Willem I en III hadden bastaarden
Zowel Willem I als Willem III hadden buitenechtelijke kinderen, zo staat nu onomstotelijk vast volgens hun biografen.
De biografen Jeroen Koch en Dik van der Meulen kregen samen met Jeroen van Zanten, die het levensverhaal van Willem II schreef, voor hun boeken toegang tot het archief van het Koninklijk Huis.
De directe aanleiding voor de affaire van Willem I lijkt de dood te zijn geweest van zijn dochter Paulina, in 1806. "Het eerste kind is verwekt op een zeer penibel moment, eind 1806", zegt zijn biograaf Jeroen Koch, die net als de biografen van Willem II en III toegang kreeg tot het archief van het Koninklijk Huis.
"Dat was een rampjaar voor Willem: hij raakt zijn vorstendom Fulda kwijt, zijn familie moet vluchten en zijn dochter is doodziek en overlijdt. Hij vond toen troost in de armen van de gouvernante van Paulina en hun eerste kind wordt geboren in oktober 1807."
Onkreukbaar
Koch ontdekte dat Willem maar liefst vier buitenechtelijke kinderen kreeg met deze Julie von der Goltz. Financiële stukken van het koningshuis melden een toelage voor de jongste dochter, Wilhelmina von Dietz. "Willems moeder had hem de oren gewassen en hem opgedragen voor de kinderen te zorgen."
Volgens Koch is de vondst opmerkelijk, omdat Willem I als onkreukbaar vorst te boek stond. "Zijn reputatie is heel goed. Hij geldt als een beheerst man, rationeel."
Als Willems vrouw Mimi overlijdt, lijkt het er even op dat Julie alsnog de vrouw kan worden van Willem, maar hij kiest voor een andere hofdame, Henriëtte d'Oultremont de Wégimont. De manier waarop Willem Julie aan de kant schuift, noemt Koch zelfzuchtig.
"Hij is iemand die goed voor zichzelf zorgt, dat is hier ook gebeurd. Julie had beter verdiend."
Troonsafstand
Over Willem III deden al meer geruchten over buitenechtelijke kinderen de ronde. Hij had een ronduit slechte relatie met zijn vrouw Sofie, van wie hij jarenlang gescheiden leefde van tafel en bed. Zijn biograaf Dik van der Meulen ontdekte dat een affaire zelfs bijna leidde tot troonsafstand.
Dat Willem III in eerste instantie wilde afzien van de troon, was al langer bekend, maar algemeen werd aangenomen dat dat was omdat de macht van zijn vader drastisch was ingeperkt door de grondwet van 1848. Van der Meulen ontdekte in een brief een andere reden.
"Er was ook nog iets anders: hij had op dat moment een vrouw bezwangerd, zijn maîtresse Louise Rouvroy. Ze zong voor de Haagse Opera, die door de Oranjes werd gefinancierd. Hij wilde zich met haar vestigen op het platteland, om daar een soort bestaan als herenboer te gaan leiden."
Overtuiging
Toen zijn vader in 1849 jong overleed, aanvaardde de kroonprins toch zijn lot. Wat er met de vrouw en het kind gebeurde, is onduidelijk. "We weten niet precies hoe dat is gegaan. We weten nog dat ze zangeres is geworden in Parijs, dus het is redelijk afgelopen", zegt Van der Meulen. Willem III schikte zich in zijn lot. "Hij twijfelde misschien, maar is uiteindelijk 41 jaar koning geweest, dus een zekere overtuiging zat er ook wel bij."