Oekraïne overschaduwt top met EU

EU-leiders zijn in de Litouwse hoofdstad Vilnius voor een top met een aantal voormalige Sovjetstaten, waaronder Oekraïne. Op de top had een belangrijke handelsovereenkomst gesloten moeten worden met Oekraïne, maar dat gaat vrijwel zeker niet door.

Op de top, die twee dagen duurt, worden waarschijnlijk wel akkoorden getekend met Moldavië en Georgië.

Rusland praat niet mee in Vilnius, maar speelt op de achtergrond wel een cruciale rol. Onder druk van Moskou zag de Oekraïense president Janoekovitsj af van een associatieverdrag met Brussel.

Timosjenko

Volgens het verdrag zou de EU miljarden investeren in Oekraïne, in ruil voor politieke hervormingen. Janoekovitsj vindt het aanbod van de EU te mager.

Ook gaat Janoekovitsj niet akkoord met een andere eis van de EU: de vrijlating van oud-premier Timosjenko, die een celstraf uitzit vanwege ambtsmisbruik. "Wat heeft de EU hiermee te maken", zei de president. "Is de EU een rechtbank?"

Volgens de EU heeft Rusland een kwalijke rol gespeeld. Moskou zou onaanvaardbare druk hebben uitgeoefend op Janoekovitsj om niet te tekenen.

Gaskraan

Volgens correspondent David Jan Godfroid heeft Kiev gekozen voor de korte termijn. Hij wijst erop dat de voordelen van het verdrag met de EU pas op langere termijn optreden. "Als Rusland de gaskraan had dichtgedraaid, hadden ze dat direct gevoeld."

De Duitse bondskanselier Merkel zei in een reactie dat Rusland een nauwere band tussen de EU en oud-Sovjetstaten niet moet vrezen. "De Koude Oorlog is voorbij."

Protesten

De Russische president Poetin reageerde net zo fel op de EU. Brussel zou zich schuldig maken aan chantage.

Janoekovitsj wordt vandaag wel verwacht in Vilnius. Eurocommissaris Stefan Füle, aanwezig in Litouwen, zei vandaag dat een akkoord met Oekraïne wat hem betreft niet definitief van de baan is.

In de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn ook vandaag weer protesten. De betogers zijn woedend dat Janoekovitsj de overeenkomst met de EU heeft laten afketsen. "Veel mensen zien daarmee de kans op meer welvaart en democratie vervliegen", zegt correspondent David Jan Godfroid.