Zelfplagiaat is geen plagiaat

Flickr/ Bright Green Pants/ CC 2.0 by-nc-sa

Zelfplagiaat is per definitie geen plagiaat, zegt de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Bij zelfplagiaat gebruik je zonder het aan te geven oudere, gepubliceerde stukken die je zelf hebt geschreven. En wat van al van jou is, kan je niet stelen zoals dat bij plagiaat wel kan.

De commissie 'Citeren' van de KNAW deed onderzoek naar 'zelfplagiaat', nadat het NRC hoogleraar Peter Nijkamp ervan had beschuldigd. Hij zou in wetenschappelijke teksten oude stukken van zichzelf en co-auteurs hebben hergebruikt zonder dit aan te geven. Misschien niet netjes, maar het is geen plagiaat, zegt de commissie.

Sommige wetenschappers vonden het al verdacht dat Nijkamp zoveel publiceerde - veel meer dan zijn meeste collega's. Na de beschuldiging van zelfplagiaat barstte een grote discussie los en kreeg Nijkamp veel kritiek, mede omdat hij van de Vrij Universiteit extra veel vrijheid en geld kreeg voor zijn onderzoeken.

Onzuivere term

Het advies van de KNAW: vermijd het woord 'zelfplagiaat'. De term is "onzuiver" en dekt de lading niet. Bovendien heeft plagiaat meestal zware gevolgen in de academische wereld een hoofdzonde en 'zelfplagiaat' is een stuk minder erg.

In de officiële gedragscode voor Nederlandse wetenschappers staat nog niets over het hergebruik van eigen werk. Daarom wil het KNAW een nieuwe versie van de code die bepaalt wanneer hergebruik van eigen artikelen correct is en wat de gevolgen zijn van verkeerd hergebruiken. Daar zijn wel ongeschreven regels over, maar die verschillen vaak van elkaar, aldus de commissie.

Over het hergebruik van Nijkamp zegt de KNAW niets. Nijkamps werkgever, de Vrije Universiteit, onderzoekt zijn publicaties om zelf te kijken hoe erg zijn 'zelfplagiaat' eigenlijk is.

Door: Alwin