunt traceren - de 'iNakba'. Deze interactieve app laat gebruikers steeds nieuwe foto's en informatie toevoegen. De circa 400 verdwenen Palestijnse dorpen zijn via de applicatie op de kaart terug te vinden.

Afkeer

De app is bedacht door Eitan Bronstein van de organisatie Zochrot ('herinneren'), een club die Israëliërs met hun verleden wil confronteren. Correspondent Monique van Hoogstraten ging met hem op zoek naar resten van het verdwenen dorp Al Haditha, waarvan al enkele foto's op de app staan.

"Ik maak nu foto's van de restanten van de huizen", vertelt Bronstein. "Ik upload die naar onze website. Ik tag ze, en als dan morgen iemand informatie over Al Haditha zoekt, ziet hij ook die foto's op z'n iPhone."

Initiatieven zoals de app zijn zeer omstreden. Met het groeiende debat over het verleden neemt ook de afkeer van organisaties als Zochrot toe. De rechtse regering heeft een paar jaar geleden een wet ingevoerd waardoor de overheid financiering kan stoppen van organisaties of gemeentebesturen die de 'Nakba' willen herdenken.