"Wifi-tracking spekt de omzet"
Mensen die wifi en bluetooth hebben ingeschakeld op hun smartphone lopen kans dat hun gedrag in de winkel wordt getraceerd en gebruikt door winkeliers. NOS-internet-expert Rachid Finge over de vraag hoe opmerkelijk dit is.
Is dit nieuws een verrassing voor jou?
Nee, het is bekend dat winkeliers zulke technologie gebruiken. In de VS gebeurt het al langer. Het was een kwestie van tijd voordat Nederlandse winkeliers hetzelfde zouden doen.
Hadden consumenten het ook niet gewoon kunnen weten? Iedereen heeft toch zo'n ultramoderne smartphone op zak?
Dit is echt anders. Veel mensen gaan ervan uit dat er pas gegevens worden gedeeld met bedrijven als ze hun app downloaden, de website bezoeken, de Facebook-pagina leuk vinden of zelf andere dingen doen. Nu komen mensen erachter dat winkeliers je telefoon kunnen tracken zonder dat je die zelfs maar uit je broekzak haalt. Voor technici is het geen verrassing dat dat kan, maar sommige consumenten zullen er wel even van schrikken.
Nemen consumenten hier eigenlijk massaal aanstoot aan? Of zijn ze het, in jouw ervaring, eigenlijk al lang gewend?
Steeds vaker halen mensen hun schouders erbij op. Dat zie je ook bij de onthullingen van Edward Snowden. Eerst was iedereen in shock, nu zeggen mensen tegen me: Nou weten we het wel, ze kunnen gewoon alles zien wat ze maar willen. En gek genoeg leggen ze zich er nog bij neer ook.
CBP-voorzitter Kohnstamm vindt het gek dat winkeliers er zo geheimzinnig over doen. Is openheid hierover de oplossing, eerder dan een verbod?
Openheid is belangrijk. Principieel gezien heeft Kohnstamm een punt: je hebt het recht om te weten wat er met jouw gegevens gebeurt en hoe die worden gebruikt. Maar openheid alleen is niet genoeg; het moet ook begrijpelijk zijn. Bij Wifi-tracking worden MAC-adressen van netwerkadapters verzameld en met behulp van zogenoemde signaaltriangulatie is ook locatiebepaling mogelijk. Hallo, ben je er nog?
Ik bedoel maar: openheid werkt alleen als het goed wordt uitgelegd. Het kan ook verkeerd uit pakken. Kijk maar naar die cookiemeldingen op websites waar Kohnstamm zo'n voorstander van was: Is daar iemand beter van geworden?
Moeten we ervan uitgaan dat dit fenomeen in de toekomst zal toenemen?
Ja, weet je waarom? Omdat het winkeliers een hoop omzet kan opleveren. Ik ken een verhaal over een winkel die met een ander soort tracking heeft geëxperimenteerd en daaruit heeft geleerd hoe klanten door de winkel lopen. De winkelier heeft vervolgens de schappen opnieuw ingedeeld. Het resultaat: 20 procent meer omzet, alleen maar door dingen op een andere plek te leggen! Pas als het winkelend publiek keihard zegt dat het geen tracking meer wil, zullen winkeliers ermee stoppen. Maar zal het publiek zo'n vuist maken? Ik denk het niet.
Dus: is het erg, wifi-tracking in winkels?
De geheimzinnigheid erover is geen goede start. Vertel gewoon wat je doet en waarom. Leg het in simpele bewoordingen uit op een speciale website, zodat je de zorgen bij klanten kunt wegnemen.
Verder is het de vraag hoe ver winkeliers gaan met wifi-tracking. Als ze het alleen gebruiken om simpele en anonieme statistieken te maken (schap A krijgt gemiddeld 4 keer meer aandacht dan schap B), is er niet zoveel aan de hand. Maar blijft het daar ook bij? Wat als winkeliers specifiek jou en jouw smartphone gaan monitoren? Misschien zien ze dan dat je opvallend veel tijd spendeert bij de afdeling met babyartikelen en krijg je later speciale advertenties en aanbiedingen. Eng, zegt de een. Voordelig, zegt de ander. Iedereen kijkt daar anders naar.