Guinee: valse papieren bij uitzetten
Nederland zet uitgeprocedeerde Guineese asielzoekers uit met valse reisdocumenten. De papieren zijn uitgegeven door een ministerie dat al vier jaar niet meer bestaat en door ten minste één onbevoegde Guineese ambtenaar. Dat heeft het tv-programma Zembla ontdekt tijdens onderzoek in het Afrikaanse land.
De Commissie Integraal Toezicht Terugkeer doet al een jaar onderzoek naar een speciale delegatie uit Guinee die de Nederlandse Dienst Terugkeer en Vertrek helpt aan reispapieren voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Die papieren zijn nodig zodat de Guineese vluchtelingen kunnen terugkeren naar hun vaderland.
"Geen ministerie"
Zembla onderzocht de gang van zaken in Guinee zelf. De makers kwamen in contact met de verantwoordelijke ministers. Die vertelden dat er sinds 2010 geen ministerie van Binnenlandse Zaken meer bestaat. "De mensen die in 2009 met Nederland onderhandelden, waren daar moreel gezien niet geschikt voor", stelt de minister voor Guineeërs in het buitenland, Banama Sow.
Zijn collega Madifing Diané, van Veiligheid en Burgerbescherming, zegt tegen Zembla dat een ambtenaar, die veel van de reisdocumenten ondertekende, niet bevoegd was. "Hij heeft zijn rol misbruikt."
Toegang weigeren
Het ministerie van Veiligheid en Justitie laat desgevraagd in een schriftelijke reactie aan Zembla weten dat vreemdelingen met de door de autoriteiten afgegeven reisdocumenten zonder problemen Guinee in konden. Slechts in drie gevallen werd toegang geweigerd wegens onduidelijkheid over de nationaliteit.
Jammer
Het ministerie wilde een persoonlijk gesprek met Zembla om een toelichting te geven, maar zonder camera erbij. "Wij vinden het jammer dat Zembla die uitnodiging niet heeft geaccepteerd", zei plaatsvervangend algemeen directeur Hans Faber van de Dienst Terugkeer en Vertrek in het NOS Radio 1 Journaal.
De NOS berichtte al in 2012 dat Nederland samenwerkte met omstreden politieambtenaren om uitgeprocedeerde Guineese asielzoekers terug te sturen. De ambtenaren stonden ooit wegens gewelddadigheden op een zwarte lijst van de VN.
Verantwoordelijkheid
Nederland zou verder veel geld betalen aan de Guineeërs. Toenmalig verantwoordelijk minister Leers ontkende destijds dat er meer dan een onkostenvergoeding werd betaald aan de delegatie. Nieuwsuur onthulde vorig jaar dat de regeling met de Guineese delegatie tot dan toe 117.000 euro had gekost.
Verder vindt het ministerie het afgeven van de titres de voyage een verantwoordelijkheid van het land zelf. Het is niet aan Nederland om te treden in de geldigheid van documenten, noch om te treden in de bevoegdheden van ambtenaren, stelt het ministerie. Minister Diané van Veiligheid en Burgerbescherming is onlangs in Nederland geweest om de bestaande werkafspraken te verbeteren.
Niet goed
"De minister erkende dat het 'interne proces' in Guinee de afgelopen jaren niet goed was", zei Hans Faber van de Dienst Terugkeer en Vertrek in het NOS Radio 1 Journaal. "Maar het beeld dat door Zembla wordt geschetst, is onjuist. Dat is betreurenswaardig. Er zijn geen twijfels bij ons, omdat mensen die met deze documenten zijn uitgezet gewoon zijn geaccepteerd in Guinee."
Toch gaat de Dienst Terugkeer en Vertrek nog eens naar de procedures kijken. "Dat moet je altijd blijven doen", zei Faber.
Zembla, donderdag 1 mei, 20.50 uur, Ned. 2