Wat kan en doet de NSA allemaal?
De National Security Agency vergaart en analyseert informatie uit telefoonverkeer en internet. Een overzicht waar de dienst zich mee bezighoudt.
Internetgebruikers
De NSA heeft toegang tot allerlei gegevens van gebruikers van Google, Apple, Microsoft, YouTube, Skype en Facebook. Dit geheime programma loopt sinds 2007 en heet PRISM. De internetbedrijven werken hier aan mee.
Glasvezel
De Britse GCHQ tapt op grote schaal telefoongegevens en internetverkeer af uit trans-Atlantische glasvezelkabels. Deze operatie heet Tempora en draait sinds begin 2012. De NSA doet hetzelfde met het programma Upstream. Daarvan is bekend dat in een maand de metadata zijn verzameld van 1,8 miljoen telefoongesprekken van Nederlanders met het buitenland.
E-mails,chatgegevens, surfgedrag
Met het programma XKeyscore kan de NSA zonder toestemming onder meer e-mails, chatgesprekken en surfgegevens van miljoenen mensen doorzoeken. In de presentatie over het geheime programma staat dat "zo ongeveer alles wat een gewone gebruiker op het internet doet" achterhaald kan worden. XKeyscore loopt zeker sinds 2008.
Adresboeken
De NSA verzamelt honderden miljoenen contactlijsten van e-mailaccounts en sociale media. De gegevens worden verkregen door e-mails en contactlijsten van berichtendiensten te onderscheppen. Het gaat om e-mailadressen van grote providers zoals Hotmail, Yahoo en Gmail, maar ook van sociale media zoals Facebook.
Per jaar zou de NSA zo'n 250 miljoen contactlijsten verzamelen. De gegevens worden gebruikt voor de analyse van het berichtenverkeer op het internet, maar de inlichtingendienst kan er ook verborgen contacten mee opsporen en gedetailleerde profielen opstellen van gebruikers.
Smartphones
De NSA heeft toegang tot gebruikersgegevens van bijna alle populaire types smartphones. De dienst zou toegang hebben tot contactgegevens, sms'jes en informatie over de locatie. Het gaat om alle besturingssystemen van iPhone, Blackberry en Android.
Betalingsverkeer
Op basis van documenten die Edward Snowden lekte concludeert Der Spiegel dat de NSA creditcard- en bankentransacties verzamelt, opslaat en analyseert. Een speciale afdeling van de inlichtingendienst, 'Follow the money', verzamelt de data, en stuurt die door naar NSA 's eigen databank 'Tracfin'. In 2011 ging het om 180 miljoen gegevens, voornamelijk van creditcards.
Spionage
De NSA bespioneert diplomaten van de EU en de VN. In Washington wordt de ambassade van de EU afgeluisterd en is het computernetwerk gehackt. In totaal zijn in Washington 38 ambassades doelwit: daaronder naast traditionele tegenstanders ook de ambassades van bevriende landen Frankrijk, Griekenland en Italië. De codenaam van deze operatie is Dropmire.
Waar spioneerde de NSA?
* In New York worden de kantoren in het gebouw van de Verenigde Naties afgeluisterd. In de zomer van 2012 is de NSA erin geslaagd de codes te kraken van het interne VN-systeem voor video-conferenties.
* Angela Merkel en de paus zijn langdurig afgeluisterd. Bij Merkel ging het om het mobieltje dat zij gebruikte in contacten met voor haar partij, de CDU. In totaal zijn 35 wereldleiders afgeluisterd.
* Vanuit de Amerikaanse en de Britse ambassades in Berlijn worden Duitse politici en departementen afgeluisterd.
* Het email-account van de Mexicaanse president Calderon is in 2010 door de NSA gekraakt.
* De Braziliaanse president Rouseff en het staatoliebedrijf Petrobas zijn afgetapt. Er zijn miljoenen e-mails en telefoongesprekken verzameld.
* De Britse dienst GCHQ had inzicht in de boekingen bij 350 diplomatenhotels. Via het programma "Koninklijke Congierge" wist de dienst welke kamers geprepareerd moesten worden om af te luisteren.
* De GCHQ heeft het BICS-netwerk van Belgacomgehackt. Daardoor konden alle grote internationale organisaties inBrussel afgeluisterd worden. Dat heeft anderhalf jaar geduurd. De bevindingen werden gedeeld met de NSA.