Mali, een missie met geschiedenis
Waar ligt Mali?
Mali is een West-Afrikaans land dat is ontstaan na de snelle kolonisatie en dekolonisatie van het Afrikaanse continent in de 19e eeuw en 20ste eeuw. De Malinezen spreken voornamelijk Frans. Veel politici en andere invloedrijke Malinezen hebben in Frankrijk gestudeerd. Het land kent meerdere religieuze groepen maar is van oorsprong islamitisch.
Wat is de band tussen Mali en Frankrijk?
Aan het eind van de negentiende eeuw 'verdeelden' de Europese landen op een vrij onverschillige manier stukken van Afrika. Het gebied dat nu Mali heet kwam in 1890 in handen van Frankrijk. Het gebied behoorde tot een groter stuk Frans koloniaal Afrika en werd decennialang opgedeeld, herverdeeld en hernoemd. De huidige landsgrenzen van Mali dateren van 1960, toen het land onafhankelijk werd. De grenzen hebben weinig te maken met de verschillende bevolkingsgroepen die in het land leven.
p>Hoe ziet het land er uit? Het grootste deel van Mali bestaat uit woestijn. Er wonen ongeveer 16 miljoen mensen op een oppervlakte van 1,2 miljoen vierkante kilometer. Dat is meer dan 30 keer de oppervlakte van Nederland. Mali kent wereldberoemde voetballers als Seydou Keita en muzikanten als Salif Keita. (De naam Keita komt erg veel voor.) Of je Máli zegt of - op zijn Frans - Malí mag je trouwens zelf weten. Wat veroorzaakt de burgeroorlog in Mali? Mali is dus een oude kolonie, erg arm en politiek instabiel. Zeven jaar na de onafhankelijkheid was er bijvoorbeeld al een staatsgreep tegen de eerste president Modibo Keita. In 2012, vlak voor de presidentsverkiezingen, sloegen verschillende moslimextremistische groepen de handen ineen en ook de nationalistische Toeareg (nomadische berbers) begonnen met aanvallen tegen de overheid. In de chaotische situatie die ontstond begonnen militairen van het Malinese leger te deserteren. Ze pleegden een staatsgreep, en van deze situatie maakten de moslimextremisten weer gebruik. Die willen een islamitische staat van Mali maken. In augustus 2013 werden uiteindelijk toch presidentsverkiezingen gehouden en gewonnen door Ibrahim Boubacar Keita. Waarom is het zo lastig om in het noorden de vrede te herstellen? Alle opstandige groepen, rebellen en terroristen hebben geprofiteerd van onrust in de omliggende landen. Ze hebben daar ervaring opgedaan in gevechten, halen daar wapens vandaan en kunnen daar makkelijk naartoe vluchten als het regeringsleger of de vredestroepen ze op de hielen zit. Welke landen zijn betrokken bij de vredesmacht? Een deel van de omringende Afrikaanse landen is bij het vredesproces betrokken. Onder druk van hun organisatie ECOWAS werd na de staatsgreep in 2012 een soort regering van nationale eenheid gevormd met een interim-president. Ze steunen nu ook de democratisch gekozen president. Ook het Franse leger en de Verenigde Naties proberen met militaire aanwezigheid de rust in het gebied te bewaren. Waarom gaan Nederlandse militairen naar dat gebied? De missie van de Verenigde Naties in Mali heet MINUSMA, en wordt geleid door oud-PvdA-minister voor Ontwikkelingssamenwerking Bert Koenders. Hij heeft een beroep op Nederland gedaan. Premier Rutte noemt de missie belangrijk omdat veel mensen nu lijden onder de chaos. En hij noemt het land een broedplaats voor extremisme en terrorisme. Wat gaan ze daar doen? De 380 Nederlandse militairen (onder wie 10 politieagenten) komen midden in de woestijn bij Gao terecht en in de hoofdstad Bamako. Ze krijgen voornamelijk verkenningstaken. Ze vormen een onderdeel van een VN-vredesmacht die uiteindelijk uit meer dan 12.000 militairen gaat bestaan. Omdat de Nederlanders beperkt Frans spreken worden er tolken gezocht. Wie is de baas over de Nederlandse militairen? De Nederlanders vallen onder de VN en de Force Commander. De Nederlandse Commandant der Strijdkrachten houdt wel het 'Full Command'. Op hoog niveau praten (Franssprekende) Nederlandse officieren mee met de VN-militairen en de Force Commander. Die kunnen een VN-opdracht aan de Nederlandse militairen tegenhouden als ze het er niet mee eens zijn. Frankrijk opereert op eigen houtje maar heeft wel beloofd de VN-missie te helpen. Wanneer is de missie klaar of geslaagd? In de brief aan de Tweede Kamer schrijft het kabinet: "Het is niet de taak van MINUSMA de orde te handhaven in heel Mali. Centrale doelstellingen zijn de stabilisering van belangrijke bevolkingscentra, steun voor het herstel van het staatsgezag in heel Mali, bemiddeling bij politieke dialoog en verzoening, steun bij de organisatie van verkiezingen, bescherming van burgers en ondersteuning bij humanitaire hulp. De militaire component van MINUSMA richt zich met name op het dunbevolkte noorden van Mali. De missie in Mali is niet vergelijkbaar met de NAVO-missie in Afghanistan."