Crisis Krim: Europa zoekt uitweg

Europa probeert vandaag een aanpak te bedenken voor de crisis op de Krim. Rond 13.00 uur komen de Europese ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel samen voor een extra vergadering. Minister Timmermans liet gisteravond weten dat westerse landen economische maatregelen zullen treffen als Rusland zijn militairen niet terugtrekt uit Oekraïne.

De NAVO riep dit weekend Rusland al op zijn militairen terug te roepen naar Russische bases. Secretaris-generaal Rasmussen zei in een verklaring dat Rusland de vrede en veiligheid in Europa bedreigt. Ook de VN-veiligheidsraad kwam bijeen om zich te buigen over de situatie in Oekraïne. Maar voorlopig wordt er vooral vergaderd zonder dat het concreet iets oplevert.

Harde woorden

Er waren ook harde woorden van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Kerry. Hij dreigt met reisverboden en het bevriezen van de handelsrelaties. Kerry reist zelf dinsdag naar Kiev om de Amerikaanse steun aan Oekraïne te benadrukken.

Verder dan woorden gaat het vooralsnog niet. Tekenend is volgens correspondent Wouter Meijer het telefoongesprek dat bondskanselier Merkel voerde met president Poetin. In een schriftelijke samenvatting voor de pers verwijt Merkel Poetin onder meer dat Rusland het internationale recht heeft geschonden. "Wat je dan verwacht in de derde alinea van de verklaring is een soort dreigement, maar dat ontbreekt", aldus Meijer. "Het Russische optreden wordt wel veroordeeld, maar er is in Berlijn geen enkel idee over wat het Westen zou moeten doen."

Merkel sprak met Poetin ook over de mogelijkheid om een internationale missie naar Oekraïne te sturen. De Russische president zou daar positief tegenover staan. Ook de Amerikaanse president Obama zou een voorstander zijn van een zogenoemde factfinding mission. De Verenigde Staten stelden eerder in de VN-Veiligheidsraad ook al voor om zo'n missie te sturen.

Kiev

De regering van Oekraïne zit ook niet te wachten op militaire escalatie. Kiev riep dit weekend wel alle reservisten op, maar volgens verslaggever Gert-Jan Dennekamp hoopt Kiev dat Rusland onder diplomatieke druk zijn troepen terugtrekt. "De officiële opstelling van de regering is dat de provocaties van de Russen niet beantwoord moeten worden met geweld."

Oekraïne lijkt te beseffen dat praten de enige oplossing is. "Militaire steun uit het Westen zit er niet in. Economische sancties zijn mogelijk. Maar daar wordt Europa door getroffen en Oekraïne zelf ook", zegt Dennekamp. Oekraïne is voor een groot deel afhankelijk van Russisch gas.

Al dat praten voorkomt misschien oorlog, zegt Dennekamp. "Maar dat scenario kan misschien niet voorkomen dat de Russen controle krijgen over de Krim, en dat delen van Oost-Oekraïne een grotere zelfstandigheid krijgen."